Hải Dương là một tỉnh thành của Việt Nam có rất nhiều đặc sản độc đáo và ngon miệng, không chỉ bánh đậu xanh, vải thiều, bún cá rô hay bánh gai,... mà còn nổi tiếng với đặc sản rươi Tứ Kỳ.
Con rươi hay rươi biển có tên khoa học là Tylorrhynchus heterochaetus, vốn là một loài động vật không có xương sống thuộc họ Rươi, ngành Giun đốt. Chúng thường sinh sống phổ biến dưới đáy các lớp bùn cát, khe đá, các nền cát sỏi tại những vùng cửa sông, biển,... Thức ăn phổ biến của chúng là những vi sinh vật, thực vật xung quanh.
Do thuộc ngành Giun đốt nên về bề ngoài con rươi trông khá giống với nhiều loài giun hiện nay. Cơ thể của chúng dài từ 4-6cm, chia làm 50-65 đốt khác nhau, bề rộng thân lớn nhất chỉ khoảng 2-3cm. Chúng có nhiều màu sắc khác nhau như nâu, hồng, trắng,...
Con rươi rất phổ biến tại các vùng biển ở Quảng Ninh, Hải Phòng, Hải Dương. Nhưng con rươi ở Tứ Kỳ, Hải Dương mới là loại rươi được đánh giá cao nhất về chất lượng và là đặc sản nổi tiếng nhất ở nơi đây. Mùa đánh bắt con rươi thường bắt đầu từ cuối tháng 9 và kéo dài cho đến tháng 11 âm lịch hàng năm.
Mặc dù có hình dáng hơi ghê ghê và đáng sợ, thế nhưng khi chúng được chế biến sẽ mang đến hương vị cực kỳ thơm ngon, đến nỗi chúng được nhiều người săn lùng ráo riết. Bởi mùa đánh bắt rươi chỉ có vào một thời điểm cố định trong mỗi năm mà thôi.
Một điều đặc biệt ở loài rươi, đó là khi được đánh bắt lên thì cơ thể chúng sẽ tiết nhớt, sau đó một thời gian chúng sẽ dần dần suy yếu và chết đi. Do đó điều quan trọng nhất khi lựa chọn rươi đó chính là nên lựa chọn những con có màu sắc tươi sáng, bơi khỏe. Những con rươi có màu xanh đậm ngả đen và không bơi là những con bị yếu và sắp chết, khi ăn sẽ không ngon.
Những con rươi tươi ngon nhất sẽ được bán cho những nhà hàng, quán ăn. Người dân hoàn toàn có thể mua được rươi ở ngoài các khu chợ hải sản, tuy nhiên chúng có mức giá tương đối cao, lên đến 500.000 đồng/kg với rươi còn tươi nguyên. Còn với rươi đông lạnh mức giá có thể còn cao hơn lên tới 600.000 đồng/kg vì cần chăm sóc đặc biệt.
Rươi có thể được chế biến thành nhiều món ăn ngon miệng khác nhau như món canh rươi nấu chua, rươi rang muối hoặc nổi bật nhất đó là món chả rươi nức tiếng. Những món ăn không chỉ toát lên sự ngon miệng mà không có loại thực phẩm nào giống như vậy, mà còn rất bổ dưỡng và tốt cho sức khỏe.
Thật vậy, con rươi còn được đặt tên là “rồng đất”, là một vị thuốc quý có từ lâu đời. Theo Đông y, con rươi có vị cay, tính ấm, mùi thơm, có công dụng hóa đờm, làm ấm cơ thể, điều trị khó tiêu, kiết lỵ, các bệnh về tiêu hóa,... Ngoài ra trong thịt rươi chứa rất nhiều protein, chất béo, các nguyên tố kim loại như canxi, kali, sunfat, sắt,... rất bổ dưỡng và có lợi cho sức khỏe.
Để chế biến rươi đúng cách, khi mới mua về bạn cần rửa sạch bùn đất và dịch nhớt trên cơ thể của chúng. Sau đó vớt ra để cho ráo rồi đem chần sơ với nước sôi trong vài phút để loại bỏ lớp lông tơ bám trên cơ thể. Cuối cùng, để khử hoàn toàn mùi tanh khó chịu của rươi thì bạn bắt buộc phải dùng đến vỏ quýt. Cho vỏ quýt vào khi chế biến món rươi sẽ giúp khử mùi và làm tăng hương vị món ăn.
