Thanh Hóa: Trồng vạ vật thứ cây bò xa, leo cao, nhẹ công chăm, cuối năm đào lên toàn củ dài, dân khá giả

Trồng cây sắn dây lãi gấp 2 lần so với trồng mía

Tại xã Ngọc Liên, huyện Ngọc Lặc (tỉnh Thanh Hóa), cây sắn dây được trồng rải rác khắp các thôn. Tuy nhiên, thôn 1 và thôn 4 có lẽ là nơi có kinh nghiệm và truyền thống trồng sắn dây lâu năm nhất. 

Diện tích trồng sắn dây ở hai thôn này khá lớn, khoảng 70 ha gần như cả thôn sản xuất, mỗi hộ sở hữu từ 3-4 sào đến vài ha.

Trao đổi với phóng viên Báo điện tử DANVIET.VN, ông Lê Bá Toản  -Giám đốc Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp Ngọc Tân (địa chỉ xã Ngọc Liên, huyện Ngọc Lặc) cho biết: "Hiện tại, Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp Ngọc Tân mới thành lập, bước đầu đã có  7 hộ dân tham gia, diện tích trồng sắn dây hơn 3 ha. 

Năm nay, do dịch Covid-9, nên giá củ sắn dây tươi bán khoảng 5.000-7.000 đồng/kg, giá tinh bột sắn dây 70.000-90.000 đồng/kg. Theo tôi thấy trồng cây sắn dây vừa nhàn hạ, năng suất cao, lãi gấp 2 lần so với cây trồng cây khác như: mía, khoai, ngô…".

Quy trình từ lúc trồng đến thu hoạch và sản xuất thành tinh bột sắn dây đều được người dân xã Ngọc Liên áp dụng máy móc thay thế sức người. 

Cây sắn dây trồng từ 9-10 tháng là cho thu hoạch, lúc này lượng tinh bột tạo thành tốt nhất. Đây là cây ít mất thời gian chăm sóc, chi phí đầu tư cho một 1 ha từ khâu làm đất, làm giàn cho sắn leo…khoảng 60 triệu đồng.

Ông Lê Bá Toản hướng dẫn kỹ thuật chọn giống cây sắn dây như sau: Trồng cây sắn dây bằng phương pháp nhân giống bằng hom và bằng củ giống. 

Nếu chọn giống bằng hom thì thân cây nên lựa chọn dây bánh tẻ, dây sắn trồng có độ dài 0,5-1 mét, và trong dây đó cứ cách 15-20cm có một mầm là đảm bảo nhất. Sau khi cắt dây bánh tẻ xong, dùng vôi đã tôi chấm vào hai đầu nhằm giữ cho cây được lâu và tránh mầm bệnh. Dây sắn giống nên cuộn thành vòng tròn, giâm trong bầu đất khoảng 1 tháng là có thể đem trồng.

Riêng trồng sắn dây bằng củ, sau khi thu hoạch sắn dây trong vòng 1 tuần, chọn củ sắn dây không bị sâu bệnh, cắt củ từng miếng dài, rộng từ 5-7 cm chấm mặt cắt vào tro bếp, để nơi cao, khô…sau đó đem trồng.

Cũng theo ông Lê Bá Toản, sau gần một năm trồng cây sắn dây, khi thấy lá cây bắt đầu chuyển sang màu vàng và rụng dần thì lúc đó bắt đầu bước vào mùa thu hoạch sắn.

Muốn sắn dây ngon và cho hàm lượng dinh dưỡng cao nhất, người dân xã Ngọc Liên thường chọn những củ sắn dây dài, củ to, thuôn đều, vỏ nhẵn, và phải là những củ sắn mới thu hoạch. Tiếp theo tiến hành rửa sạch củ sắn dây loại bỏ đất, cạo vỏ rồi rửa nhiều lần với nước sạch để sảm phẩm trắng sạch và loại bỏ tạp chất. Dùng máy xay củ sắn dây thành bột sau đó cho nước vào theo tỉ lệ 1 bột, 4 nước để lọc thô bóp cho ra bột, vắt khô và bỏ bã.

Từ nước bột lọc thô, tiến hành đánh bột với nước cho tan và đợi lắng sau đó chắt bỏ nước và thay nước. Quá trình này lặp lại nhiều lần với số lớp vải lọc tăng dần để tách bỏ hoàn toàn tạp chất và cho ra được lớp bột trắng tinh khiết.

Công đoạn cuối cùng là sấy bột bằng đèn điện sẽ đảm bảo vệ sinh. Tinh bột thu được sẽ giàn mỏng ra lớp vải đặt trên dàn phơi bằng tre để ráo nước. Ngoài ra cũng có thể đem tinh bột vào các tủ sấy chuyên dụng hoặc đem phơi nắng cho đến khi bột khô.

Hướng tới sản phẩm Ocop

Bột sắn dây có tác dụng như hạ nhiệt, cải thiện lưu lượng tuần hoàn não và động mạch vành tim, làm giảm đường huyết, điều hòa rối loạn lipid máu, hạ huyết áp, chống loạn nhịp tim, giải độc, bảo hộ tế bào gan, chống lão hóa và ung thư, dự phòng tích cực tình trạng nhiễm viruts đường hô hấp, nâng cao năng lực chịu đựng của cơ thể trong tình trạng thiếu ôxy…

Trồng cây sắn dây, sản xuất tinh bột sắn dây ở xã Ngọc Liên đã có hơn 20 năm nay, nhưng sản phẩm tạo nên hiệu quả chưa cao, giá thành không ổn định…Năm 2021, xã Ngọc Liên phấn đấu hoàn thiện hồ sơ để được thẩm định sản phẩm OCOP.

Ông Phạm Phú Xuân, Phó Chủ tịch UBND xã Ngọc Liên (huyện Ngọc Lặc, tỉnh Thanh Hóa) nói: "Cây sắn dây là một trong những cây trồng truyền thống của xã Ngọc Liên, đóng góp GDP của xã khoảng 2 tỉ đồng/năm. Hiện tại, toàn xã có hơn 70 ha đất trồng sắn dây, với hơn 100 hộ dân tham gia trồng và chế biến tinh bột sắn. Hướng tới đây chúng tôi sẽ mở rộng thêm diện tích trồng sắn dây và xây dựng thành sản phẩm OCOP".