HTX Chế biến nông sản Võ Nhai chuyên sản xuất và chế biến nõn măng nứa Võ Nhai thành sản phẩm khô. Clip: Kiều Hải
HTX Chế biến nông sản Võ Nhai tiền thân là HTX Nuôi trồng động thực vật, nấm bản địa được thành lập năm 2020 tại xóm Na Rang, xã Vũ Chấn, huyện Võ Nhai.
Trao đổi với PV Dân Việt, anh Bùi Tri Thức, thành viên đồng sáng lập HTX cho biết, măng nứa Võ Nhai tươi được người dân địa phương sử dụng rất nhiều trong bữa ăn hằng ngày do có giá trị dinh dưỡng cao. Tuy nhiên, măng nứa chỉ có trong thời gian ngắn từ tháng 5 đến tháng 9 nên việc duy trì món ăn quanh năm rất khó.
Do đó, vào vụ thu hoạch, người dân đã chọn những nõn măng nứa Võ Nhai non nhất, ngon nhất đem luộc rồi phơi khô để sử dụng dần trong năm. Tuy nhiên, việc phơi nõn măng nứa trên các phên tre dài ngày, lại phụ thuộc vào thời tiết đã làm giảm đi chất lượng của măng.
Chính vì điều này, với mong muốn nâng tầm giá trị nông sản địa phương, phát triển nõn măng nứa Võ Nhai trở thành thương hiệu đặc sản và hướng tới xuất khẩu, HTX Chế biến nông sản Võ Nhai đã quyết định chế biến măng nứa theo quy trình khép kín, hiện đại, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
Hiện nay, HTX đã phối hợp với Khoa công nghệ sinh học và công nghệ thực phẩm của Trường Đại học Nông lâm Thái Nguyên tư vấn thiết kế hệ thống nhà xưởng và hệ thống sấy không khói đạt chuẩn HACCP trong chế biến sản phẩm nõn măng nứa.
Nguyên liệu để làm ra sản phẩm nõn măng nứa Võ Nhai sấy khô là 100% nõn măng nứa tươi từ vùng măng nổi tiếng của huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên.
Theo đó, nõn măng nứa Võ Nhai được người dân trong vùng chọn lọc từ những búp măng nứa to, mập trên địa bàn các xã Vũ Chấn, Nghinh Tường, Sảng Mộc. Sau đó, măng được sơ chế tách bỏ toàn bộ phần vỏ bên ngoài, rửa sạch và luộc theo đúng quy trình kỹ thuật.
Khi đã đạt yêu cầu, măng sẽ được đưa lên bàn thái lát theo độ dày quy định và được ép nhẹ, vắt ráo nước. Sau đó, măng tiếp tục được xếp vào khay chuyên dụng để đưa vào phòng sấy khô trong thời gian 24 tiếng, đến khi độ ẩm của măng giảm về dưới 13%. Khi măng đã nguội và đạt yêu cầu sẽ tiến hành đóng gói sản phẩm rồi đưa ra thị trường.
Với cách làm này sẽ giúp măng có mùi thơm đặc trưng, màu sắc đẹp hơn, ăn giòn ngon, giàu dinh dưỡng hơn và bảo quản được lâu hơn, đồng thời đáp ứng tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm. Bên cạnh đó, nõn măng nứa Võ Nhai sấy khô có thể đem chế biến thành món ăn ngay sau khi ngâm và luộc một lần mà không cần phải ngâm rửa nhiều lần như măng khô truyền thống. Nõn măng nứa Võ Nhai sấy khô thường được chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn như: Nấu canh, xào, nhúng lẩu…
Thông thường, HTX sẽ sơ chế từ 2 – 3 tấn măng nứa tươi/ngày và cho ra sản lượng từ 1 – 1,5 tạ nõn măng nứa khô. Mô hình sản xuất này đang tạo công ăn việc làm cho hàng trăm hộ gia đình dân tộc thiểu số tại địa phương với mức thu nhập ổn định.
Với vùng nguyên liệu măng tươi khoảng trên 200ha, năm 2022 HTX sản xuất và bán ra thị trường khoảng 20 tấn măng khô, mang về doanh thu trên 8,5 tỷ đồng. Ước tính sản lượng măng khô trong năm 2023 đạt khoảng 100 tấn, mang về doanh thu trên 35 tỷ đồng cho HTX.
Hiện nay, sản phẩm nõn măng nứa Võ Nhai sấy khô của HTX đã có mặt ở các hệ thống siêu thị, chuỗi cửa hàng thực phẩm, bếp ăn trên cả nước. Sản phẩm được đánh giá có chất lượng vượt trội, có khả năng đáp ứng nhu cầu và thị hiếu của người tiêu dùng trong và ngoài nước về chất lượng và hình thức, mẫu mã, do đó được khách hàng sử dụng liên tục với các đơn đặt hàng ngày càng tăng.
Hiện HTX có 3 sản phẩm măng nứa sấy khô là măng lá xé sợi và măng lá nguyên miếng được HTX bán với giá 600.000 đồng/kg và măng củ được bán với giá 700.000 đồng/kg.
Năm 2022, sản phẩm nõn măng nứa Võ Nhai sấy khô đã đạt chứng nhận OCOP 4 sao. Năm 2023, sản phẩm này được Hội Nông dân huyện Võ Nhai đề cử tham gia chương trình bình chọn sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu tỉnh Thái Nguyên lần thứ 6.
Mục tiêu của HTX trong thời gian tới sẽ đưa sản phẩm nõn măng nứa Võ Nhai sấy khô trở thành thương hiệu hàng đầu Việt Nam về măng nứa và hướng tới thị trường xuất khẩu. Năm 2023, HTX định hướng sẽ tìm kiếm khách hàng tại thị trường một số nước như: Nhật Bản, Đài Loan, Singapore, Nga, Đức…