Mối đe dọa mới xuất hiện gần biên giới Nga

Một thành phần quan trọng trong hệ thống

Các cuộc đàm phán về một căn cứ lâu dài để chuyển các hệ thống phòng thủ tên lửa đến đó đã bắt đầu từ thời chính quyền George W. Bush vào đầu những năm 2000. Năm 2008, một thỏa thuận tương ứng đã được ký kết.

Cơ sở này được xây dựng ở phía bắc đất nước, cách biên giới với Nga 165 km.

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Quốc gia Wladyslaw Kosiniak-Kamysh cho biết: "Căn cứ ở Redzikowo là sự hiện diện vĩnh viễn của quân đội Mỹ trên lãnh thổ Ba Lan. Đối với Ba Lan, đây là một trong những sự kiện quan trọng nhất kể từ năm 1989".

Đây là lần triển khai thứ hai hệ thống phòng thủ tên lửa Aegis Ashore của Mỹ ở châu Âu. Lần đầu tiên diễn ra vào năm 2016 ở phía nam Romania, ở Deveselu. Các yếu tố phòng thủ tên lửa khác của NATO trong khu vực bao gồm 4 tàu khu trục Mỹ đóng tại cảng Rota của Tây Ban Nha cũng như một radar cảnh báo sớm ở Kurecik, Thổ Nhĩ Kỳ.

Hệ thống Aegis được phát triển cho các tàu khu trục Arleigh Burke và tàu tuần dương Ticonderoga. Tuy nhiên, sau đó Lầu Năm Góc quyết định tạo ra phiên bản trên mặt đất. Chính hệ thống này sẽ được chuyển đến Ba Lan.

Cả đầu đạn hạt nhân

Tổ hợp này bao gồm radar AN/SPY-1, bệ phóng Mk 41 VLS và tên lửa chống đạn đạo SM-3 (Tiêu chuẩn Missile-3). Như Igor Korotchenko, tổng biên tập tạp chí Quốc phòng, giải thích với RIA Novosti , sự xuất hiện của các cơ sở này sẽ cho phép Mỹ phóng không chỉ các tên lửa đánh chặn.

Ông lưu ý: "Về mặt lý thuyết và thực tế, các bệ phóng Mk 41 VLS tiêu chuẩn có thể trang bị không chỉ tên lửa chống tên lửa SM-3 mà còn cả tên lửa hành trình Tomahawk với cả đầu đạn thông thường và đầu đạn hạt nhân".

Theo ông, sẽ rất khó để tìm hiểu trước về sự thay thế như vậy - điều này chỉ có thể thực hiện được nếu có nguồn thông tin tình báo tại chính cơ sở.

Korotchenko nói thêm rằng SM-3 có khả năng tiêu diệt không chỉ tên lửa đạn đạo xuyên lục địa mà còn cả các vệ tinh trên quỹ đạo Trái đất tầm thấp.

Chuyên gia này nhận định: "Đối với Nga, rõ ràng cần phải xem xét và điều chỉnh một số kế hoạch trong lĩnh vực quân sự, bao gồm khả năng phá hủy cơ sở được chỉ định ở Ba Lan trong bối cảnh xung đột thực sự với NATO".

Mỹ đã chuyển các hệ thống tương tự - Typhon với bệ phóng Mk 70 - tới Bắc Âu. Chúng cũng có thể được sử dụng để phóng Tomahawk với tầm bắn lên tới 2.500 km. Là một phần của cuộc tập trận, người Mỹ đã triển khai các tổ hợp này vào tháng 5 và cả tháng 9/2023 trên đảo Bornholm ở Đan Mạch. Ngoài ra, chúng còn được chuyển đến Philippines.

Tuy nhiên, hiệu quả của căn cứ ở Redzikowo vẫn còn nhiều nghi vấn.

Theo chuyên gia quân sự Alexei Leonkov, trong trường hợp xảy ra xung đột giữa Nga và NATO, Moscow có phương tiện hữu hiệu để phá hủy cơ sở này.

