Khốc liệt hạn, nóng ở miền Tây, nhà vườn Cần Thơ tưới nước "làm mát" vườn trồng cây ăn trái đặc sản ra sao?

Biến đổi khí hậu đang gây ra nhiều tác động tiêu cực đối với nhiều loại cây trồng, đặc biệt tình hình khô hạn kết hợp với nắng nóng diễn ra gay gắt không chỉ ảnh hưởng xấu đến khả năng sinh trưởng, năng suất, chất lượng trái của nhiều loại cây trồng mà còn có thể gây chết cây. 

Do vậy, nông dân cần chủ động đảm bảo nguồn nước tưới để chăm sóc, bảo vệ tốt vườn cây ăn trái, đảm bảo năng suất, chất lượng trái...

Nắng nóng gay gắt

Hạn hán, thiếu nước và xâm nhập mặn đang diễn ra gay gắt tại nhiều địa phương ven biển vùng ĐBSCL. Tại TP Cần Thơ, dù không bị ảnh hưởng bởi nước mặn xâm nhập nhưng cũng đang đối mặt với tình trạng khô hạn và nắng nóng diễn ra gay gắt. 

Những ngày qua, nền nhiệt ban ngày tại TP Cần Thơ và nhiều tỉnh vùng ĐBSCL đạt mức cao lên đến 36-37 độ C. Nắng nóng với nền nhiệt cao dễ làm cho nhiều loại cây ăn trái bị khô héo và suy kiệt nếu không được cung cấp nước tưới cùng các chất dinh dưỡng một cách phù hợp và kịp thời. 

Trong điều kiện thời tiết có nhiều bất lợi hiện nay, nhiều loại loại cây ăn trái cũng dễ bị tấn công bởi các loại sâu bệnh và dịch hại do có sức đề kháng yếu. 

Mùa này, nhiều loại cây ăn trái cũng đang trong quá trình ra hoa, đậu trái nên rất cần được chăm sóc kỹ và tưới đủ nước để đảm bảo năng suất và chất lượng trái như sầu riêng, dâu, măng cụt, chôm chôm…

Nông dân ở huyện Phong Điền (TP Cần Thơ) tưới nước cho vườn cây ăn trái, trong đó có các vườn trồng sầu riêng.

Ông Nguyễn Văn Khanh ngụ ấp Trường Trung B, xã Tân Thới, huyện Phong Điền, có 4 công vườn trồng sầu riêng, cho biết: Vườn của tôi có 60 gốc sầu riêng Ri 6 trồng được 4 năm tuổi đang cho trái chiếng, còn lại khoảng 50 gốc mới trồng hơn 1 năm tuổi. 

Để bảo vệ vườn cây trong tình hình nắng hạn diễn ra gay gắt như hiện nay, tôi phải thường xuyên thăm vườn để đảm bảo cung cấp nước tưới đầy đủ, kịp thời. 

Bên cạnh đó, tôi còn sử dụng cây lục bình, cùng các loại cây cỏ và bồi sình cho gốc cây để giữ độ ẩm cho đất giúp cây phát triển tốt. Tuy nhiên, việc bồi sình chỉ áp dụng cho những gốc sầu riêng còn nhỏ, còn cây lớn đang cho trái thì không bồi sình vì sợ ảnh hưởng đến trái và bộ rễ của cây”.

Anh Nguyễn Văn Trí ở ấp Trường Phú, xã Trường Thắng, huyện Thới Lai, (TP Cần Thơ) cũng cho biết: “Để đảm bảo nước tưới cho vườn sầu riêng 2,5ha của nhà, tôi đã chủ động trữ nước trong mương vườn và sử dụng máy để tưới nước cho cây. 

Do cây sầu riêng đang nuôi trái nên cứ cách 1 ngày phải tưới nước 1 lần và thường xuyên kiểm tra độ ẩm của đất để đảm bảo cung cấp nước vừa phải cho từng gốc sầu riêng. Ngoài ra cũng tăng cường sử dụng các loại phân bón hữu cơ, hạn chế dùng các loại phân thuốc hóa học”.

Hỗ trợ nông dân

Cần Thơ hiện có hơn 25.072ha cây ăn trái các loại, với sản lượng thu hoạch trái đạt hơn 223.250 tấn/năm. Cây ăn trái được trồng trên địa bàn TP Cần Thơ khá đa dạng về chủng loại và có nhiều loại trái cây ngon, đặc sản như sầu riêng, măng cụt, chôm chôm, nhãn, vú sữa, xoài, mít, dâu, cam, bưởi, mận, mãng cầu... 

Thời gian qua, nhiều loại cây ăn trái trên địa bàn TP Cần Thơ cho hiệu quả kinh tế rất cao, góp phần nâng cao thu nhập và đời sống cho nhiều hộ dân. Cây ăn trái là loại cây trồng lâu năm, nông dân phải tốn nhiều chi phí đầu tư và công sức mới có được các vườn cây cho trái, do vậy nếu để xảy ra tình trạng cây chết sẽ thiệt hại rất lớn về kinh tế.

Để phát huy hiệu quả vườn cây ăn trái và tránh các thiệt hại có thể xảy ra, thời gian qua ngành Nông nghiệp TP Cần Thơ cùng ngành chức năng tại các địa phương trên địa bàn thành phố đã quan tâm hỗ trợ, hướng dẫn nông dân áp dụng các giải pháp kỹ thuật và cách làm hiệu quả nhằm chăm sóc, bảo vệ tốt vườn cây trong mùa nắng nóng. 

Chủ động đảm bảo nguồn nước tưới cho vườn cây, cũng như áp dụng các giải pháp tưới nước tiết kiệm. 

Ngành chức năng cũng vận hành tốt các công trình thủy lợi và thường xuyên rà soát, nạo vét các kênh mương thủy lợi tạo nguồn để đảm bảo nước tưới tiêu phục vụ trồng cây ăn trái và sản xuất nông nghiệp nói chung. 

Theo ông Trần Thái Nghiêm, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn TP Cần Thơ, ngành Nông nghiệp đã tập trung khuyến cáo bà con thực hiện các giải pháp canh tác phù hợp nhằm chủ động thích ứng với điều kiện nắng nóng. 

Hướng dẫn bà con nông dân sử dụng các hệ thống cống và mương trữ nước để đảm bảo đủ nước tưới cho cây. Sử dụng các phụ phẩm rơm rạ, phụ phẩm thực vật để che phủ bờ và gốc cây... để bảo vệ cây. 

Thực hiện cắt tỉa các cành cây già cỗi, tạo tán cho cây thông thoáng, hạn chế nơi trú ẩn cho sinh vật gây hại. Ứng dụng các hệ thống tưới phun, tưới tiết kiệm nước và bón phân, cung cấp dinh dưỡng cho cây một cách cân đối.

Hiện nhiều nông dân cũng đã áp dụng các giải pháp dùng sình bùn và cây cỏ, rơm rạ để che chắn, bảo vệ vườn cây ăn trái trong mùa nắng nóng. Đồng thời, tăng cường bón phân hữu cơ và sử dụng các chế phẩm sinh học để phòng sâu bệnh và các loại nấm, vi khuẩn gây hại cây. 

Các biện pháp này tuy khá đơn giản những đã phát huy hiệu quả, cây ít bị thiệt hại. Nhiều hộ dân cũng đã đầu tư các hệ thống tưới phun tự động và tưới nhỏ giọt giúp tưới nước cho vườn cây rất tiện lợi, tiết kiệm được nhân công và nhiều chi phí.