Giá dầu thế giới đi xuống trong phiên 14/10 và củng cố đà giảm của cả tuần, khi lo ngại về khả năng suy thoái kinh tế toàn cầu tiếp tục ảnh hưởng đến triển vọng nhu cầu năng lượng.
Ngay trong phiên giao dịch đàu tuần 10/10, giá dầu thế giới giảm gần 2% sau 5 phiên tăng liên tiếp, giữa những lo ngại về cuộc suy thoái toàn cầu và sự sụt giảm nhu cầu nhiên liệu. Chốt phiên này, giá dầu Brent giảm 1,73 USD (1,8%) xuống 96,19 USD/thùng. Còn giá dầu WTI giảm 1,51 USD (1,6%) xuống 91,13 USD/thùng.
Đà giảm tiếp tục kéo dài trong phiên giao dịch 11/10, sau khi Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cảnh báo tăng trưởng toàn cầu chậm lại và 1/3 nền kinh tế trên thế giới có thể sẽ suy giảm vào năm nay và năm tới. Chốt phiên, giá dầu WTI giảm 1,78 USD (2%) xuống 89,35 USD/thùng. Giá dầu Brent cũng giảm 1,9 USD (2%) xuống 94,29 USD/thùng.
Sang phiên 12/10, giá dầu giảm phiên thứ 3 liên tiếp khi lo ngại về nhu cầu yếu và lãi suất cao đã xóa nhòa phần nào những bất an về nguồn cung, sau động thái giảm sản lượng của OPEC hồi tuần trước. Giá dầu Brent phiên này mất 2,18 USD (tương đương 2,3%) xuống 92,11 USD/thùng. Giá dầu WTI cũng mất 2,53 USD (2,8%) xuống 86,82 USD/thùng.
Giá dầu thế giới phiên 13/10 quay đầu tăng sau 3 phiên giảm nhờ thông tin dự trữ nhiên liệu chưng cất tại Mỹ giảm. Chốt phiên 13/10, giá dầu ngọt nhẹ New York tăng 1,84 US (2,1%) lên 89,11 USD/thùng, trong khi giá dầu Brent tăng 2,12 USD (2,3%) lên 94,57 USD/thùng.
Dù vậy, với mức giảm mạnh trong phiên 14/10, giá dầu WTI đã mất 7,6% - đánh dấu tuần giảm đầu tiên trong 3 tuần qua. Giá dầu Brent cũng lùi 6,4%. Phiên 14/10, giá dầu thô ngọt nhẹ Mỹ (WTI) giảm 3,50 USD (tương đương 3,9%) xuống 85,61 USD/thùng. Giá dầu Brent cũng giảm 2,94 USD (3,1%) xuống khép phiên ở mức 91,63 USD/thùng.
Những đánh giá tiêu cực về tăng trưởng nhu cầu trong báo cáo hàng tháng của OPEC và Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) công bố hồi tuần này đã góp phần làm suy yếu hơn giá dầu. Dù vậy, mức giảm của giá “vàng đen” sẽ được hạn chế phần nào do nguồn cung toàn cầu bị thắt chặt và OPEC+ khẳng định sẽ thực hiện các hành động nếu cần thiết để củng cố giá dầu.
Có thể thấy, giá dầu thế giới bước vào tuần giao dịch từ ngày 10/10 với trạng thái khá bất ổn khi thị trường liên tiếp ghi nhận cảnh báo nguy cơ suy thoái kinh tế sẽ đến sớm hơn dự báo.
Quyết định cắt giảm sản lượng khai thác của OPEC+ có thể hỗ trợ giá dầu đi lên nhưng nó cũng đồng nghĩa với áp lực lạm phát gia tăng, đặt kinh tế toàn cầu trước những rủi ro mới.
Việc các ngân hàng trung ương quyết định tăng mạnh lãi suất nhằm hạ nhiệt lạm phát đã bước đầu phát huy hiệu quả, tuy nhiên, ở chiều hướng ngược lại, nó cũng tạo thêm áp lực đối với nỗ lực hỗ trợ, phục hồi kinh tế của các nước.
