Thành viên Hội đồng chung khảo Đồng Mạnh Hùng (VOV): Nông nghiệp, nông thôn là nguồn cảm hứng lớn cho các nhà báo

Đó là nhận xét của nhà báo Đồng Mạnh Hùng - Trưởng Ban Thư ký- Biên tập Đài Tiếng nói Việt Nam (VOV), thành viên viên Hội đồng Chung khảo Giải báo chí toàn quốc về nông nghiệp, nông dân, nông thôn Việt Nam lần thứ II - năm 2024.

Là thành viên Hội đồng Chung khảo Giải Báo chí toàn quốc về nông nghiệp, nông dân, nông thôn Việt Nam lần thứ II - năm 2024, ông Đồng Mạnh Hùng, Trưởng ban Thư ký-Biên tập Đài Tiếng nói Việt Nam (VOV), đã có những chia sẻ đầy cảm xúc và sâu sắc về các tác phẩm lọt vào vòng chung khảo năm nay. Từ những góc nhìn sáng tạo, mang tính điều tra đến các giải pháp tích cực, những tác phẩm này không chỉ phản ánh thực trạng mà còn mang đến những kỳ vọng mới cho nông nghiệp, nông thôn và nông dân Việt Nam. Đồng thời, qua đó phát triển một nền nông nghiệp vững mạnh, nông thôn bền vững và người nông dân có cuộc sống ổn định, ấm no.

Thưa ông Đồng Mạnh Hùng, là thành viên Hội đồng Chung khảo Giải Báo chí toàn quốc về nông nghiệp, nông dân, nông thôn lần thứ II, ông có cảm nhận thế nào về chất lượng các tác phẩm dự thi năm nay? Đặc biệt là các tác phẩm truyền hình và phát thanh, lần đầu xuất hiện trong mùa giải này?

- Có thể nói, đề tài nông nghiệp, nông dân, nông thôn đã trở thành nguồn cảm hứng lớn cho các nhà báo. Được tham gia chấm giải, tôi thật sự ấn tượng với sự phong phú và chất lượng của các tác phẩm năm nay. Những tác phẩm này không chỉ thể hiện tình yêu nghề mà còn cho thấy trách nhiệm xã hội của các nhà báo đối với nền nông nghiệp, người nông dân, và sự phát triển của nông thôn.

Các tác phẩm truyền hình và phát thanh năm nay là một điểm sáng mới. Chúng ta thấy được sự đầu tư kỹ lưỡng trong từng thước phim, từng đoạn ghi âm, phản ánh chân thực đời sống nông thôn.

Từ những vấn đề rất nhỏ đó là đời sống của người nông dân hiện nay cho đến những vấn đề rất lớn như vấn đề về nông nghiệp xanh, nông nghiệp sạch, bên vững. Đặc biệt trong số đó có nhiều tác phẩm mang tính chất điều tra, nhưng có nhiều tác phẩm mang tính chất ngợi ca và đưa ra những giải pháp tích cực để làm sao chúng ta phát triển một nền nông nghiệp vững mạnh, để cho nông thôn bền vững và người nông dân thì luôn được giàu sang và phát triển.

Điều này không chỉ giúp người xem, người nghe cảm nhận sâu sắc hơn mà còn truyền cảm hứng mạnh mẽ về một tương lai bền vững hơn cho nông nghiệp Việt Nam.

 Ông có thể chia sẻ về những tác phẩm khiến ông tâm đắc nhất trong mùa giải năm nay?

- Đúng là mỗi tác phẩm đều mang đến một góc nhìn rất riêng và đáng trân trọng, nhưng có những tác phẩm khiến tôi thực sự ấn tượng.

Chẳng hạn như tác phẩm: "Con đường nông sản - Vị thế nông nghiệp" của Đài Truyền hình Việt Nam (VTV). Ở đó người ta có thể nhìn thấy được bức tranh nông nghiệp của thế giới, so sánh với bức tranh nông nghiệp ở Việt Nam. Ta thấy những nơi mà nông dân thế giới sản xuất nông nghiệp với những điều kiện tốt, lý tưởng nhưng cũng có những nơi mà nông dân phải xuất nông nghiệp trong điều kiện vô cùng khó khăn. Thông qua đó, chúng ta thấy được nông nghiệp Việt Nam đang ở vị trí nào và người nông dân Việt Nam có nhiều cố gắng vươn mình lên ra sao.

Hay như một chương trình của Đài Tiếng nói Việt Nam, ghi lại câu chuyện cảm động về cuộc sống của bà con nông dân sau cơn bão số 3. Dù trải qua nhiều mất mát, nhưng điều đọng lại là tinh thần lạc quan, ý chí vượt khó của người dân từng ngày, từng giờ. Những câu chuyện như thế luôn khiến tôi vô cùng xúc động và ngưỡng mộ.

