“Chia tay” vua cá tra, Thaco của tỷ phú Trần Bá Dương sẽ “toàn tâm toàn ý” với bầu Đức?

Việc thoái vốn của Công ty CP Hoàng Anh Gia Lai (HAGL) diễn ra ngay trước thời điểm HNG chuẩn bị tổ chức cuộc họp ĐHĐCĐ bất thường để bàn phương án tăng vốn, dự kiến trong tháng 1/2021 (ngày 8/1).

"Ghế" Chủ tịch HĐQT HNG sẽ thay đổi?

Theo thông tin công bố, Công ty CP Hoàng Anh Gia Lai (HAGL – HoSE: HAG) đã đăng ký bán 47,5 triệu cổ phiếu HNG của Công ty CP Nông nghiệp Quốc tế Hoàng Anh Gia Lai (HAGL Agrico – HoSE: HNG) để cơ cấu các khoản nợ tại ngân hàng. Theo đó, giao dịch sẽ được thực hiện theo phương thức thỏa thuận, dự kiến trong khoảng thời gian từ ngày 31/12/2020 - 29/1/2021.

Trên thị trường chứng khoán, cổ phiếu HNG đang được giao dịch ở mức 14.200 đồng/CP (tính theo giá đóng cửa ngày 29/12). Như vậy, tạm tính theo thị giá, HAGL dự kiến thu về khoảng 675 tỷ đồng.

Hiện HAGL nắm giữ hơn 452,6 triệu cổ phiếu HNG, tương ứng với 40,83% vốn điều lệ HAGL Agrico. Dù chỉ nắm tỷ lệ sở hữu tại HNG dưới mức 51%, song tập đoàn này từng khẳng định vẫn là công ty mẹ của HAGL Agrico nhờ chiếm đa số "ghế" trong HĐQT, và chức vụ Chủ tịch HĐQT HAGL Agrico vẫn do bầu Đức (ông Đoàn Nguyên Đức) nắm giữ.

Tuy nhiên, nếu hoàn tất thương vụ bán vốn trên, HAGL sẽ giảm lượng cổ phiếu xuống còn 405 triệu đơn vị, tương đương chỉ còn 36,55% vốn.

Không chỉ có HAGL đăng ký bán bớt cổ phiếu HNG, trước đó Hưng Thắng Lợi Gia Lai – một công ty con của HAGL, cũng đã bán hơn 49,5 triệu cổ phiếu HNG và không còn là cổ đông lớn của HAGL Agrico kể từ ngày 23/9.

Trong khi đó, tổng tỉ lệ sở hữu vốn HNG của nhóm Thaco bao gồm ông Trần Bá Dương - Chủ tịch HĐQT của Thaco và Công ty TNHH Thương mại và sản xuất Trân Oanh (tính đến thời điểm tháng 6/2020) là khoảng 37,17% vốn. Vì vậy, việc HAGL của bầu Đức đăng ký bán ra 47,5 triệu cổ phiếu HNG, tương đương 4,28% vốn để giảm tỷ lệ sở hữu xuống còn 36,55% vốn (thấp hơn Thaco, tương ứng 37,17% vốn), được giới đầu tư đồn đoán là một cuộc "chuyển giao quyền lực" giữa HAGL và Thaco, kể cả chiếc "ghế" Chủ tịch HĐQT của HNG.

Chưa kể, để nắm quyền chi phối tại HNG, nhiều khả năng lô 47,5 triệu cổ phiếu HNG này sẽ được Thaco gom để nâng tỷ lệ sở hữu lên trên 41%.

Về tình hình tài chính của HNG, tính đến ngày 30/9/2020, HAGL Agrico có vốn điều lệ 11.085 tỷ đồng. Lũy kế 9 tháng đầu năm 2020, HNG ghi nhận doanh thu thuần đạt 1.766 tỷ đồng, tăng 38% so với năm 2019; lỗ sau thuế ở mức 342,9 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ năm 2019 lỗ 1.741 tỷ đồng.

