Một loạt công ty tư nhân đã triển khai các vệ tinh do thám trên lãnh thổ Ukraine để theo dõi sự di chuyển của các lực lượng Nga từ không gian, Wall Street Journal đưa tin hôm 1/5. Một số bán dữ liệu này cho các chính phủ và cơ quan truyền thông phương Tây, trong khi số khác gửi trực tiếp cho chính phủ ở Kiev.
Khi các tờ báo như Journal công bố những bức ảnh chụp từ Ukraine, họ không dựa vào vệ tinh do thám do Mỹ hay các đồng minh vận hành. Thay vào đó, họ trả tiền cho các công ty tư nhân để thực hiện công việc giám sát này. Journal cho biết họ mua hình ảnh trực tiếp từ Maxar Technologies.
Những công ty này không chỉ triển khai vệ tinh để cung cấp thông tin cho các phương tiện truyền thông phương Tây mà còn gửi dữ liệu tình báo quân sự cho Ukraine và các đồng minh NATO, sau đó được Kiev sử dụng để nhắm vào các lực lượng Nga.
Theo báo cáo, Planet Labs PBC và HawkEye 360 đang theo dõi các hoạt động di chuyển của quân đội Nga và chuyển tiếp thông tin này cho Lầu Năm Góc. MDA, một công ty công nghệ không gian, cho biết họ đang làm việc với một số công ty khác để cung cấp hình ảnh cho chính phủ Ukraine. Trong khi đó BlackSky Technology, công ty theo dõi tín hiệu vô tuyến, được cho là đang cung cấp dữ liệu cho những "khách hàng" giấu tên.
Mặc dù kém tinh vi hơn so với loại vệ tinh do các tổ chức cấp nhà nước vận hành, nhưng những vệ tinh tư nhân vẫn có thể nhìn xuyên qua các đám mây và hoạt động vào ban đêm.
Lầu Năm Góc chưa đưa ra bình luận về "dịch vụ hình ảnh vệ tinh thương mại", nhưng những dịch vụ này được cho là một phần của gói viện trợ quân sự đến Ukraine được công bố vào tháng trước. Hơn nữa, trước đó Mỹ công khai thừa nhận chia sẻ thông tin tình báo quân sự với Ukraine và được cho là đã mở rộng phạm vi chia sẻ vào tháng trước.
Tờ Wall Street Journal đưa tin rằng "nhiều công ty từ chối tiết lộ cụ thể về cách họ đang hỗ trợ Ukraine" vì sợ rằng có thể bị coi là tham gia trực tiếp vào cuộc xung đột.
Tuy nhiên, một số công ty tỏ ra cởi mở hơn về những đóng góp của họ đối với Ukraine. Satellogic, một công ty Argentina cung cấp dữ liệu cho Kiev, mô tả vai trò của họ là "giúp đỡ phe chính nghĩa", đồng thời nhấn mạnh công ty đang hợp tác với Diễn đàn An ninh Quốc tế Halifax để gây quỹ cho việc tăng cường giám sát vệ tinh cho Ukraine.
Chính phủ Nga chưa bình luận về việc Kiev và phương Tây sử dụng vệ tinh do thám tư nhân ở Ukraine. Tuy nhiên, Điện Kremlin đã gọi các lô hàng vũ khí của phương Tây đến Ukraine là "mục tiêu hợp pháp" và phá hủy một số lô hàng bằng tên lửa.
Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Lavrov cho rằng "NATO về cơ bản sẽ gây chiến với Nga thông qua hình thức ủy nhiệm", trong khi Tổng thống Vladimir Putin cảnh báo bất kỳ sự can thiệp nào từ bên ngoài vào cuộc xung đột đều sẽ bị phản ứng một cách "nhanh chóng, chớp nhoáng".