Cả thế giới "đau đầu" vì vàng, Nghị định 24 sửa đổi sẽ chặn tình trạng vàng hoá

Giá vàng đua nhau lập đỉnh, ai là người hưởng lợi?

Tại phiên chất vấn nhóm vấn đề thứ nhất thuộc lĩnh vực ngân hàng Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, sáng nay (11/11), Đại biểu Dương Khắc Mai (ĐBQH tỉnh Đắk Nông) cho biết, sự chênh lệch giữa vàng thế giới và giá vàng trong nước phản ánh thị trường vàng chưa thực sự ổn định, thiếu tính bền vững, chịu tác động của yếu tố tâm lý kỳ vọng, tiềm ẩn rủi ro tác động đến thị trường tiền tệ.

Theo ông Mai, việc giá vàng đua nhau lập đỉnh làm người muốn sở hữu "hoa mắt chóng mặt", cơ quan quản lý "không khỏi đau đầu". Đại biểu yêu cầu Thống đốc Nguyễn Thị Hồng làm rõ giải pháp để người dân yên tâm về sự ổn định của VND, từ bỏ tâm lý tích trữ vàng để dành nguồn lực cho phát triển đất nước.

"Thứ hai, khi kéo vàng miếng SJC gần với giá vàng thế giới, ai là người hưởng lợi?. Ai đã, đang và sẽ thiệt khi mua vàng SJC", đại biểu chất vấn Thống đốc.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng thừa nhận, không chỉ tại Việt Nam, vàng cũng đang là vấn đề "đau đầu" của thế giới. Bà Hồng thông tin, trước khi NHNN can thiệp thị trường vàng, giá vàng thế giới dao động quanh ngưỡng 2.300 - 2.400 USD/ounce và hiện đã tăng vượt ngưỡng 2.700 USD/ounce. Xét từ đầu năm đến nay, ước tính giá vàng thế giới đã tăng hơn 50%.

Đối với NHNN, can thiệp để ổn định với mục tiêu đưa chênh lệch giá vàng trong nước và quốc tế giảm xuống, bởi nếu để chênh lệch tăng cao sẽ có hiện tượng nhập lậu vàng. NHNN đã can thiệp và đưa chênh lệch xuống 3-4 triệu đồng/lượng, tương ứng chênh lệch còn khoảng 5%-7%.

Đề cập đến biến động giá vàng, bà Hồng cho biết, do yếu tố khách quan của kinh tế thế giới. Giá vàng trong nước còn phụ thuộc nhiều vào các biến số của thị trường tài chính thế giới như lãi suất, tỷ giá, giá dầu... Thời gian tới, NHNN sẽ tiếp tục theo dõi sát diễn biến của thị trường và căn cứ vào mục tiêu chính sách tiền tệ để xem xét giải pháp để giải quyết vấn đề căn cơ, can thiệp thị trường vàng.

Về lâu dài, bà Hồng nhấn mạnh, quan điểm chung của NHNN và theo chủ trương chống "vàng hóa" là làm sao vàng không phải mặt hàng hấp dẫn để đầu cơ. Còn việc mua vàng tích lũy theo truyền thống Á Đông, NHNN sẽ tiếp tục có giải pháp để cung ứng vàng cho thị trường.

Đề cập đến vấn đề ai là người hưởng lợi khi giá vàng biến động, "Tư lệnh" ngành ngân hàng cho biết, trên thực tế, khi người dân mua vàng với giá cao, sẽ bán cao và ngược lại, mua thấp bán thấp.

Tuy nhiên, khi chủ thể này có lợi thì lợi ích của chủ thể khác sẽ giảm xuống. Đối với doanh nghiệp kinh doanh mua - bán vàng miếng cũng cần tính toán để tránh rủi ro, vì bản thân doanh nghiệp chỉ là trung gian - mua bán vàng miếng.

Bản thân NHNN khi mua vàng về để can thiệp thị trường, cũng đã có biện pháp phòng ngừa rủi ro khi giá vàng lên xuống thất thường. Sau khi can thiệp, NHNN cũng mua ngay vàng để tránh "khoảng trống" là sẽ thiệt.

Chính vì vậy, mặt hàng kim loại quý giá trị cao và giá cả lên xuống thất thường như vàng, NHNN và các cơ quan liên tục cảnh báo việc đầu tư vàng cần thận trọng tính toán phù hợp.

Làm gì để chống "vàng hóa" nền kinh tế?

Theo đại biểu Trần Thị Hồng Thanh (Đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Bình), chưa khuyến khích người dân bán vàng chuyển thành VND để đầu tư vào sản xuất kinh doanh là hạn chế được đề cập tại báo cáo số 383/BC-NHNN.

"Vàng nằm im trong dân là "vàng chết" trong khi nhu cầu nguồn vốn kinh doanh hiện nay rất lớn. Xin Thống đốc cho biết, trong thời gian tới, NHNN cần tập trung giải pháp gì để vàng trở thành nguồn lực của nền kinh tế", đại biểu đề cập.

Trả lời chất vấn, Thống đốc cho biết, nhằm chống "vàng hóa", "đô la hóa", NHNN không khuyến khích người dân găm giữ vàng. Bởi khi giữ vàng, giá trị vàng rất lớn, kéo theo số tiền đó người dân không sử dụng được.

Bà Hồng nói thêm, khi vàng chuyển qua VND thì chủ thể có cơ hội dùng tiền để kinh doanh; gửi tiền ngân hàng để ngân hàng dùng cho vay sản xuất kinh doanh, đầu tư chứng khoán,... phục vụ sản xuất, kinh doanh.

"Chính vì vậy, NHNN và tinh thần của Nghị định 24 là chống "vàng hóa", đặc biệt là vàng miếng SJC do giá trị cao. Đây cũng là lý do các chính sách quy định Nhà nước độc quyền sản xuất, xuất nhập khẩu vàng miếng và quản lý chặt chẽ hoạt động kinh doanh mua - bán vàng miếng", bà nói.

Liên quan đến giải pháp cho vấn đề không khuyến khích người dân mua vàng, Thống đốc thông tin, NHNN đang đánh giá tổng kết Nghị định 24, đề xuất sửa đổi, bổ sung phù hợp với tình hình thực tiễn, góp phần ngăn chặn tình trạng "vàng hóa" nền kinh tế, không để biến động giá vàng ảnh hưởng đến tỷ giá, lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô; nâng cao vai trò quản lý và điều tiết thị trường vàng của Nhà nước theo đúng quy định, bảo đảm an ninh kinh tế, an ninh tài chính, tiền tệ quốc gia và trật tự an toàn xã hội.