Khai thuế 500 triệu, thực tế lên tới 10 tỷ và thông điệp “rắn” của Bộ trưởng Hồ Đức Phớc

Phát biểu giải trình sáng ngày 2/6, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc làm rõ vấn đề liên quan đến thu ngân sách. 

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: Có tình trạng trốn thuế và trục lợi về thuế

Nhiều ý kiến cho rằng thu ngân sách chủ yếu từ đất và từ dầu thô, tuy nhiên thực tế theo Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nguồn thu được từ đất năm 2021 là 185 nghìn tỷ đồng, chiếm 11 % tổng thu ngân sách; thu từ dầu thô đạt 44 nghìn tỷ đồng (tỷ trọng 2,9%).

Như vậy, 2 nguồn thu này chỉ chiếm 14% tổng thu ngân sách thực hiện. Điều đó có nghĩa năng lực về sản xuất kinh doanh của Việt Nam vẫn tốt – theo Bộ trưởng Hồ Đức Phớc.

Đối với vấn đề thu thuế bất động sản, để giảm tình trạng trốn thuế và có sự trục lợi về thuế, Bộ Tài chính đã có hai văn bản chỉ đạo cơ quan thuế phải siết chặt vấn đề thu thuế để đúng với giá trị mua bán.

Theo thống kê, 5 tháng đầu năm nay chúng ta đã thu được 16.200 tỷ đồng, vượt thu so với cùng kỳ năm 2021 là 6.600 tỷ đồng. Trong số vượt thu, vượt thu từ đất và dầu thô chỉ chiếm 45%, còn lại 55% vượt thu là thu từ sản xuất kinh doanh.

Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Hồ Đức Phớc, thời gian qua vẫn có tình trạng trốn thuế và trục lợi về thuế.

"Trên thực tế, có những trường hợp ban đầu kê khai thuế chỉ 500 triệu đồng, khi được giải thích, số thuế phải nộp tăng lên tới 10 tỷ đồng, tức là gấp 20 lần", Bộ trưởng dẫn chứng và thông tin thêm.

Phát triển cán bộ nhũng nhiễu, trục lợi sẽ xử lý nghiêm

Về phản ánh của cử tri liên quan đến việc cán bộ thuế nhũng nhiễu, lạm quyền, gây khó cho người dân nộp thuế, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, Bộ đã có công điện nghiêm cấn việc cơ quan thuế nhũng nhiều gây phiền hà cho dân.

"Nếu phát hiện tình trạng cơ quan thuế nhũng nhiễu, lót tay, trục lợi, hối lộ thì sẽ xử xử lý nghiêm", ông Phớc nhấn mạnh.

Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc khẳng định, làm tốt công tác tiền phòng, hậu kiểm sẽ không để các vụ án hình sự xảy ra. Bộ Tài Chính cũng sẽ đề nghị các địa phương xây dựng hệ số điều chỉnh, xây dựng dữ liệu về mua bán bất động sản để minh bạch hơn trong quá trình thu thuế bất động sản.

Trước đó, tại phiên thảo luận tại hội trường sáng 1/6, đại biểu Phan Thái Bình (đoàn đại biểu tỉnh Quảng Nam) cho biết, hiện nay theo quy định của pháp luật việc kê khai tính thuế giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo giá hợp đồng thực tế. Trường hợp hợp đồng không ghi giá hoặc giá trong hợp đồng thấp hơn giá nhà nước quy định thì giá tính thuế theo khung tính giá nhà nước quy định. Bản chất đây là giao dịch dân sự, thỏa thuận của 2 bên mua/bán chuyển nhượng, như vậy nguồn gốc thất thu thuế ở đây là do kê khai không trung thực của một bộ phận người dân tham gia giao dịch bất động sản và bảng giá đất của địa phương không sát với giá thị trường.

Cơ quan thuế hiện nay không có cơ sở pháp lý rõ ràng công nhận hoặc không công nhận giá kê khai trên hợp đồng công chứng là giá giao dịch thực tế. Chính vì vậy việc áp dụng các biện pháp chống thất thu thuế chuyển nhượng bất động sản tại các địa phương là không thống nhất, mỗi nơi mỗi người áp dụng một kiểu.

Dẫn phản ánh của một số cử tri, đại biểu tỉnh Quảng Nam cho biết, một số cơ quan thuế tại một số địa phương còn tùy tiện trong việc áp dụng giá bất động sản trong tính thuế, nhiều nơi yêu cầu người dân chấp thuận giá tính thuế phải cao hơn 1,2 – 1,5 lần, thậm chí 2 lần giá đất nhà nước quy định mới giải quyết hồ sơ. Trường hợp giá thấp hơn, cơ quan thuế "ngâm hồ sơ", mời lên làm việc nhiều lần, trả lại hồ sơ vì cho rằng giá ghi trong hợp đồng chưa sát với giá thị trường. Tuy nhiên căn cứ nào để xác định giá sát với giá thị trường và áp dụng giá tính thuế cao hơn quy định thì cơ quan thuế không chỉ ra.

Bên cạnh đó, một số cán bộ thuế có biểu hiện lạm quyền, gây khó khăn nhũng nhiễu cho người dân và doanh nghiệp trong quá trình giải quyết hồ sơ. Một bộ phận người dân chấp nhận tiêu cực để giải quyết hồ sơ.