Tuy nhiên, nếu so với kế hoạch kinh doanh năm 2020 (HNG đặt kế hoạch doanh thu thuần đạt 4.307 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế ở mức 566 tỶ đồng), có thể thấy, sau 9 tháng, công ty này mới chỉ thực hiện được 41% mục tiêu doanh thu và cách xa mục tiêu lợi nhuận.

Hai thái cực giữa cái "bắt tay" của Thaco

Sau thời gian rầm rộ của hai thương vụ nổi tiếng, gồm: Cái bắt tay giữa Thaco và HVG (Thủy sản Hùng Vương) – và cái bắt tay giữa Thaco với HAGL của bầu Đức, giới đầu tư có thể nhìn thấy rõ ràng hai thái cực trái ngược.

Với HVG của ông Dương Ngọc Minh, sau nửa năm gắn bó, Thaco mới đây vừa hoàn tất thoái vốn tại DN này. Nhóm cổ đông liên quan Thaco hiện còn Công ty Sản xuất và Thương mại Trân Oanh đang nắm giữ 3,79% vốn, tương đương 8,6 triệu cổ phiếu và ông Trần Bá Dương, Chủ tịch Thaco, nắm 4,96% vốn tại HVG.

Về tình hình sức khỏe của HVG, nhà đầu tư chỉ có dữ liệu mới nhất về tình hình tài chính của HVG đến thời điểm... 30/9/2019. Theo đó, niên độ 2018 - 2019 (10/10 đến 30/9 hằng năm), HVG chỉ đạt doanh thu thuần 3.952 tỷ đồng, giảm 51% so với năm trước đó. Đây cũng là mức doanh thu thấp nhất của "vua cá tra" trong vòng 10 năm. Doanh thu xuất khẩu bị ảnh hưởng nặng, giảm 50%, cùng với đó mảng thức ăn chăn nuôi trong nước gần như không có nguồn thu. Trong khi đó, chi phí tài chính ở mức cao 264 tỷ đồng, chi phí quản lý tăng do trích lập các khoản phải thu khó đòi hơn 221 tỷ đồng.

Những khó khăn này cộng dồn lại khiến HVG trong niên độ này phải chịu mức lỗ ròng gần 500 tỷ đồng; lỗ lũy kế tăng lên hơn 890 tỷ đồng. Đặc biệt, dòng tiền từ hoạt động kinh doanh âm 130 tỷ đồng khiến HVG càng khó khăn hơn trong các hoạt động sản xuất kinh doanh.

Dòng tiền khó khăn, trong khi đó tổng tài sản đến cuối niên độ (30/9/2019) chỉ còn gần 8.800 tỷ đồng, song một nửa trong số đó là các khoản phải thu ngắn hạn. Nợ phải trả hơn 7.200 tỷ đồng, gấp 4,6 lần vốn chủ sở hữu. Hai khoản mục lớn nhất gồm phải trả người bán ngắn hạn 3.400 tỷ đồng và nợ vay ngắn dài hạn gần 3.100 tỷ đồng.

Đặc biệt, hiện HVG cũng chỉ được niêm yết trên UPCoM và chỉ giao dịch ngày thứ 6 hàng tuần.

Trong khi đó, với HAGL của bầu Đức, tình hình có phần khả quan hơn. Lũy kế 9 tháng đầu năm, doanh thu Tập đoàn tăng 47% lên 2.184 tỷ đồng. Trừ các chi phí, HAGL lỗ lũy kế 9 tháng hơn 622 tỷ, cải thiện so với con số lỗ ròng 9 tháng năm ngoái là 1.463 tỷ đồng. Tính đến ngày 30/9/2020, tổng tài sản của HAGL ghi nhận gần 42.078 tỷ đồng, tăng 9% so với đầu năm. Các khoản phải thu ngắn hạn cũng tăng 35% lên hơn 6.186 tỷ đồng.

Dù vậy, nợ phải trả của HAGL ngày 30/9 là hơn 26.346 tỷ đồng, tăng 21% so với đầu năm. Trong đó, dự nợ vay ngắn hạn hơn 11 tỷ đồng, tăng 40% và nợ vay dài hạn hơn 15.047 tỷ đồng, tăng 10% so với mức đầu năm.