Ghi nhận của nhóm PV Dân Việt, ngay từ sáng sớm 3/1, an ninh ở phiên tòa vụ Việt Á được thắt chặt. Lực lượng chức năng thiết lập cửa từ để kiểm soát an ninh ra vào phòng xét xử.
Khoảng 7 giờ 15 phút, các bị cáo được xe chuyên dụng dẫn giải đến tòa. Bước xuống xe thùng đầu tiên là cựu Bí thư tỉnh Hải Dương Phạm Xuân Thăng. Tiếp sau đó là các ông Chu Ngọc Anh - cựu Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ; Phan Quốc Việt - Tổng Giám đốc Công ty Việt Á; Nguyễn Thanh Long - cựu Bộ trưởng Bộ Y tế; Phạm Công Tạc - cựu Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ cũng lần lượt được dẫn giải vào tòa...
Dẫn giải các bị cáo đến phiên tòa xét xử vụ Việt Á. Clip: Bách Thuận - Xuân Huy
Ông Chu Ngọc Anh - cựu Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ được dẫn giải đến toà vụ Việt Á. Ảnh: Bách Thuận - Xuân Huy
Tóm tắt vụ Việt Á, cơ quan truy tố báo buộc, đầu năm 2020, dịch Covid-19 bùng phát ở Trung Quốc và lây lan đến nhiều quốc gia trong đó có Việt Nam. Trước tình hình trên, Chính phủ đã triển khai nhiều chủ trương, biện pháp để ứng phó trong đó có giao cho Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan chủ động, tích cực triển khai việc nghiên cứu, chế tạo sinh phẩm phục vụ công tác phòng, chống dịch.
Với mục đích để Công ty Việt Á được tham gia đề tài nguyên cứu, chế tạo Test xét nghiệm (viết tắt Đề tài) do Bộ Khoa học và Công nghệ duyệt, Việt đã thông đồng với Trịnh Thanh Hùng – Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ các ngành kinh tế, kỹ thuật đề xuất, tác động với lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ ký các văn bản triển khai thực hiện Đề tài.
Trong đó, giao Học viên Quân y chủ trì, Công ty Việt Á phối hợp thực hiện các nhiệm vụ của Đề tài với nguồn kinh phí 18,9 tỷ đồng từ ngân sách Nhà nước; ký thành lập Hội đồng nghiệm thu Đề tài (nghiệm thu giai đoạn 1, không có trong kế hoạch của Đề tài) để Công ty Việt Á sử dụng kết quả nghiệm thu này làm và nộp hồ sơ xin cấp số đăng ký lưu hành Test xét nghiệm không đúng quy định của pháp luật, vi phạm quyền sở hữu của Nhà nước đối với sản phẩm nghiên cứu của Đề tài.
Cơ quan truy tố vụ Việt Á xác định, sau đó Phan Quốc Việt tiếp tục thông đồng với Trịnh Thanh Hùng tác động đến các bị cáo có thẩm quyền tại Bộ Y tế, Văn phòng Chính phủ, nhờ những người này trực tiếp thực hiện hoặc can thiệp với cơ quan, người có thẩm quyền khác thực hiện việc thẩm định test xét nghiệm, cấp số đăng lý lưu hành không đúng chủ sở hữu, hiệp thương giá, công bố giá hiệp thương (nâng khống giá Test xét nghiệm gấp nhiều lần so với giá trị thực), xử lý kết quả kiểm tra giá hiệp thương trái quy định của pháp luật.
Các việc này nhằm tạo điều kiện cho Công ty Việt Á sản xuất, bán thương mại Test xét nghiệm trên phạm vi cả nước.
Phan Quốc Việt và một số nhân viên cấp dưới đã trao đổi, thỏa thuận với một số cán bộ nhân viên tại cơ quan, đơn vị y tế địa phương thực hiện nhiều hành vi sai phạm trong mua bán Test để phòng, chống dịch trên địa bàn, gây thiệt hại với số tiền là hơn 1,2 nghìn tỷ đồng của Nhà nước, cơ quan, tổ chức khác, trong đó thiệt hại Nhà nước là hơn 400 tỷ đồng.
Ngoài việc sử dụng mối quan hệ quen biết cá nhân, Phan Quốc Việt còn dùng tiền để tác động các bị cáo có vị trí, chức vụ, quyền hạn thực hiện hành vi trái pháp luật, tạo lợi thế bất hợp pháp cho Công ty Việt Á gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.