Thiếu binh sĩ trầm trọng, Ukraine mạnh tay ép đàn ông ở nước ngoài về nước bất chấp chỉ trích gay gắt

Theo Reuters, Bộ Ngoại giao Ukraine vừa “tuyên bố sẽ tạm dừng nhận đơn đăng ký dịch vụ lãnh sự mới” đối với nam giới từ 18 đến 60 tuổi đang ở nước ngoài. Động thái này sẽ cản trở việc gia hạn các giấy tờ, tài liệu quan trọng như hộ chiếu, giấy chứng nhận kết hôn đối với các công dân Ukraine là nam giới trong độ tuổi nhập ngũ đang ở nước ngoài.

Đây là một phần trong nỗ lực tăng nhằm tìm cách bổ sung tân binh, cường sức mạnh cho quân đội Ukraine, vốn đang gặp khó khăn trong việc giữ vững tiền tuyến một phần vì thiếu binh sĩ nghiêm trọng khi cuộc chiến với Nga bước sang năm thứ 3.

Bộ Ngoại giao Ukraine thông báo việc đình chỉ đơn đăng ký dịch vụ lãnh sự từ nam giới trong độ tuổi nhập ngũ đang ở nước ngoài phù hợp với luật huy động quân mới được thông qua gần đây. 

Luật mới của Ukraine vừa hạ độ tuổi huy động quân từ 27 xuống 25 và yêu cầu toàn bộ nam giới trong độ tuổi này phải báo cáo với phòng tuyển quân để cập nhật giấy tờ, theo hình thức trực tiếp hoặc từ xa trong 60 ngày. Nam giới Ukraine ở nước ngoài cần giấy tờ này để sử dụng dịch vụ lãnh sự.

"Một người đàn ông trong độ tuổi nhập ngũ ra nước ngoài, thể hiện mình không quan tâm đến sự tồn vong của đất nước, sau đó lại đến và muốn nhận dịch vụ từ đất nước mình. Mọi chuyện không thể diễn ra như thế", Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba cho biết. 

Ông Kuleba nhấn mạnh, ông đã ra lệnh phải thực hiện các biện pháp "công bằng" đối với "những người đàn ông trong độ tuổi nhập ngũ ở Ukraine và nước ngoài".

Tuyên bố gay gắt trên của ông Kuleba dường như thể hiện nỗi thất vọng ngày càng tăng của Kiev đối với các công dân đang ở nước ngoài, những người bị coi là không đóng góp cho nỗ lực bảo vệ đất nước. Nhiều nam giới Ukraine gần đây được cho là đã vượt biên ra nước ngoài để tránh nhập ngũ. Ukraine cũng đã tăng cường các hình phạt đối với những người trốn quân dịch với mong muốn tuyển thêm tân binh.

Đàn ông Ukraine đã bị cấm rời khỏi đất nước kể từ khi xung đột với Nga bắt đầu năm 2022, ngoại trừ một số trường hợp ngoại lệ. Nhưng các phương tiện truyền thông Ukraine ước tính rằng có hàng nghìn nam giới đã trốn khỏi đất nước một cách bất hợp pháp để không phải tòng quân.

Theo Reuters, quyết định đình chỉ các dịch vụ lãnh sự đối với nam giới trong độ tuổi nhập ngũ sống ở nước ngoài của Ukraine đang vấp phải nhiều quan ngại và chỉ trích mạnh mẽ. Nhiều chuyên gia và người có ảnh hưởng cảnh báo rằng nó sẽ phản tác dụng.

Ông Sergiy Petukhov, cựu thứ trưởng tư pháp Ukraine viết trên Facebook rằng: “Điều này sẽ không khiến những người đàn ông đã ra nước ngoài… quay trở lại Ukraine và chiến đấu”.

Ông Volodymyr Fesenko, chuyên gia chính trị tại Kiev cũng nhấn mạnh: "Điều này khó có thể mang lại hiệu quả".

Ông Sergiy Fursa, một nhà kinh tế mô tả các biện pháp này là "sự trả thù" và cáo buộc chính phủ hành động theo "chủ nghĩa dân túy" có nguy cơ "chia rẽ xã hội".

Người đứng đầu chi nhánh Ukraine của Tập đoàn Helsinki, ông Oleksandr Pavlichenko cảnh báo, động thái này có thể tác động tiêu cực đến danh tiếng của KIev ở nước ngoài.

Trong khi đó, trên chiến trường, Ukraine đã buộc phải rút lui và nhường lãnh thổ cho Nga kể từ cuối năm ngoái khi nước này vật lộn với tình trạng thiếu nhân lực và vũ khí trầm trọng. Chính phủ Ukraine mất nhiều tháng để thông qua luật tạo điều kiện cho việc huy động thêm tân binh nhằm bù đắp thiếu hụt.

Tuy nhiên, luật này vấp phải chỉ trích vì loại bỏ điều khoản cho phép binh sĩ chiến đấu hơn 36 tháng ở tiền tuyến được trở về nhà.

Luật mới được thiết kế để tăng cường tiềm năng chiến đấu của quân đội Ukraine nhưng lại gây ra sự tức giận khi nhiều đơn vị ở tiền tuyến đã kiệt sức sau hơn hai năm chiến đấu liên tục với lực lượng Nga mà không được luân chuyển hoặc giải ngũ.