Đặc biệt, câu chuyện về anh Giàng A Hiếu ở Suối Giàng – người đã nâng tầm thương hiệu trà Việt, biến nó thành niềm tự hào trên bản đồ thế giới, là minh chứng cho tinh thần dám nghĩ, dám làm của người nông dân. 

Ngoài ra, các tác phẩm như điều tra về di dân tự do của Đài PT-TH Cần Thơ hay loạt bài về ô nhiễm môi trường của Báo Điện tử Dân Việt cũng mang giá trị xã hội cao, giúp công chúng hình dung được một bức tranh đầy đủ, đa sắc màu về nông nghiệp và nông thôn Việt Nam.

Khi đánh giá các tác phẩm dự thi từ báo in, báo điện tử đến phát thanh, truyền hình, ông và Hội đồng đã dựa trên tiêu chí nào để đảm bảo sự công bằng và chọn lựa chính xác?

- Để đảm bảo sự công bằng và chính xác, Hội đồng Chung khảo luôn đặt ra các tiêu chí đánh giá rất cụ thể.

Thứ nhất, tác phẩm phải phản ánh đúng và trúng các vấn đề thời sự về nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Những vấn đề được nêu phải có tính cấp thiết, sát với thực tiễn và nhu cầu của người dân.

Thứ hai, chúng tôi đặc biệt coi trọng các tác phẩm mang tính giải pháp – báo chí kiến tạo. Tức là, tác phẩm không chỉ nêu ra vấn đề mà còn đề xuất được giải pháp cụ thể, khả thi. Những giải pháp này không chỉ giúp người nông dân dân có thêm kinh nghiệm mà còn là nguồn tham khảo quý giá cho chính quyền và các tổ chức liên quan. Từ đó rút ra những kinh nghiệm, những bài học, giải pháp để phát triển tốt hơn công việc của mình, cũng như để nông thôn mới thì sẽ mới hơn và người nông dân Việt Nam sẽ có cuộc sống tốt đẹp hơn.

Thứ ba, yếu tố hình thức là điều không thể thiếu. Tác phẩm truyền hình phải có hình ảnh sắc nét, góc quay sáng tạo, giàu cảm xúc. Phát thanh thì cần âm thanh sinh động, dễ nghe, dễ hiểu. Còn với báo in và báo điện tử, các tác giả nên tận dụng các hình thức trình bày mới như longform, megastory,.. để truyền tải nội dung một cách hấp dẫn.

Với mùa giải tới, ông có kỳ vọng điều gì về nội dung và cách thể hiện của các tác phẩm dự thi?

- Vấn đề nông nghiệp, nông dân, nông thôn luôn vận động và thay đổi theo thời gian. Nó cũng đi theo biến động của thời tiết, biến động của điều kiện kinh tế - xã hội của đất nước. 

Cá nhân tôi luôn mong muốn sẽ có nhiều tác phẩm phát thanh nói riêng và các tác phẩm ở các loại hình báo chí khác nói chung sẽ nhấn mạnh, đi sâu vào đời sống của người nông dân Việt Nam. Khi nhìn sâu vào đời sống của người nông dân, chúng ta sẽ thấy được rằng cũng có những nơi nông dân Việt Nam của chúng ta đã rất cố gắng, vươn lên nhưng còn đâu đó những khó khăn.

Ngoài phản ánh chúng ta có thể tham vấn những người có chuyên môn để đưa ra những giải pháp để làm sao các cấp chính quyền, những người có trách nhiệm sẽ quan tâm hơn nữa đời sống của người nông dân, đặc biệt là đời sống tinh thần của họ hơn nữa trong thời gian sắp tới.

Tôi đã đi thực tế ở nhiều nơi và nhận thấy rằng, dù bà con nông dân rất nỗ lực vượt khó, nhưng đời sống tinh thần của họ vẫn còn nhiều hạn chế. Chúng ta cần có thêm những tác phẩm phản ánh, đề xuất cách cải thiện đời sống tinh thần, giúp họ cảm thấy hạnh phúc hơn trong công việc lẫn cuộc sống.

Ngoài ra, các vấn đề như nông nghiệp xanh, nông nghiệp sạch, khai thác thủy sản bền vững hay ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp,... cũng cần được đề cập sâu sắc hơn. Đây đều là những lĩnh vực hứa hẹn mang lại sự phát triển bền vững cho nền nông nghiệp và đời sống nông thôn Việt Nam.

Xin cảm ơn ông về những chia sẻ đầy tâm huyết!