Ven tuyến đường phía tây tỉnh Bình Định, tình trạng đổ thải bột đá, đá vụn bừa bãi, dùng để san lấp mặt bằng diễn ra rầm rộ, tại phường Bùi Thị Xuân, xã Phước Mỹ (TP.Quy Nhơn).
Sáng 25/4, phóng viên cùng cán bộ Phòng Tài nguyên và Môi trường thuộc UBND TP.Quy Nhơn trực tiếp khảo sát, ghi nhận nhiều "điểm nóng" đổ thải bột đá trái phép.
Cụ thể, ven tuyến đường phía tây tỉnh Bình Định, có ít nhất 3 vị trí đổ thải, diện tích lớn và dấu vết rất mới. Tuy nhiên, chính quyền địa phương chưa phản ánh tình trạng này đến Phòng Tài nguyên và Môi trường, để báo cáo UBND TP.Quy Nhơn.
Ven tuyến quốc lộ 1 đoạn đi qua phường Bùi Thị Xuân, tình trạng vi phạm đổ thải bột đá cũng diễn ra công khai từ lâu, ngay trong khu dân cư, với hàng loạt trường hợp vi phạm, gây ô nhiễm môi trường.
Ông Trần Quốc Dũng – Phó Chủ tịch UBND phường Bùi Thị Xuân thừa nhận, tình trạng đổ thải bột đá không đúng quy định, diễn ra nhiều nơi trên địa bàn và chính quyền, công an đã xử phạt các trường hợp vi phạm.
Tuy nhiên, các đối tượng đổ thải bột đá nhận tiền từ 2 nơi, được chi bởi công ty chế biến đá cần vận chuyển đổ thải và nơi có nhu cầu san lấp mặt bằng, nên đã bất chấp vi phạm, hoạt động lén lút, vào ban đêm.
Vì vậy, việc ngăn chặn xử lý, gặp rất nhiều khó khăn, khiến lãnh đạo "đau đầu".
"Lực lượng xử lý mỏng, trong khi đối tượng vi phạm ở trong tối, cơ quan chức năng lại ở ngoài sáng. Vừa rồi, chính tôi quay phim, chụp hình nhưng khi gọi điện thoại báo cơ quan chức năng đến, thì xe đã bỏ chạy. Đi một mình chưa bắt được, đi đông người thì lộ thông tin hết", ông Dũng cho biết
Theo đề xuất của ông Dũng, để xử lý tận gốc vấn đề, các phòng ban thành phố, cảnh sát môi trường… phải cùng vào cuộc hỗ trợ, bởi nếu chỉ riêng địa phương xử lý, thì không thể kham nổi.
"Chúng tôi rất muốn xử lý tận gốc, kiểm tra giám sát ngay từ địa điểm đầu mối, là các công ty, nhà máy chế biến đá, từ hợp đồng, địa điểm đổ thải kèm hoá đơn. Rất đau đầu, 5 ngày nghỉ lễ tới đây, chắc chắn các đối tượng sẽ lợi dụng đổ thải và nhiều vấn đề khác nữa", ông Dũng lo lắng.
Là một trong những địa phương để xảy ra "điểm nóng" đổ thải bột đá trái phép, ông Cao Minh Thi – Bí thư Đảng uỷ kiêm Chủ tịch UBND xã Phước Mỹ thừa nhận, tình trạng vi phạm đổ thải, diễn ra lén lút vào ngày nghỉ, thứ 7, Chủ nhật.
"Có nhiều doanh nghiệp hoạt động sản xuất đá trên địa bàn, nhưng quản lý của lãnh đạo các khu công nghiệp còn buông lỏng, để doanh nghiệp đổ thải ra ngoài. Về trách nhiệm quản lý nhà nước, cá nhân tôi xin nhận việc sơ suất trong chỉ đạo", ông Thi nhận định.
Ông Nguyễn Khắc Minh - Phó Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường thuộc UBND TP.Quy Nhơn cho biết, tình trạng đổ thải bột đá, đá vụn tràn lan, không đúng quy định, đã diễn ra từ nhiều năm nay.
Chất thải bột đá được quy hoạch tại điểm đổ tập trung bãi rác Long Mỹ. Nhưng nghịch lý, tình trạng đổ thải trộm lén, không đúng quy định, cứ tái diễn. Trách nhiệm chính, thuộc về chính quyền địa phương, khi buông lỏng quản lý.