Fed đã đạt được đồng thuận cao về việc tăng lãi suất chính sách mục tiêu lên 4,5% vào tháng 3/2023 và giữ nguyên ở đó trong khi có những đánh giá về tác động của nó tới lạm phát và chuỗi cung ứng.
Nhưng ở chiều hướng tích cực, rủi ro nguồn cung năng lượng, trong đó có dầu thô từ Nga, cũng là nhân tố hỗ trợ giá dầu đi lên. Và khi lo ngại suy thoái kinh tế gia tăng trước sự leo thang căng thẳng xung đột Nga – Ukraine bào mòn nhu cầu tiêu thụ, đặc biệt là tại các nền kinh tế lớn như Mỹ, Trung Quốc…, giá dầu đà quay đầu giảm mạnh.
Ngày 11/10, Chủ tịch Ngân hàng thế giới (WB) David Malpass và Giám đốc điều hành Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) Kristalina Georgieva hôm đã cảnh báo nguy cơ suy thoái toàn cầu ngày càng tăng và cho biết lạm phát vẫn là một vấn đề tiếp diễn.
Theo báo cáo Triển vọng kinh tế thế giới mới nhất được đưa ra tại cuộc họp thường niên, IMF cho rằng, tăng trưởng trong năm 2023 sẽ giảm xuống mức 2,7% so với mức dự báo 2,9% hồi tháng 7 vừa qua. Cuộc xung đột Nga – Ukraine chưa hồi kết, giá năng lượng và lương thực cao, tình trạng lạm phát và lãi suất cao là những nguyên nhân chính được IMF chỉ ra khiến kinh tế thế giới đối mặt với nguy cơ gia tăng rơi vào suy thoái trong năm tới.
IMF dự báo tăng trưởng kinh tế Mỹ trong năm 2023 sẽ chỉ ở mức 1%; khu vực đồng tiền Euro là 0,5% và Trung Quốc là 4,4%.
Tại Mỹ, theo báo cáo của Viện Dầu mỏ Mỹ (API), tuần trước dự trữ dầu thô của Mỹ tăng 7,054 triệu thùng; dự trữ xăng tăng 2,008 triệu thùng; và dự trữ sản phẩm chưng cất giảm 4,560 triệu thùng.
Bộ Năng lượng Mỹ đã dự báo mức tiêu thụ dầu của nước này trong năm 2023 chỉ tăng 0,9%, giảm đáng kể so với dự báo 1,7% được đưa ra trước đó. Mức tăng này của toàn thế giới trong năm 2023 là 1,5%, thấp hơn mức dự báo 2% được đưa ra trước đó.
Đà giảm của giá dầu chỉ tạm bị chặn lại vào đầu phiên 14/10 khi thị trường ghi nhận dữ liệu về tồn kho dầu diesel và dầu sưởi của Mỹ xuống mức thấp và tâm lý tích cực của nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán Mỹ.
Theo số liệu từ Cơ quan Thông tin năng lượng Mỹ (EIA), tồn kho dầu diesel và dầu sưởi của Mỹ đã giảm tới 4,9 triệu thùng trong tuần kết thúc ngày 7/10, cao hơn nhiều so với dự báo giảm 2 triệu thùng được giới phân tích đưa ra trước đó.
Tồn kho sản phẩm chưng cất của Mỹ hiện chỉ còn 106,1 triệu thùng, thấp nhất kể từ tháng 5/2022. Và tồn kho dầu của Mỹ lại tăng 9,9 triệu thùng, trong khi dự trữ xăng lại tăng 2 triệu thùng.
Thị trường cũng đặt cược vào nhu cầu tiêu thụ dầu sẽ tăng mạnh khi mùa đông đến gần tại châu Âu trong bối cảnh nguồn cung khí đốt tại khu vực thắt chặt.
Tuy nhiên, triển vọng nhu cầu yếu, đồng USD mạnh hơn, dự trữ dầu thô Mỹ tăng... vẫn tiếp tục tạo áp lực kiềm chế đà tăng của giá dầu. Và thực tế ngay phiên giao dịch sau đó, những nhân tố này đã nhanh chóng khiến giá dầu rơi vào trạng thái lao dốc mạnh.
