Biden - Putin đối đầu về Ukraine: Tất cả các lựa chọn đều rủi ro

Theo báo Anh Guardian, Tổng thống Mỹ Joe Biden đang chuẩn bị cho một cuộc gặp thượng đỉnh trực tuyến với Tổng thống Nga Vladimir Putin với mục đích chống lại mối đe dọa về một "cuộc tấn công" của Nga vào Ukraine.

Nhà Trắng chưa xác nhận có diễn ra cuộc gặp thượng đỉnh giữa hai ông Biden và Putin hay không, nhưng thư ký báo chí của Tổng thống Biden là Jen Psaki, nói rằng "ngoại giao cấp cao là ưu tiên của tổng thống" và nhắc đến cuộc gặp thượng đỉnh trực tuyến với chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào đầu tháng 11 là một minh chứng.

Các nhà phân tích đánh giá, Washington đang đứng trước nhiều tình huống đau đầu:  Trung Quốc đang đe dọa Đài Loan, trong khi Nga đang tiến hành xây dựng quân đội xung quanh Ukraine. Trong cả hai trường hợp, Mỹ có thể bị lôi kéo vào một cuộc xung đột, với những kết quả có thể xảy ra thảm khốc.

Người đứng đầu cơ quan tình báo quốc phòng Ukraine, Chuẩn tướng Kyrylo Budanov, nói với Military Times rằng Nga có hơn 92.000 quân xung quanh biên giới Ukraine và đang chuẩn bị cho một cuộc tấn công vào tháng Giêng hoặc tháng Hai. Những người khác nói rằng mối đe dọa này đã bị làm quá lên và Nga có rất nhiều thứ để mất khi xâm lược Ukraine.

Trong cuộc đối đầu với Putin về vấn đề Ukraine, mọi lựa chọn chính sách dành cho Biden đều tiềm ẩn rủi ro, báo Anh Guardian bình luận.

Trong một tuyên bố ngày 24/11 vừa qua nhân kỷ niệm nạn đói Holodomor ở Ukraine vào đầu những năm 1930, Tổng thống Mỹ Biden đã nhấn mạnh lại "sự ủng hộ vững chắc của chúng tôi đối với chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine". Những tuyên bố ủng hộ như vậy nhằm mục đích răn đe, nhưng mỗi lần lặp lại chúng lại làm tăng thêm tình thế tiến thoái lưỡng nan mà Biden sẽ phải đối mặt.

Tuy vậy, cũng có những quan điểm khác nói rằng, kể cả việc Mỹ lên tiếng ủng hộ chủ quyền Ukraine cũng chưa hẳn là cuối cùng Mỹ sẽ bị lôi kéo vào cuộc chiến chống lại Nga.

Chuyên gia Shelest-Giám đốc chương trình an ninh của Hội đồng chính sách đối ngoại Ukraine nói. "Khi chúng ta nói về việc đảm bảo an ninh, có rất nhiều lựa chọn khác. Ví dụ, chia sẻ thông tin tình báo, hình ảnh vệ tinh của quá trình xây dựng và công khai nó đã là một hỗ trợ, hay như những tuyên bố ngoại giao ở cấp độ thích hợp… ".

CNN đưa tin đang có một cuộc tranh luận chính sách khẩn cấp trong chính quyền Biden về việc có nên đẩy mạnh việc cung cấp vũ khí, chẳng hạn như tên lửa chống tăng Javelin và tên lửa phòng không Stinger. Một số người trong chính quyền nói rằng những vũ khí như vậy sẽ làm tăng chi phí cho bất kỳ cuộc tấn công quân sự nào của Nga và do đó ảnh hưởng đến các tính toán của Putin. Những người khác cho rằng nó sẽ thể hiện một sự leo thang nguy hiểm và làm gia tăng nỗi sợ hãi về một cuộc tấn công của Mỹ hoặc NATO.

Fiona Hill, cựu giám đốc cấp cao phụ trách các vấn đề châu Âu và Nga trong hội đồng an ninh quốc gia là người đã giúp chuẩn bị cho các hội nghị thượng đỉnh của Donald Trump với Putin và cố vấn cho nhóm Biden trước cuộc gặp đầu tiên trên cương vị tổng thống với nhà lãnh đạo Nga vào tháng 6. Bà nói rằng các cuộc đàm phán mới là khẩn cấp và cần thiết, nhưng có những cái bẫy mà Biden sẽ phải tránh.

Bà nói thêm rằng Điện Kremlin từ lâu đã muốn quay trở lại mô hình chiến tranh lạnh khi hai siêu cường ngồi xuống và quyết định các phạm vi ảnh hưởng.

Một trong những giải pháp đang được đưa ra là để xoa dịu nỗi sợ hãi của Nga bằng cách loại bỏ tư cách thành viên NATO của Ukraine trong tương lai cũng như đặt giới hạn về khả năng quân sự của nước này, nhưng bà Hill cho rằng điều đó sẽ vô nghĩa đối với chủ quyền của Ukraine, đồng thời tạo ra một tiền lệ có hại.

"Chúng ta có thể có một hội nghị thượng đỉnh trực tuyến. Chúng ta có thể có cuộc đối đầu với Mỹ và Nga, nhưng Ukraine không thể ở trên bàn thương lượng. Chúng tôi có thể nói về sự ổn định chiến lược, nhưng chúng tôi không có tư cách để mặc cả Ukraine", Hill nói.

Menon, đồng tác giả của cuốn sách xuất bản năm 2015 " Xung đột ở Ukraine: Sự tháo gỡ của trật tự hậu Chiến tranh Lạnh", cũng cho rằng mối đe dọa sắp xảy ra đang được phóng đại.

Cục Tình báo đối ngoại liên bang Nga (SVR) cũng đã bác bỏ những cáo buộc cho rằng Nga có kế hoạch tấn công Ukraine.  Trong thông cáo báo chí, Cục tình báo đối ngoại liên bang Nga tố cáo "Mỹ đã vẽ lên một bức tranh  kinh hoàng với các xe tăng của Nga chuẩn bị nghiền nát các thành phố của Ukraine, và họ bảo đảm rằng có thông tin đáng tin cậy về những ý định của Nga".

Phát ngôn viên của điện Kremlin, ông Dmitri Peskov hồi đầu tuần cũng nhấn mạnhrằng tất cả các hoạt động quân sự diễn ra trong lãnh thổ Nga, "không gây ra mối đe dọa cho bất kỳ ai, và không ai phải lo lắng về điều này".