Chuyên gia khí tượng: Xuất hiện không khí lạnh mạnh, miền Trung đối mặt với tình huống gây mưa cực lớn

Thưa ông, trong 10 ngày đầu tháng 11/2024, cần lưu ý những loại hình thái thời tiết nguy hiểm nào có thể ảnh hưởng đến nước ta như mưa lớn, áp thấp nhiệt đới?

- Thứ nhất, ở vùng biển phía Nam Biển Đông có khả năng hình thành vùng xoáy thấp gây ra tình trạng mưa dông và nguy cơ gió giật mạnh trên khu vực giữa và Nam biển Đông, cũng không loại trừ trường hợp vùng xoáy thuận có thể mạnh lên thành áp thấp nhiệt đới, làm gia tăng tình trạng thời tiết xấu ở khu vực giữa và Nam biển Đông.

Thứ 2, trong những ngày tới nước ta còn chịu ảnh hưởng của không khí lạnh tăng cường, đáng kể nhất là đợt không khí lạnh tăng cường vào giai đoạn khoảng từ ngày 04-07/11 với cường độ mạnh, đợt không khí lạnh tăng cường này sẽ khiến khu vực Bắc và giữa biển Đông có gió Đông Bắc mạnh cấp 6-7, giật cấp 8-9, sóng biển tăng cao từ 2-4m, biển động mạnh.

Đó là diễn biến thời tiết trên biển, còn trên đất liền trong giai đoạn từ khoảng ngày 03 đến ngày 10/11/2024, khu vực Trung Bộ có thể chịu ảnh hưởng tổ hợp của một số hình thái thời tiết xấu gây mưa lớn gồm: Vùng xoáy thấp ở Nam và giữa Biển Đông; ảnh hưởng của không khí lạnh liên tục được tăng cường cộng với đới gió Đông hoạt động mạnh trên độ cao từ 1500-5000m. Đây là một hình thái thời tiết gây mưa đặc biệt lớn điển hình ở các tỉnh miền Trung.

Chúng tôi dự báo đây là đợt mưa lớn trên diện rộng, đặc biệt là các trận mưa cường suất lớn, gây ra lũ lớn trên báo động 3 ở các tỉnh Bắc và Trung Trung Bộ, ngập úng diện rộng, lũ quét, sạt lở đất ở các khu vực vùng núi. 

Vùng mưa lớn không chỉ tập trung ở chính các tỉnh đã có mưa rất lớn trong những ngày qua (Hà Tĩnh đến Đà Nẵng) mà còn mở rộng ra phần phía Nam, cụ thể các các tỉnh từ Quảng Nam đến Phú Yên.

Sau ngày 10/11 mưa lớn ở miền Trung còn có diễn biến phức tạp với khả năng xuất hiện 2-3 đợt mưa lớn, trong đó nửa đầu tháng 11 tập trung nhiều ở các tỉnh từ Hà Tĩnh đến Quảng Ngãi, nửa cuối tháng 11 và đầu tháng 12 tập trung nhiều ở các tỉnh từ Quảng Bình trở vào đến Phú Yên.

Ngoài ra theo tính toán thì với tác động của không khí lạnh và nhiễu gió Đông cũng ảnh hưởng mạnh đến thời tiết của các tỉnh miền Bắc, khiến cho khu vực Bắc Bộ từ khoảng đêm 04/11 trở đi có thể xảy ra đợt rét đầu tiên của mùa Đông năm 2024-2025.

Vậy những nguy hiểm cần lưu ý đối với chính quyền và người dân là gì, thưa ông?

Đối với thời tiết biển thì cần lưu ý tình trạng thời tiết xấu, mưa dông gió mạnh, sóng cao, gây nguy hiểm cho tàu thuyền. Vì vậy, cần lưu ý cảnh báo các nguy hiểm đối với các tàu thuyền, khu vực có lồng bè nuôi trồng thủy sản và công trình ven biển.

Còn trên đất liền thì đáng ngại nhất vẫn là tình trạng mưa lũ ở miền Trung, như chúng ta đã biết ở các tỉnh Trung Bộ giai đoạn từ ngày 26-30/10 đã xảy ra mưa rất lớn, các hồ đã tích thêm nước, đất đã bão hòa nên chúng tôi cảnh báo nguy cơ cao xuất hiện lũ lớn, nguy cơ đặc biệt cao về tình trạng lũ quét, sạt lở đất nghiêm trọng ở các tỉnh miền Trung, kèm theo đó là tình trạng ngập úng diện rộng có khả năng xuất hiện.

Ngoài ra, trong bối cảnh mưa lũ diễn biến phức tạp, việc đảm bảo an toàn của các hồ thủy điện, hồ thủy lợi cũng là mối quan tâm lớn đối với các chính quyền địa phương và người dân.

Từ những hình thái thời tiết này, chúng tôi kiến nghị Ban chỉ huy phòng thủ dân sự/Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn các Bộ, ngành, địa phương thường xuyên cập nhật thông tin dự báo, cảnh báo thiên tai được ban hành theo quy định; thông tin dự báo, cảnh báo lũ quét, sạt lở đất thời gian thực được cung cấp trực tuyến trên cổng thông tin điện tử của Tổng cục Khí tượng Thủy văn tại địa chỉ: http://luquetsatlo.nchmf.gov.vn/; hướng dẫn các lực lượng xung kích phòng chống thiên tai rà soát các điểm xung yếu lũ quét và sạt lở, tắc nghẽn dòng chảy trên sông, suối để kịp thời phòng tránh, ứng phó.

Rà soát, cung cấp thông tin về các khu vực, lĩnh vực hoạt động nhạy cảm, dễ bị tác động bởi thiên tai để tổ chức dự báo, cảnh báo và truyền tin thiên tai có hiệu quả.

Đôn đốc các chủ hồ chứa thực hiện nghiêm túc, đầy đủ các quy định về cung cấp số liệu quan trắc, thông tin vận hành, dự báo cho các đơn vị và cơ quan khí tượng thủy văn phục vụ công tác dự báo, cảnh báo theo quy định tại Nghị định 114/2018/NĐ-CP ngày 04/9/2018 của Chính phủ về quản lý an toàn đập, hồ chứa nước và các Quy trình vận hành liên hồ chứa trên các lưu vực sông. 

Xin cảm ơn ông!