Kinh tế toàn cầu liên tục được cảnh báo về nguy cơ sớm rơi vào trạng thái suy thoái trong bối cảnh lạm phát tăng cao, chi phí năng lượng leo thang.
Đặc biệt là tại Trung Quốc, giới đầu tư lo ngại nhu cầu tiêu thụ dầu của nền kinh tế thứ 2 thế giới sẽ giảm mạnh khi dịch Covid-19 lại đang “nóng” tại nhiều khu vực, trong khi Trung Quốc vẫn đang theo đuổi chính sách zero-Covid.
Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) mới đây đã cảnh báo quyết định cắt giảm sản lượng của OPEC+ có thể đẩy kinh tế toàn cầu sớm rơi vào suy thoái.
IEA cũng hạ dự báo tăng trưởng nhu cầu dầu trong năm 2022 xuống 1,9 triệu thùng/ngày và năm 2022 xuống 1,7 triệu thùng/ngày.
Tại thị trường trong nước, ngày 11/10, Liên Bộ Công Thương – Tài chính đã công bố giá cơ sở đối với các mặt hàng xăng dầu cho kỳ điều hành từ ngày 11/10.
Trong kỳ điều hành giá xăng dầu ngày 11/10, giá xăng tăng 560 - 564 đồng/lít, trong khi đó, giá dầu tăng mạnh, lên tới gần 2.000 đồng/lít do nguồn cung bị cắt giảm.
Liên Bộ Công thương - Tài chính cho biết, trong kỳ điều hành lần thứ 2 trong tháng 10, giá xăng dầu thế giới tăng mạnh cùng với việc tỷ giá USD/VND tăng, một số chi phí kinh doanh xăng dầu đã được Bộ Tài chính công bố điều chỉnh tăng nên giá cơ sở xăng dầu đều tăng.
Để hỗ trợ cho đời sống của người dân và hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, liên Bộ Công Thương - Tài chính quyết định giảm mức trích lập Quỹ Bình ổn giá đối với các mặt hàng xăng dầu, chi Quỹ Bình ổn giá đối với mặt hàng dầu diesel để hạn chế mức tăng giá bán lẻ xăng dầu trong nước.
Cụ thể, liên Bộ Công Thương - Tài chính thực hiện trích lập Quỹ Bình ổn giá đối với mặt hàng xăng E5 RON 92 ở mức 200 đồng/lít (kỳ trước là 451 đồng/lít); xăng RON 95 ở mức 400 đồng/lít (kỳ trước là 600 đồng/lít), dầu diesel ở mức 0 đồng/lít (kỳ trước là 300 đồng/lít), dầu hỏa ở mức 0 đồng/lít (kỳ trước là 300 đồng/lít) và dầu mazut ở mức 708 đồng/kg (kỳ trước là 741 đồng/kg).
Liên Bộ Công Thương - Tài chính cũng thực hiện chi Quỹ Bình ổn giá đối với mặt hàng dầu diesel ở mức 200 đồng/lít và không chi quỹ đối với các loại xăng dầu khác.
Sau khi thực hiện trích lập và chi sử dụng Quỹ Bình ổn giá xăng dầu nêu trên, giá bán các mặt hàng xăng dầu tiêu dùng phổ biến trên thị trường ngày 16/10 như sau: Xăng E5 RON 92: không cao hơn 21.292 đồng/lít (tăng 560 đồng/lít so với giá bán lẻ hiện hành), thấp hơn xăng RON 95-III 715 đồng/lít; Xăng RON 95-III: không cao hơn 22.007 đồng/lít (tăng 564 so với giá bán lẻ hiện hành); Dầu điêzen 0.05S: không cao hơn 24.187 đồng/lít (tăng 1.979 đồng/lít so với giá bán lẻ hiện hành), nếu không chi Quỹ Bình ổn giá 200 đồng/lít, giá sẽ tăng 2.179 đồng/lít và giá bán sẽ là 24.387 đồng/lít; Dầu hỏa: không cao hơn 22.820 đồng/lít (tăng 1.132 đồng/lít so với giá bán lẻ hiện hành); Dầu mazut 180CST 3.5S: không cao hơn 14.094 đồng/kg (ổn định so với giá bán hiện hành).
