NASA tìm thấy hệ thống hồ bí ẩn bên dưới Nam Cực kết nối với toàn bộ Trái đất

Khoảng 5.000 nhà khoa học thường xuyên nghiên cứu khu vực lục địa băng giá còn nguyên sơ để tìm hiểu thêm về lịch sử Trái đất cùng những tác động của biến đổi khí hậu lên chúng. Cảnh quan cằn cỗi, nhiệt độ xuống thấp tới -90 độ C cho phép họ tiếp cận với một môi trường sống độc đáo, nơi họ có thể hoàn thành nghiên cứu của mình. Mặc dù vậy, bên dưới bề mặt đóng băng, vẫn còn nhiều điều đang diễn ra mà loài người chưa hiểu.

Các nhà khoa học tại NASA đã thông báo rằng họ đã phát hiện ra hai hồ mới bị chôn vùi bên dưới lớp băng ở Nam Cực. Ẩn bên dưới lớp băng khoảng từ 1,2 và 2,5 dặm, chúng tạo thành một phần của mạng lưới đường thủy ngầm rộng lớn.

Các hồ này được cho là liên tục lấp đầy và thoát nước theo một chu kỳ bí ẩn gây ảnh hưởng đến tốc độ di chuyển của tảng băng cũng như cách thức và vị trí nước tan chảy đến Nam Đại Dương - một quá trình quan trọng đối với lưu thông đại dương toàn cầu.

Trưởng nhóm nghiên cứu, Giáo sư Matthew Siegfried, một nhà địa vật lý tại Trường Mỏ Colorado, cho biết: "Đó không chỉ đơn giản là tảng băng. Chúng tôi đang nói về một hệ thống nước được kết nối với toàn bộ Trái đất."

Hệ thống nước dưới đáy tảng băng này lần đầu tiên được phát hiện nhờ sự giúp đỡ từ sứ mệnh ICESat của NASA vào năm 2003.

Sau khi phân tích dữ liệu, các nhà khoa học nhận thấy rằng sự thay đổi độ cao của băng ở Tây Nam Cực phản ánh một khối lượng lớn chuyển động của nước bên dưới lớp băng.

Trước đây người ta tin rằng các hồ nước tan ẩn tồn tại biệt lập, tách biệt với nhau.

Mặc dù vậy, vào năm 2007, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng sự dao động về chiều cao của lớp băng bề mặt ở Nam Cực biểu thị sự chuyển động của dòng nước chảy giữa một mạng lưới ẩn chứa các hồ dưới băng, chúng luân phiên lấp đầy và thoát nước cho đến khi nước chảy ra Nam Đại Dương.

Giờ đây, cuộc khám phá tiếp theo của sứ mệnh ICESat - ICESat-2 - đang giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về mạng lưới bí ẩn này.

Giáo sư Siegfried giải thích: "Việc phát hiện ra các hệ thống hồ liên kết với nhau bên dưới bề mặt lớp băng, và cách chúng ảnh hưởng đến băng hà, vi sinh và hải dương học - đó là một khám phá lớn từ sứ mệnh ICESat.

"ICESat-2 điều tra dữ liệu có độ chính xác cao đến mức chúng tôi thực sự có thể bắt đầu vạch ra ranh giới hồ dưới bề mặt băng."

Nghiên cứu mới của nhóm đã tổng hợp dữ liệu từ ICESat-2 và sứ mệnh ICESat ban đầu, cùng với các phép đo được thực hiện từ CryoSat-2, một vệ tinh quan sát băng do Cơ quan Vũ trụ Châu Âu (ESA) vận hành.

Bằng cách phân tích dữ liệu, trong khoảng từ năm 2003 đến năm 2020, các nhà nghiên cứu có thể theo dõi các hồ dưới băng hoạt động.

Trong bài báo của mình, họ lưu ý: "Sự biến dạng bề mặt do các hồ nước dưới băng tích cực làm đầy và thoát nước cung cấp một trong số ít các phương thức để truy cập từ xa vào sự phát triển của các hệ thống nước cơ bản."

Mặt khác, những hệ thống hồ này ẩn dưới lớp băng khoảng 2,5 dặm và vẫn là một trong những yếu tố vật lý không chắc chắn đối với dự báo về sự thay đổi của các tảng băng trong tương lai.

"Máy đo độ cao bằng laser ICESat-2 ghi lại các chi tiết không gian dày đặc và chính xác hơn, giúp mở rộng những hiểu biết của chúng ta về hoạt động của hồ dưới băng cũng như các quá trình thủy văn."