Sáng 15/6, tại TP.Hạ Long (tỉnh Quảng Ninh) đã tổ chức hội nghị tháo gỡ khó khăn của các doanh nghiệp kinh doanh tàu du lịch có liên quan tới lĩnh vực ngân hàng, bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19. Tại đây, nhiều chủ tàu đã không cầm được nước mắt. "Chuyển từ "nhảy nhóm nợ" sang… "nhảy cầu", đó là lời than của nhiều chủ tàu khi nói về tình cảnh hiện tại phải gánh món nợ lớn từ việc vay ngân hàng để đóng tàu du lịch chở khách trên vịnh Hạ Long và Bái Tử Long.
Họ là những người đã hoặc đang có nguy cơ phải chịu chính sách “nhảy nhóm nợ” từ phía ngân hàng, để trở thành đối tượng “nợ xấu”.
Gánh nặng trả gốc, lãi ngân hàng trên vai trong bối cảnh dịch Covid-19 kéo dài, không có nguồn thu mà vẫn phải chi tiền phí bến cảng, tiền bảo vệ, bảo trì tàu, tiền lương và các khoản bảo hiểm cho thuyền viên… khiến hầu hết chủ tàu bị kiệt quệ.
Ông Nguyễn Văn Phượng – Chi hội phó Chi hội tàu du lịch vịnh Hạ Long cho biết, hiện tại tổng số tàu hoạt động dịch vụ đưa khách tham quan vịnh Hạ Long là 504 tàu.
Trong đó, hơn 300 tàu phục vụ khách theo giờ, số còn lại là tàu du lịch nghỉ đêm trên vịnh.Tàu phục vụ khách theo giờ, trị giá đầu tư cũng từ 5-10 tỷ đồng.
Mỗi con tàu nghỉ đêm hạng sang có giá đầu tư trên dưới 100 tỷ đồng, tàu rẻ nhất cũng có giá từ 20-30 tỷ đồng. Những con tàu này trước đây hầu hết chỉ phục vụ khách nước ngoài.
Nhưng kể từ khi dịch Covid-19 bùng phát từ đầu năm 2020, chủ tàu phải chấp nhận hạ giá vé để phục vụ khách trong nước, tuy nhiên cũng chỉ hoạt động trong thời gian rất ngắn, gián đoạn, số lượng khách nhỏ lẻ.
Ông Đào Mạnh Lượng, Chi hội trưởng Chi hội Tàu du lịch Hạ Long, than vãn: “Chính tôi hiện tại đã nằm trong nhóm nợ xấu, dù đã trình đơn lên ngân hàng nhưng không được giải quyết”.
Theo ông Lượng, gia đình ông đã phải bán tống tháo nhiều tài sản giá trị để tất toán, do bất đồng với chính sách “không khoan nhượng” của ngân hàng. Tuy nhiên bản thân ông còn có tài sản khác để bán đi trả nợ cho ngân hàng, nhưng nhiều chủ tàu khác đã dồn toàn lực mua sắm tàu, không còn tài sản gì để có thể bán đi, hòng thoát cảnh nợ nần.
Dịch Covid-19 liên tiếp trở lại khiến 504 con tàu hoạt động dịch vụ đưa khách tham quan vịnh Hạ Long chỉ chạy được vài chuyến rồi nằm bờ, để lại món nợ ngân hàng, khiến những ông chủ tàu mạnh tay một thời, nay trở thành những đối tượng "nợ xấu".
Ông L, hội viên Chi hội tàu du lịch Hạ Long, cay đắng: “Chúng tôi không thể tiên lượng được mức độ thiệt hại ghê gớm như vậy. Bản thân tôi đã phải vay cả lãi ngày bên ngoài để trả lãi ngân hàng. Đến nay chỉ thiếu nước đi nhảy cầu Bãi Chãy tự tử!”.
Bà Nguyễn Thị Hằng, chủ hãng tàu du lịch Hoàng Phương, đã phải bật khóc tại hội nghị, khi chia sẻ câu chuyện của mình. Bà phải ký vào giấy nhận nợ khi vay lãi bên ngoài; vợ chồng mâu thuẫn nhau; các con cháu cùng làm việc trên các con tàu rơi vào cảnh thất nghiệp, không có thu nhập nuôi gia đình…
Tương tự, chị Đỗ Thị Nga - một hộ kinh doanh cá thể - vay vốn tại Ngân hàng MB, nức nở: "Cứ mỗi lần thấy có cuộc gọi của ngân hàng, tôi lại giật mình thon thót, rồi cả tuần mất ngủ. Mỗi tháng tôi phải trả gốc, lãi 120 triệu đồng. Đến hết ngày 31/12 sẽ là 150 triệu đồng, chúng tôi chưa biết lấy nguồn ở đâu để chi trả".
Nhiều chủ tàu khác cũng chia sẻ những câu chuyện đau lòng của gia đình. Ví dụ như từ một gia đình khấm khá, 2 vợ chồng sử dụng 2 xe ô tô, nay phải bán hết để trang trải khi con tàu nằm bờ, không có nguồn thu nhập. Có gia đình vay tiền của 2 bên nội ngoại, nay không thể trả dẫn tới cảnh anh em, họ hàng mâu thuẫn…
"Tang thương" – đó là cụm từ mà nhiều chủ tàu miêu tả về khung cảnh hiện tại trên các bến cảng tàu khách ở Hạ Long. Hàng trăm con tàu phơi nắng, dầm mưa ở 2 cảng khách quốc tế là Hạ Long và Tuần Châu.
Hàng nghìn thuyền viên, nhân viên làm việc trực tiếp trên hơn 500 con tàu giờ phiêu bạt nơi nào, các chủ tàu cũng chịu. Họ chỉ cố gắng giữ lại 1-2 nhân viên chính/tàu để trông coi và bảo dưỡng tàu.
"Bởi khác với các loại hình dịch vụ khác, loại hình tàu du lịch phụ thuộc hoàn toàn vào khách du lịch. Nếu như dịch vụ vận tải ô tô người ta có thể xoay sang chở khách khác, thì đặc thù của tàu này phụ thuộc 100% vào khách du lịch. Mỗi đợt dịch như thế này coi như chúng tôi bị "cắt máu", một chủ tàu nói.
Trước đó, ngày 18/5, Chi hội Tàu du lịch Hạ Long đã có đơn kiến nghị gửi Thủ tướng Chính phủ.
Theo đơn trình bày, trong những năm trước năm 2020, Chi hội đã đạt được những kết quả vượt bậc và vô cùng tốt đẹp, góp phần vào thành quả của ngành du lịch Quảng Ninh cũng như cả nước. Đồng thời giải quyết công ăn việc làm và tạo thu nhập ổn định cho trên 5.000 người lao động.
Tuy nhiên dịch Covid-19 xảy ra từ hơn 1 năm nay đã đem đến rất nhiều khó khăn và hệ lụy cho toàn thể các chủ tàu và người lao động của Chi hội tàu du lịch Hạ Long.