Cũng theo Bộ Công Thương, thị trường xăng dầu thế giới kỳ điều hành lần này (từ ngày 3/10 - 11/10) có diễn biến tăng khá cao, nhất là đối với mặt hàng dầu diesel. Nguyên nhân của việc tăng giá mạnh là do nguồn cung bị ảnh hưởng bởi việc cắt giảm sản lượng cao hơn mức dự kiến khá nhiều của OPEC+.
Cụ thể, mức dự kiến là 500 thùng/ngày nhưng thực tế đã xem xét giảm sản lượng cho tháng 11 tới hơn 1 triệu thùng/ngày - mức giảm lớn nhất kể từ khi bắt đầu đại dịch Covid-19 và dự kiến xem xét cắt giảm 2 triệu thùng/ngày cho thời gian tiếp theo.
Bộ Công Thương sẽ phối hợp với các cơ quan chức năng kiểm tra, giám sát việc thực hiện trách nhiệm bảo đảm nguồn cung xăng dầu cho thị trường của các thương nhân kinh doanh xăng dầu và sẽ xử lý nghiêm nếu phát hiện các hành vi vi phạm.
Bộ Công Thương cho biết, lượng hàng xăng dầu tồn trong kho vẫn đủ đáp ứng nhu cầu xăng dầu cho thị trường nội địa. Theo báo cáo của các doanh nghiệp đầu mối, lượng tồn kho của một số doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu lớn vẫn đang được duy trì và bảo đảm cung ứng đủ nguồn hàng trong hệ thống như Petrolimex tồn kho đến ngày 8/10 là khoảng 489 nghìn m3 (gồm 208 nghìn m3 xăng và 280 nghìn m3 dầu); Pvoil còn khoảng 230 nghìn m3; Công ty xăng dầu Quân đội còn khoảng 19 nghìn m3; Saigon Petro còn khoảng 11 nghìn m3; Petimex Đồng Tháp còn khoảng 45 nghìn m3; Thanh Lễ còn khoảng 60 nghìn m3...
Qua trao đổi, các doanh nghiệp cam kết vẫn đang tiếp tục nỗ lực nhập hàng để bảo đảm cung ứng xăng dầu cho các cửa hàng thuộc hệ thống phân phối của mình.
Diễn biến mới nhất, Thủ tướng đã yêu cầu các cơ quan rà soát thật kỹ cơ chế, chính sách, quy định để sửa đổi, bổ sung phù hợp tình hình, trong đó, nghiên cứu rút ngắn chu kỳ điều chỉnh giá, điều chỉnh các quy định liên quan chi phí cấu thành giá xăng dầu…
"Công tác điều hành, phản ứng chính sách cần linh hoạt hơn, nhanh hơn, các bộ ngành phối hợp chặt chẽ, hiệu quả hơn. Một số doanh nghiệp thực hiện không đúng quy định thì phải xử lý", Thủ tướng nói trong cuộc tiếp xúc cử tri TP.Cần Thơ trước kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV.
Đồng thời, Thủ tướng cũng chỉ đạo việc thông quan, lưu thông hàng hóa cần khẩn trương, thông suốt, hiệu quả. Các cơ quan hỗ trợ, khuyến khích tạo điều kiện các doanh nghiệp xăng dầu hoạt động đúng pháp luật. Thông tin khách quan, phù hợp, chính xác, không làm người dân hoang mang, lo lắng.
Tại buổi họp với Bộ Công Thương mới đây, nhiều doanh nghiệp xăng dầu kiến nghị Liên Bộ Công Thương - Tài chính điều chỉnh định mức premium và chi phí kinh doanh xăng dầu để doanh nghiệp có thể nhập thêm hàng hóa, đảm bảo cung ứng cho thị trường.