Trồng lúa Global GAP ở vùng rốn phèn

Mô hình trồng lúa Global GAP được GS – TS Võ Tòng Xuân phối hợp cùng Công ty ITA Rice (Long An) thực hiện từ vụ đông xuân 2011 – 2012 trên diện tích 60,3ha. Tháng 4.2012, Trung tâm Chứng nhận Quacert đã cấp giấy chứng nhận số diện tích này đạt yêu cầu về sản xuất theo hệ thống thực hành nông nghiệp tốt Global GAP.

Nông dân xã Mỹ Thạnh Đông bán lúa Global GAP ngay tại ruộng.

Năng suất tăng vọt

Ông Huỳnh Văn Tèo – Bí thư Đảng ủy xã Mỹ Thạnh Đông cho biết, ông không dám nghĩ đến chuyện nông dân nơi đây sẽ làm giàu được với cây lúa. “Đây là vùng đất phèn nặng của Đồng Tháp Mười, có sông Vàm Cỏ Đông chảy qua, chỉ mùa mưa và đầu mùa khô có nước ngọt. Ở đây người làm lúa giỏi nhất cũng chưa bao giờ đạt năng suất 7 tấn/ha. Vậy mà giờ có người đạt hơn 9 tấn/ha. Vụ đông xuân, năng suất bình quân toàn mô hình khoảng 7,5 tấn/ha. Hồi mới triển khai mô hình, chúng tôi vận động trầy trật bà con mới miễn cưỡng tham gia, giờ thì nhiều người xin vô ào ào” – ông Tèo nói.

Ông Phan Văn Cá – nông dân canh tác 0,9ha lúa cho biết, trước đây vụ hè thu ông chỉ trồng lúa để cỏ khỏi mọc, vì năng suất chỉ chừng 3 tấn/ha. Làm lúa Global GAP, thầy Võ Tòng Xuân và các kỹ sư nông nghiệp của Công ty ITA Rice đã hướng dẫn kỹ thuật, có cả các kỹ sư bám đồng cầm tay chỉ, nên năng suất lúa của ông Cá tăng hơn gấp đôi.

“Năng suất cao, mà giá bán cũng cao. Công ty ký hợp đồng với chúng tôi thu mua cao hơn giá thị trường 10% nên cứ thu hoạch xong là chúng tôi bán luôn tại ruộng” – ông Cá nói.

Ông Lê Văn Do – người có 2,5ha lúa trong mô hình cho biết, vụ đông xuân vừa rồi ông thu lãi khoảng 80 triệu đồng (32 triệu đồng/ha), vụ hè thu này lãi khoảng 50 triệu đồng. Đây là mức lãi “khủng” đối với người trồng lúa. “Nông dân nhiều nơi chật vật lắm vẫn không được mức lãi 30% như tính toán của Nhà nước. Còn chúng tôi nhờ thầy Xuân “tính giùm” nên chuyện lãi 100% trở thành chuyện bình thường” – ông Do nói.

Lợi kép

GS-TS Võ Tòng Xuân kể, khi mới đến xã Mỹ Thạnh Đông đặt vấn đề tổ chức sản xuất lúa chất lượng cao thì lãnh đạo địa phương và bà con rất nhiệt tình muốn tham gia. Nhưng đến khi công ty tư vấn giải thích y trình Global GAP mà mọi người bắt buộc phải theo thì phần lớn nông dân đều… ngán ngẩm. Theo đúng y trình, nông dân không được tự do xài phân, xài thuốc; không được quăng bỏ lung tung bao bì, chai thuốc đã xài hết, mà phải có thùng đựng rác; mỗi nhà đều phải có nhà vệ sinh đúng chuẩn...

“Chúng tôi đã ngồi lại với bà con nông dân, trình bày từng bước trong quy trình kỹ thuật có điều chỉnh phù hợp theo điều kiện địa phương. Nhiều khâu kỹ thuật không đúng với thực tế trên đồng ruộng nhưng rất đúng theo khoa học. Thí dụ “bón phân lót rồi trục nhận trộn phân vào đất trước khi sạ”, bà con rất áy náy vì thấy chưa có cây lúa nào mà bón phân uổng quá!

Theo khoa học thì bón và trộn phân như vậy, đất sẽ giữ chặt phân bón chờ rễ lúa mọc ra sẽ cung cấp dưỡng chất cho cây, không bị rửa trôi đi đâu cả. Kiên trì vận động, cuối cùng còn được 63 bà con nông dân với diện tích 60,3ha làm theo quy trình dưới sự đôn đốc và kiểm soát của cán bộ kỹ thuật của Công ty ITA Rice.

“Đến cuối mùa lúa đông xuân 2011-2012 hầu hết bà con rất phấn khởi vì đạt được kết quả mỹ mãn, chưa bao giờ đạt năng suất cao hơn 9 tấn/ha như vậy với chi phí đầu vào thấp nhất từ trước đến giờ nên nhiều bà con muốn tham gia mô hình” – GS Võ Tòng Xuân kể lại.

Theo GS Võ Tòng Xuân, hiện nay, với nguyên liệu tốt do nông dân bán, Công ty ITA Rice đang chế biến và đóng gói theo chuẩn quốc tế để đưa đi chào hàng ở các siêu thị trong nước và ngoài nước với thương hiệu “Hương Lúa” và “Diamond Rice”. Công ty sẽ ấn định chính xác diện tích vùng nguyên liệu để nhân rộng mô hình sản xuất theo chuỗi giá trị này.

Hữu Danh