Nhà Trắng đang lên kế hoạch yêu cầu Quốc hội công bố gói tài trợ lớn nhất từ trước đến nay dành cho vũ khí và viện trợ nhân đạo, trong bối cảnh lo ngại những tranh cãi tiếp tục về chi tiêu có thể gây thiệt hại cho tổng thống trong cuộc bầu cử năm tới.
Cuộc chiến đã trở thành ranh giới chia rẽ lớn giữa các nghị sĩ Đảng Cộng hòa trong những tuần gần đây, khiến ông Biden không chấp nhận yêu cầu về gói trị giá 24 tỷ USD được thiết kế để kéo dài đến đầu năm sau.
Các nhà lãnh đạo NATO và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã bày tỏ lo ngại sự hỗ trợ của Mỹ có thể cạn kiệt hoàn toàn, buộc các quốc gia châu Âu phải bù đắp khoản thiếu hụt khoảng 2,7 tỷ USD mỗi tháng và phải dựa vào kho vũ khí nhỏ hơn của họ.
Một số quan chức tin rằng việc thông qua một gói duy nhất, có thể lên tới 100 tỷ USD, có thể mang lại cho chính quyền Biden cơ hội tốt nhất để đảm bảo nguồn tài trợ cho cuộc chiến cho đến sau cuộc bầu cử vào tháng 11 tới.
Một nguồn tin quen thuộc với các cuộc thảo luận cho biết: "Ý tưởng về 'gói lớn' được nhiều người trong chính quyền ủng hộ vững chắc. "Những người ủng hộ Ukraine muốn đây là một dự luật lớn chỉ được thực hiện một lần và sau đó không phải giải quyết nó cho đến sau cuộc bầu cử tiếp theo".
Động thái này sẽ tránh các cuộc tranh luận tiếp theo tại Quốc hội về chi tiêu của Ukraine vào năm tới. Donald Trump, ứng cử viên dẫn đầu của Đảng Cộng hòa và hai ứng cử viên tổng thống hàng đầu khác đã nhiều lần công kích ông Biden về cuộc chiến, cho rằng tiền nên được chi cho các ưu tiên trong nước, chẳng hạn như chi phí sinh hoạt và an ninh biên giới.
Các cuộc thăm dò mới nhất cho thấy nhiều cử tri đồng tình với lập luận đó. Một cuộc thăm dò của Reuters/Ipsos công bố hôm thứ Năm cho thấy 41% tổng số cử tri ủng hộ việc Mỹ gửi vũ khí tới Kiev, giảm từ mức 46% vào tháng Năm.
Tỷ lệ ủng hộ giảm mạnh nhất thuộc về đảng Dân chủ, giảm 9 điểm xuống còn 52%.
Tranh cãi mới nhất về chi tiêu tại Hạ viện đã buộc Kevin McCarthy, Chủ tịch Đảng Cộng hòa, phải từ chức. Sự ra đi của ông McCarthy có thể khiến ông Biden gặp khó khăn hơn trong việc tiếp tục yêu cầu Quốc hội bổ sung chi tiêu định kỳ, buộc phải thay đổi cách tiếp cận.
Một quan chức chính quyền Mỹ nói với The Telegraph rằng Nhà Trắng "không đưa ra bất kỳ quyết định nào về việc có nên thực hiện một gói lớn hay số tiền sẽ là bao nhiêu" cho đến sau cuộc bầu cử thay thế ông McCarthy, dự kiến sẽ bắt đầu vào thứ Tư.
Nhưng họ cho biết một gói lớn tài trợ cho cuộc chiến cho đến tháng 11/2024 là "một lựa chọn" đang được xem xét.
Dự luật chi tiêu Ukraine "làm một lần" sẽ bị một số đảng viên Cộng hòa phản đối và có thể yêu cầu ông Biden nhượng bộ về kiểm soát biên giới và các quan điểm cánh hữu khác để đổi lấy yêu cầu của ông được Chủ tịch mới đưa ra bỏ phiếu.
Dự luật chi tiêu Ukraine có thể sẽ được thông qua với sự ủng hộ của hầu hết các đảng viên Đảng Dân chủ và khoảng một nửa số đại diện Đảng Cộng hòa. Nguồn tài trợ của Ukraine cũng nhận được sự ủng hộ của đa số thượng nghị sĩ.
Kể từ khi chiến tranh bắt đầu vào tháng 2/2022, Quốc hội đã phê duyệt bốn gói chiến tranh với tổng trị giá khoảng 113 tỷ USD.
Trong số đó, khoảng 73 tỷ USD đã được chuyển trực tiếp đến Kiev bằng tiền mặt hoặc dưới dạng vũ khí lấy từ kho dự trữ của Mỹ. Gói lớn nhất trị giá 45 tỷ USD đã được thông qua vào tháng 12/2022 nhưng sắp hết.
Các nhà phân tích đã cảnh báo rằng nếu không có sự hỗ trợ của Mỹ, Ukraine sẽ gặp khó khăn trong việc duy trì phản công chống lại lực lượng của Vladimir Putin ở phía đông nam và phía bắc đất nước.
Mặc dù Nhà Trắng tránh coi việc tài trợ chiến tranh cho Ukraine là vấn đề đảng phái, nhưng các quan chức chính quyền tin rằng giờ là lúc phải giải quyết trực tiếp những lập luận hoài nghi của Đảng Cộng hòa.
Một quan chức chính quyền cho biết, tổng thống đang lên kế hoạch cho một bài phát biểu "quan trọng" về Ukraine nhằm "cố gắng thống nhất nước Mỹ đằng sau lý do tại sao việc hỗ trợ Ukraine lại quan trọng đến vậy và mức độ bị đe dọa là bao nhiêu. Ông ấy sẽ trực tiếp giải quyết và bác bỏ những lời chỉ trích về nguồn tài trợ của Ukraine".
Vẫn chưa ấn định ngày cho bài phát biểu, nhưng có thể sẽ diễn ra sau khi tổng thống tiếp theo được bầu, nguồn tin cho biết thêm.
Kể từ khi ông McCarthy bị lật đổ khỏi ghế Chủ tịch trong cuộc bỏ phiếu lịch sử hôm thứ Ba, Jim Jordan và Steve Scalise đã nổi lên như những ứng cử viên có nhiều khả năng nhất để thay thế ông.
Ông Jordan, một thành viên của Nhóm Tự do thuộc Đảng cánh hữu, cho biết chiến tranh không phải là "vấn đề cấp bách nhất trong tâm trí người Mỹ" và đề nghị ông sẽ ưu tiên bỏ phiếu về tội phạm và an ninh biên giới.
Ông Scalise trước đây ủng hộ việc tài trợ cho Ukraine nhưng có thể sẽ thấy nhiệm kỳ của ông bị hạn chế bởi những chỉ trích về cuộc chiến với Đảng Cộng hòa.