Bình Phước: Nhân giống hoa lan đột biến để cạnh tranh hàng ngoại nhập

Đam mê nhân giống hoa lan đột biến

Sau một thời gian gây sốt, giá hoa lan đột biến đang giảm sâu, chỉ còn khoảng 20-30%  so với đầu năm 2021. Tuy nhiên, nhu cầu chơi lan đột biến của đại đa số người dân vẫn còn rất cao, nhất là với các giống lan kiếm, lan giả hạc.

Đây là lý do để nhiều nông dân tự tin nuôi cấy, gieo hạt thành công các giống lan đột biến, đáp ứng nhu cầu thị trường. Người chơi lan và kinh doanh hoa lan cũng không cần phải trèo đèo, lội suối tận rừng sâu để sưu tầm hoa lan độc lạ.

Anh Đoàn Ngũ Sang, chủ vườn lan Kiều Mai ở phường Hưng Chiến (TX.Bình Long) từng tốt nghiệp đại học ngành quản trị. Sau đó, anh về làm việc tại nhà máy xi măng Bình Phước với thu nhập ổn định.

Vì đam mê, anh không ngần ngại nghỉ việc để theo đuổi nghề trồng và kinh doanh hoa lan.

Từ khi còn trẻ, anh Sang đã sưu tầm được rất nhiều loại lan rừng quý hiếm. Nguồn thu từ lan rừng giúp anh có thêm động lực để nghiên cứu, nhân giống cho các loài hoa lan đột biến đang được thị trường ưa chuộng.

Anh Sang kể, mỗi phép lai phải chờ đợi 3 năm mới biết được mặt hoa. Để rút ngắn thời gian, anh lai tạo rất nhiều giống hoa để tìm kiếm những mặt hoa có đặc tính nổi trội.

Từ năm 2017 đến nay, anh này đã thực hiện hơn 70 phép lai cho các dòng hoa lan giả hạc khác nhau. Tổng kinh phí đầu tư để thực hiện các phép lai cho riêng dòng hoa lan giả hạc đã lên đến 7 tỷ đồng. 

Còn với phương pháp lai gieo hạt, mỗi năm, anh nhân giống thành công cả ngàn giò lan giả hạc với nhiều mặt hoa khác nhau.

Sau 5 năm, anh Sang đã tuyển chọn được hơn 10 giống hoa lan giả hạc có mặt hoa nổi trội. Các giống lan này khỏe, màu sắc đẹp và thơm; thích hợp với khí hậu miền Nam.

Số lượng hoa lan giả hạc có mặt hoa mới lạ của anh không bán theo cành hoặc theo cm mà bán theo giò, theo kg. Và giá bán cũng khá phù hợp với thị trường tiêu thụ.

"Nhờ nhân giống, giá của hoa lan giả hạt trên thị trường đã đủ sức cạnh tranh với hoa lan nhập ngoại", anh Sang nói.

Bảo vệ nguồn gen hoa lan đột biến

Nếu anh Sang chuyên về giống giả hạc thì anh anh Đào Mạnh Thưởng ở TP.Đồng Xoài lại chuyên về các dòng lan kiếm.

Anh Thưởng vốn tốt nghiệp đại học ngành hóa và có thâm niên hơn 10 năm dạy học ở một trường trung học cơ sở tại huyện Đồng Phú.

Vì đam mê hoa lan, anh xin nghỉ việc để dành nhiều thời gian hơn cho việc lai tạo và nhân giống các dòng hoa lan quý hiếm.

Với kinh phí đầu tư hơn 4 tỷ đồng, trong 3 năm qua, anh Thưởng đã phối hợp với các Viện nghiên cứu, thực hiện nhiều phép lai tạo khác nhau để tìm những dòng hoa lan đồng nhất, lại có mặt hoa mới lạ.

Anh Thưởng cho biết, nhờ phương pháp gieo hạt, cây giống mới có chất lượng đồng nhất. "Cây giống mới có thể sản xuất đồng loạt ra số lượng lớn, có đặc tính tương tự nhau", anh Thưởng nói.

Trên thị trường, tùy vào mặt hoa độc lạ ở mức độ nào mà giá hoa lan cũng dao động từ 500.000 đồng đến 50 triệu đồng một thân cây. Tuy nhiên, nhờ phương pháp lai tạo và gieo hạt, giá hoa lan kiếm có mặt hoa vàng mới lạ của anh, cao nhất chỉ khoảng 1 triệu đồng một cây.

Những giống hoa lan kiếm bình thường, giá bán sỉ chỉ ở mức 7.000 đồng/cây. Với cây lan đột biến: lan giả hạc có giá từ 40.000 đồng/cây; lan kiếm 80.000 đồng/cây.

Theo anh Thưởng, những giống hoa lan quý hiếm trồng bằng phương pháp gieo hạt sẽ giúp thay thế lan rừng, vì nó đẹp không thua gì lan rừng.

Trước đây, Việt Nam nhập khẩu rất nhiều các giống lan quý hiếm như lan giả hạc, lan kiếm từ Thái Lan, Đài Loan.

Với giá thành thấp, mặt hoa độc lại; hoa lan đột biến được nhân giống trong nước hoàn toàn cạnh tranh được với các giống nhập ngoại.

"Với việc bảo tồn, lai tạo giống còn giúp giữ lại được nguồn gen quý, giúp chọn lọc những mặt hoa mới có tính trạng nổi bật. Người chơi sẽ được sở hữu nhiều cây hoa lan hơn" , anh Thưởng nhấn mạnh.