Hệ thống này được cho là sẽ thực hiện vai trò đánh chặn tên lửa đạn đạo, hiện nó đã hoàn thành, nhưng việc xây dựng nó đã bị đình chỉ do ở khu vực Kaliningrad, chúng tôi đã triển khai các hệ thống tên lửa chiến thuật tác chiến Iskander, có phạm vi bay cho phép căn cứ này bị vô hiệu hóa trong trường hợp "nếu một loại xung đột toàn cầu nào đó bắt đầu giữa các nước NATO và Nga" - ông nói với RIA Novosti. "Hiệu quả ban đầu vốn dành cho căn cứ này ở Redzikovo đã mất đi sự liên quan".

Mở rộng hiện diện ở phía Đông

Kế hoạch mở rộng hệ thống phòng thủ tên lửa trong liên minh đã được ấp ủ từ lâu - tại hội nghị thượng đỉnh ở Lisbon năm 2010, họ đã nhất trí về sự cần thiết phải tạo ra một hệ thống phòng thủ tên lửa tích hợp cho toàn khối.

Điện Kremlin lúc đó và bây giờ đều phản ứng một cách dứt khoát: những bước đi như vậy sẽ dẫn đến đối đầu.

Thư ký báo chí của Tổng thống Nga Dmitry Peskov cho biết: "Đây là sự tiến triển của cơ sở hạ tầng quân sự của Mỹ trên lãnh thổ châu Âu hướng tới biên giới của chúng tôi. Đây không gì khác hơn là một nỗ lực nhằm kiềm chế tiềm năng quân sự của chúng tôi" - ông Peskov nói với các phóng viên bình luận về việc mở một căn cứ mới.

Đồng thời, đây không phải là biểu hiện duy nhất về hoạt động của Liên minh Bắc Đại Tây Dương gần biên giới Nga trong những năm gần đây.

Năm 2016, lãnh đạo các nước thành viên khối đã đồng ý thành lập lực lượng hiện diện tiền phương ở phía đông Liên minh châu Âu. Một năm sau, bốn nhóm chiến đấu đa quốc gia được thành lập - ở Latvia, Litva, Estonia và Ba Lan. Họ được điều phối từ Szczecin ở Ba Lan. 

Và vào năm 2018, trụ sở chính được mở tại Elblag, Ba Lan. Vào tháng 4 năm 2022, họ quyết định tăng số lượng nhóm chiến đấu lên tám. Các đơn vị bổ sung - từ 600 đến hai nghìn người - đã đóng quân ở Bulgaria, Hungary, Romania và Slovakia.

Vào mùa hè năm 2022, tại hội nghị thượng đỉnh ở Madrid, lực lượng này đã tăng lên 300 nghìn. Hơn nữa, nếu trước đây có 40 nghìn người phải sẵn sàng chuyển đến bất kỳ điểm nào ở châu Âu trong vòng 15 ngày thì giờ đây, khung thời gian đã giảm xuống còn 10 ngày đối với 100 nghìn quân nhân đầu tiên.

Ngoài ra, sau khi Phần Lan và Thụy Điển gia nhập liên minh, lãnh thổ của các quốc gia này đã được sử dụng tích cực cho mục đích quân sự. 

Đặc biệt, Helsinki đã ký thỏa thuận với Washington về hợp tác quốc phòng, theo đó nước này cam kết chuyển 15 cơ sở quân sự cho Lầu Năm Góc. Trong đó bao gồm 4 căn cứ không quân và một căn cứ trên đảo Russare, tạo điều kiện thuận lợi cho việc kiểm soát Vịnh Phần Lan. Lực lượng vũ trang Thụy Điển cũng sẽ đóng quân tại một số địa điểm.

Moscow buộc phải đáp lại việc xây dựng cơ sở hạ tầng quân sự ở biên giới bằng cách tăng cường lực lượng vũ trang, thành lập hai quân khu mới ở phía tây bắc đất nước và tăng cường tiềm lực quân sự của chính mình. 

Tuy nhiên, Brussels vẫn chưa dừng lại và điều này có thể dẫn đến sự khởi đầu của một cuộc chạy đua vũ trang mới - không chỉ về trang bị kỹ thuật mà còn về sự xuất hiện của các căn cứ ở nhiều khu vực khác nhau trên thế giới.