"Lâu nay, việc đổ thải bột đá hầu như không xây đê bao bảo vệ theo quy định, toàn bộ đều đổ trộm lén, ra môi trường. Chúng tôi không dung túng và đã từng có nhiều quyết định xử phạt. Nhưng ở góc độ quản lý địa bàn, chính quyền địa phương phải có trách nhiệm nắm bắt thông tin kịp thời, phản ánh đến ngành chức năng", ông Minh phân tích.
Ông này khẳng định, rất quyết tâm xử lý nhưng thực tế, khi cơ quan quản lý của UBND TP.Quy Nhơn về tận nơi kiểm tra thì các đối tượng vẫn ngang nhiên đổ thải. Chỉ khi có sự xuất hiện của lực lượng công an, thì họ mới dừng lại hoặc tìm cách, bỏ chạy.
"Cách xử lý rất đơn giản, chính quyền cấp xã, phường quản lý địa bàn phải kịp thời phát hiện, vào cuộc "mạnh tay", phối hợp với công an và phản ánh đến ngành chức năng thành phố kiểm tra xử lý, mới ngăn chặn triệt để. Đằng này, lâu nay chúng tôi không nhận được phản ánh từ địa phương, mà chủ yếu nhận phản ánh từ báo chí", ông Minh đề xuất.
Để xử lý, lãnh đạo UBND TP.Quy Nhơn cho biết, đã quyết định thành lập Tổ công tác, do Phòng Tài nguyên và Môi trường làm Tổ trưởng, với sự tham gia của Công an, cơ quan ban ngành thành phố, lãnh đạo UBND địa phương, đặc biệt các phường Trần Quang Diệu, Bùi Thị Xuân và xã Phước Mỹ.
"Tổ công tác sẽ lên kế hoạch cụ thể, tuần tra liên tục, kiên quyết xử lý nghiêm vi phạm. Nếu để tình trạng như hiện nay, thì không được", vị này quả quyết.
Theo Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Định, hiện tại, các nhà máy chế biến có thải bột đá, chủ yếu nằm trên địa bàn TP.Quy Nhơn. Trước đây, xuất hiện tình trạng đổ thải không đúng quy định, gây ô nhiễm môi trường, UBND tỉnh Bình Định đã ban hành rất nhiều văn bản chỉ đạo và giao công việc cụ thể, cho các cơ quan có trách nhiệm.
Bà Hà Thị Thanh Hương - Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Định cho biết, bột đá không phải là chất độc hại nhưng lại gây nguy hiểm khi đổ thải không đúng ra môi trường.
Trời nắng thì gây bụi bặm, còn trời mưa, nếu không xây kè bao bọc, bột đá sẽ bị cuốn trôi trong môi trường nước, ảnh hưởng nhiều vị trí. Khi chảy ra đồng ruộng, đất sản xuất và bám vào các thực vật, cây trồng, gây ảnh hưởng đến năng suất canh tác, của người dân.
Ngoài ra, bột đá tràn lan trên mặt đất, sẽ gây hiện tượng bít các mao mạch trong đất, cây cối không thể phát triển được, vì không thể hô hấp.
"Bột đá không được đổ bừa bãi mà phải theo quy hoạch, tại bãi rác Long Mỹ, có một ô chôn lấp bột đá riêng. Đối với một số khu vực xin đổ thải bột đá, phải có giải pháp che chắn đê bao, đổ vào lấp lại ngay và có phương án bảo vệ môi trường nghiêm ngặt, được duyệt cho từng vị trí", bà Hương nói và khẳng định, ở góc độ quản lý, đề nghị các đơn vị liên quan vào cuộc kiểm tra, kiên quyết xử lý nghiêm vi phạm.
Làm việc trực tiếp với lãnh đạo UBND phường Bùi Thị Xuân và xã Phước Mỹ, đại diện Phòng Tài nguyên và Môi trường TP.Quy Nhơn khẳng định, nguyên tắc bột đá là chất thải rắn công nghiệp, không được đổ thải bừa bãi, ra môi trường.
Vì vậy, tình trạng như hiện nay là "không thể chấp nhận", chính quyền địa phương phải chủ động phát hiện, chỉ đạo điều tra, xử lý nghiêm.
Ngoài ra, có báo cáo cụ thể về thực trạng, khó khăn, vướng mắc và đề xuất giải pháp, gửi về về UBND TP.Quy Nhơn.
"Lãnh đạo tỉnh rất quan tâm đến vấn đề quản lý, bảo vệ môi trường, phải có sự kiểm tra, xử lý mang tính đột phá. Không thể để tình trạng như hiện nay, việc này cần phải làm và xử lý kịp thời", vị này yêu cầu.