Ukraine từ bỏ giấc mơ gia nhập NATO nhưng muốn có vai trò trung tâm với an ninh Châu Âu

Ông Igor Zhovkva, cố vấn của Tổng thống Volodymyr Zelensky, nói với tờ Financial Times của Anh hôm thứ  Bảy 25/6 rằng Ukraine đã chấp nhận từ bỏ việc trở thành thành viên NATO và sẽ không thực hiện thêm bất kỳ bước nào để gia nhập liên minh quân sự do Mỹ dẫn đầu. Tuy nhiên, Kiev muốn có tiếng nói trong các chính sách của NATO.

Các nhà lãnh đạo NATO sẽ gặp nhau tại thủ đô Madrid của Tây Ban Nha vào tuần tới, và trong hai ngày họp và tham vấn, liên minh sẽ công bố Khái niệm chiến lược - một tài liệu nêu rõ sứ mệnh và lập trường của liên minh đối với các nước không phải là thành viên, bao gồm cả Trung Quốc và Nga. 

Zhovkva nói với Financial Times rằng chính phủ của Tổng thống Zelensky muốn liên minh thừa nhận rằng Ukraine là "nền tảng của an ninh châu Âu" và tái khẳng định quan hệ đối tác với Kiev - vốn được thành lập từ năm 1997.

Tuy nhiên, ông nói rằng Ukraine sẽ không thúc đẩy trở thành thành viên của NATO. 

“Các thành viên Nato đã từ chối nguyện vọng của chúng tôi. Chúng tôi sẽ không làm bất cứ điều gì nữa trong vấn đề này” - ông nói.

Ukraine không tham gia chính thức vào cuộc họp của NATO tuần tới, nhưng đã gửi tới NATO các đề nghị của họ. “Nếu các thành viên NATO không tiết lộ tình huống thật sự đang xảy ra ở Châu Âu, ở Ukraine, thì tài liệu này một lần nữa trở nên phi lý” - Zhovka nói thêm. 

Khái niệm Chiến lược của NATO đã không được cập nhật kể từ năm 2010,  phiên bản đó của tài liệu nói rằng liên minh tìm kiếm "một quan hệ đối tác chiến lược thực sự" với Nga.

Ông Zhovkva muốn NATO loại bỏ bất kỳ đề cập nào về Nga như một "đối tác" khỏi bản cập nhật sắp tới.

“Chúng tôi kỳ vọng vào khái niệm chiến lược của Nato. . . sẽ có những cảnh báo nghiêm khắc hơn đối với Nga” - ông nói, đồng thời kêu gọi NATO “đừng ngại” thêm vào các ngôn từ chống Nga.

Hơn nữa, Zhovkva nói rằng ông muốn xung đột Ukraine được mô tả trong tài liệu chiến lược và lập luận rằng chỉ gạch bỏ từ ‘đối tác ’ là chưa đủ.

Tiềm năng Ukraine gia nhập NATO là nhân tố chính đằng sau cuộc xung đột hiện tại với Nga. Ukraine đã ghi mục tiêu trở thành thành viên NATO vào hiến pháp của mình vào năm 2019, bất chấp những cảnh báo của Ngarằng việc có lực lượng và vũ khí của liên minh ở biên giới với Nga sẽ tạo thành một mối đe dọa an ninh không thể chấp nhận được.

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg đã nhấn mạnh rằng sổ thành viên của liên minh vẫn để ngỏ cho các quốc gia quan tâm, nhưng đã không hứa hẹn hoặc loại trừ tư cách thành viên cho Ukraine trong thời gian tới. Theo Tuyên bố Bucharest năm 2008, lập trường chính thức của NATO là Gruzia và Ukraine “sẽ trở thành thành viên của NATO” vào một thời hạn không xác định trong tương lai.