Nơm nớp lo mất nhà vì biển xâm thực
Xây dựng nhà xưởng sản xuất đá để cung cấp cho các cơ sở chế biến, người dân đi biển, gia đình ông Huỳnh Nghĩa ở thôn 9, xã Mỹ Thắng, huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định có cuộc sống khá ổn định với mức thu nhập từ 30-40 triệu đồng. Thế nhưng, cứ mỗi khi mùa mưa bão đến, ông lại phải dừng hoạt động vì lo ngại sóng to kèm triều cường ảnh hưởng tới tài sản, tính mạng của các thành viên trong gia đình.
"Năm nào cũng vậy, cứ đến mùa bão anh em lại lo dẹp đồ, chứ có làm được gì đâu. Thực tế, mùa này sóng to, gió lớn dồn dập vô mình sợ nếu nước biển tràn vô cuốn hết khu này nên phải lo tìm chỗ trú ẩn an toàn" – ông Nghĩa chia sẻ và cho biết vào những ngày sóng giật mạnh, nước biển dâng cao, sóng đánh vô tới cả nhà xưởng.
Đứng tiếp chuyện chúng tôi ở khu nhà xưởng bị sạt lở nặng, ông Huỳnh Nghĩa luôn bày tỏ sự bất an và mong muốn các cấp chính quyền quan tâm, xây dựng được tuyến bờ kè để bảo vệ khu dân cư thì bà con mới yên tâm sinh sống, làm ăn được. Bởi, đa số người dân nơi đây sống nhờ bằng nghề đi biển, nếu chuyển đi nơi ở khác cũng khó kiếm kế sinh nhai.
Theo ghi nhận của phóng viên Dân Việt, trước tác động của những đợt sóng cao liên tục đánh mạnh vào bờ đã khiến sạt lở ăn sâu sát vào khu vực dân cư. Nhiều đoạn sạt lở khoét hàm ếch dưới phần móng các công trình, nhiều khu đất, công trình bị đổ sập, gạch ngói ngổn ngang trên bãi biển. "Mùa này, triều cường sóng lớn ập vô bà con chịu hết nổi" – ông Nguyễn Xuân Quang ở thôn 9, xã Mỹ Thắng nói.
Ngôi nhà của gia đình bà Hồ Thị Dui ở thôn 9, xã Mỹ Thắng nằm cách khu vực sạt lở bở biển không xa khiến vợ chồng, con cái ai nấy đều bất an mỗi khi có mưa bão lớn xảy ra. Ngồi trong ngôi nhà mới xây năm 2022, bà Dui vẫn thấy lòng bất an vì mỗi khi mùa mưa đến cả nhà lại phải thay nhau ngồi canh sóng dữ, sợ nó làm ảnh hưởng tới căn nhà – nơi ở và sinh hoạt của 8 thành viên trong gia đình.
Bà Dui cho biết, hai vợ chồng bà đã ở khu vực này suốt 42 năm qua. Năm 2022, do nhà đông người, nhà cũ xuống cấp nên bà quyết định dùng số tiền 300 triệu đồng tích góp từ nhiều năm và vay mượn của người thân, bà con hàng xóm 400 triệu đồng để xây căn nhà mới.
Nhà xây xong, những tưởng cuộc sống gia đình sẽ an cư, lạc nghiệp. Ngờ đâu mưa lớn cộng triều cường dâng cao trong những ngày cuối năm 2022 đã khiến bờ biển ở thôn 9, xã Mỹ Thắng sạt lở nghiêm trọng, đe dọa trực tiếp đến tính mạng và tài sản của nhiều hộ dân.
Theo bà Dui, cứ mỗi khi có gió bão lớn thì cán bộ thôn, xã lại xuống vận động, đưa người dân lên khu vực vùng cao, an toàn để ở. "Mỗi lần sóng gió đưa cả nhà di dời lên khu vực cao, an toàn để ở thấy cực lắm" – bà Dui nói và mong muốn các cấp chính quyền quan tâm, hỗ trợ đất ở, tiền để gia đình có điều kiện di dời tới nơi ở an toàn.
Sẽ bố trí người dân đến nơi ở mới an toàn
Tình trạng sạt lở bờ biển do sóng lớn kèm triều cường dâng cao đã khiến cuộc sống của hơn 200 hộ dân ở thôn 9, xã Mỹ Thắng, huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định bị ảnh hưởng. Trước đây, biển cách khu vực dân cư cả trăm mét thì nay đã tiến sát vào nhà dân.
Trao đổi với phóng viên Dân Việt, ông Huỳnh Văn Khương – Chủ tịch UBND xã Mỹ Thắng, huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định nhận định, khu vực thôn 9, xã Mỹ Thắng có nguy cơ ảnh hưởng bởi triều cường rất cao."Khi mùa mưa về thì tại khu vực thôn 9 bị sạt lở, đặc biệt năm 2022 triều cường nước biển dâng đã làm xâm thực, nguy cơ sạt lở ảnh hưởng tới tài sản, tính mạng người dân" – ông Khương nói.
Theo ông Khương, hiện tại có 11 hộ với 30 nhân khẩu bị ảnh hưởng trực tiếp bởi triều cường. Trường hợp triều cường xảy ra ở mức lớn, diện rộng sẽ ảnh hưởng tới 222 hộ dân. Mỗi khi có mưa bão, sóng to gió lớn kèm triều cường dân cao thì các hộ dân này sẽ được di dời cấp tốc đến các hộ gia đình, những hộ có nhà cao tầng để đảm bảo an toàn.
"Về lâu dài, xã đang đề nghị tỉnh, huyện và Trung ương cho chủ trương xây dựng vùng di dân triều cường ở thôn 9 nhằm đảm bảo an toàn cho bà con nhân dân" – ông Khương nói và cho biết để ứng phó với tình trạng biển xâm thực, sạt lở, chính quyền xã đã tăng cường tuyên truyền, vận động người dân thường xuyên nâng cao ý thức, thường xuyên theo dõi diễn biến của bão, lũ và ảnh hưởng của nước biển dâng để kịp thời báo cáo, cùng địa phương kịp thời di dời đến nơi an toàn, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do nước biển dâng, triều cường.
Thực hiện Quyết định 590/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, Sở NNPTNT tỉnh Bình Định đã đề xuất danh mục dự án Khu tái định cư vùng thiên tai xã Mỹ Thắng, huyện Phù Mỹ trong giai đoạn 2026-2027. Dự kiến dự án Khu tái định cư vùng thiên tai xã Mỹ Thắng sẽ bố trí cho 325 hộ dân với tổng vốn đầu tư hơn 84 tỷ đồng, trong đó vốn Ngân sách Trung ương hơn 59 tỷ đồng, vốn ngân sách địa phương hơn 25 tỷ đồng, góp phần hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do thiên tai gây ra, ổn định đời sống, sản xuất cho các hộ dân.