Ông Tập Cận Bình gặp ông Biden, cam kết làm việc với chính quyền mới ở Mỹ

Ông Biden đã gặp ông Tập tại một khách sạn nơi nhà lãnh đạo Trung Quốc đang lưu trú, bên lề diễn đàn Hợp tác Kinh tế Châu Á - Thái Bình Dương (APEC) lần thứ 31 tại Lima, Peru, trong cuộc hội đàm đầu tiên của họ sau bảy tháng.

"Mục tiêu của Trung Quốc về một mối quan hệ ổn định, lành mạnh và bền vững giữa Trung Quốc và Mỹ vẫn không thay đổi" sau cuộc bầu cử - nhà lãnh đạo Trung Quốc nói và thừa nhận "những thăng trầm" giữa hai nước. 

"Trung Quốc sẵn sàng làm việc với chính quyền mới của Mỹ để duy trì liên lạc, mở rộng hợp tác và quản lý những khác biệt" - ông cho biết.

Ông Biden nói với ông Tập rằng hai nhà lãnh đạo không phải lúc nào cũng đồng ý nhưng các cuộc thảo luận của họ rất "thẳng thắn".

Tại cuộc gặp, ông Tập Cận Bình cũng nói: "Khi hai nước đối xử với nhau như đối tác và bạn bè, tìm kiếm tiếng nói chung trong khi gác lại những khác biệt và giúp nhau thành công, mối quan hệ của chúng ta sẽ đạt được tiến triển đáng kể".

"Nhưng nếu chúng ta coi nhau là đối thủ hoặc kẻ thù, theo đuổi sự cạnh tranh khốc liệt và tìm cách làm tổn thương lẫn nhau, chúng ta sẽ làm xáo trộn mối quan hệ hoặc thậm chí là cản trở nó".

Vào thứ Tư, cố vấn an ninh quốc gia của Biden, Jake Sullivan, đã mô tả quá trình chuyển đổi ở Mỹ là "thời điểm mà các đối thủ và kẻ thù có thể nhìn thấy cơ hội". Ông Biden đã nhấn mạnh với ông Tập Cận Bình về "nhu cầu duy trì sự ổn định, rõ ràng, khả năng dự đoán thông qua quá trình chuyển đổi này giữa Mỹ và Trung Quốc".

Shen Dingli, một học giả về quan hệ quốc tế có trụ sở tại Thượng Hải, cho biết Trung Quốc muốn cuộc họp này làm giảm căng thẳng trong giai đoạn chuyển đổi. "Trung Quốc chắc chắn không muốn mối quan hệ với Mỹ rơi vào tình trạng hỗn loạn trước khi ông Trump chính thức nhậm chức" - Shen cho biết.

Cuộc gặp diễn ra hai tháng trước khi ông Trump nhậm chức. Ông đã tuyên bố sẽ áp dụng mức thuế toàn diện 60% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc vào Mỹ như một phần của gói biện pháp thương mại "Nước Mỹ trên hết". Bắc Kinh phản đối những bước đi đó. 

Tổng thống đắc cử của đảng Cộng hòa cũng có kế hoạch đưa một số tiếng nói cứng rắn về Trung Quốc vào các vị trí cấp cao, bao gồm Thượng nghị sĩ Mỹ Marco Rubio làm ngoại trưởng và Hạ nghị sĩ Mike Waltz làm cố vấn an ninh quốc gia.

Ông Biden đã nhắm đến mục tiêu giảm căng thẳng với Trung Quốc, nhưng Washington đang vô cùng tức giận trước vụ tấn công mạng gần đây được cho là có liên quan đến Trung Quốc nhằm vào các cuộc liên lạc qua điện thoại của chính phủ Mỹ và các quan chức chiến dịch tranh cử tổng thống. 

Mỹ cũng lo ngại về việc Bắc Kinh gia tăng áp lực lên Đài Loan và sự ủng hộ của Trung Quốc với Nga.

Lãnh đạo Đài Loan Lại Thanh Đức đang có kế hoạch dừng chân tại  bang Hawaii của Mỹ và có thể là đảo Guam trong một chuyến thăm trong những tuần tới, một chuyến thăm chắc chắn sẽ khiến Bắc Kinh không vui. Trong khi đó, cựu quan chức phụ trách kinh tế Đài Loan Lin Hsin-i đã gặp ông Biden tại hội nghị thượng đỉnh APEC vào thứ Sáu và mời ông đến thăm Đài Loan trong tương lai gần.

Cùng lúc đó, nền kinh tế Bắc Kinh đang chịu ảnh hưởng nặng nề từ các bước đi của ông Biden về thương mại, bao gồm kế hoạch hạn chế đầu tư của Mỹ vào trí tuệ nhân tạo, máy tính lượng tử và chất bán dẫn của Trung Quốc và hạn chế xuất khẩu chip máy tính cao cấp. Các quan chức Mỹ cho biết tất cả các chủ đề đó dự kiến sẽ được đưa vào các cuộc đàm phán.

Trung Quốc thường xuyên phủ nhận các cáo buộc tấn công mạng của Mỹ, coi Đài Loan là vấn đề nội bộ và đã phản đối các tuyên bố của Mỹ về thương mại Trung-Nga.