Doanh nghiệp có thể ép người lao động vì điểm mới này trong dự thảo Luật việc làm

Bảo hiểm thất nghiệp: Nên tuân thủ nguyên tắc "có đóng có hưởng", chia sẻ rủi ro

Dự thảo Luật Việc làm (sửa đổi) dự kiến sẽ được xem xét và thông qua vào năm 2025 kỳ vọng giúp bảo hiểm thất nghiệp phát huy vai trò bảo vệ người lao động cũng như thị trường lao động.

Nhiều ý kiến cho rằng bên cạnh một số nội dung điều tiến bộ thì dự thảo Luật Việc làm (sửa đổi) được thông qua với nội dung tăng nhóm đối tượng không được hưởng trợ cấp thất nghiệp có thể xem là một hạn chế so với Luật Việc làm 2013.

Cụ thể, nếu trước đây có hai nhóm không được hưởng trợ cấp thất nghiệp thì dự thảo luật lần này lại loại trừ đến 4 nhóm ra khỏi đối tượng được hưởng trợ cấp thất nghiệp:

Một là người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật, hợp đồng làm việc trừ các trường hợp được đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động không cần báo trước theo quy định Bộ luật Lao động.

Hai là người lao động bị sa thải theo pháp luật về lao động hoặc bị xử lý kỷ luật buộc thôi việc theo pháp luật về viên chức.

Ba là người lao động hưởng lương hưu.

Bốn là người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu nhưng chưa hưởng lương hưu.

Như vậy, theo dự thảo này, người lao động, dù có đóng đầy đủ bảo hiểm thất nghiệp, nhưng khi đã đơn phương chấm dứt hợp đồng theo cách nào, hoặc bị sa thải, đều không được nhận trợ cấp thất nghiệp.

Lao động Nguyễn Văn Nam, công nhân công ty may Đài Loan (Trung Quốc) tại Khu Công nghiệp Thăng Long, Hà Nội cho biết, anh tỏ ra khá lo lắng trước quy định này. Anh Nam nói: "Chúng tôi chỉ e nếu nội dung này được thông qua các doanh nghiệp sẽ lấy đó làm cớ để ép công nhân, lao động ký vào đơn xin đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động. Thậm chí, lấy lý do trên doanh nghiệp có thể sa thải, gây khó dễ đối với người lao động trong việc xin hưởng trợ cấp thất nghiệp".

Ngoài ra nhiều lao động cũng bày tỏ băn khoăn nếu dự luật được thông qua thì người lao động không được hưởng trợ cấp thất nghiệp khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động tính từ lúc luật mới có hiệu lực, hay sẽ "hồi tố", không tính với toàn bộ quá trình đóng bảo hiểm thất nghiệp tích lũy trước đó?

Bảo hiểm thất nghiệp: Nên dung hòa lợi ích các bên

Bình luận về nội dung trên Bà Nguyễn Thị Lan Hương - Chuyên gia lao động cho rằng điều này sẽ gây nhiều thiệt thòi cho người lao động, bởi hàng tháng họ đều phải đóng bảo hiểm thất nghiệp, mà "nguyên tắc cơ bản là có đóng có hưởng".

Theo bà Hương dư luận đồng ý với việc cần chỉnh sửa, cập nhật các điều khoản trong luật để phù hợp với tình hình thực tiễn, nhưng cũng mong mỏi các điều khoản trong dự luật cần hài hòa hơn với quyền lợi của người lao động.

Nhiều chuyên gia khác cũng đồng tình và cho rằng đây có thể là nội dung khiến doanh nghiệp tận dụng để ép người lao động khi xảy ra mâu thuẫn gay gắt giữa người sử dụng lao động và người lao động.

Do vậy, để đảm bảo quyền lợi cho người lao động, cơ quan quản lý nhà nước cần có giải pháp để quản lý, kiểm soát hiệu quả.

Trước đó, trong buổi Hội thảo tham vấn ý kiến về dự án Luật Việc làm (sửa đổi) của Ủy ban Xã hội của Quốc hội tổ chức tại TP.HCM, ông Đặng Thuần Phong - phó chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội đã nhấn mạnh mục tiêu của dự thảo Luật Việc làm (sửa đổi) là xây dựng thị trường lao động hoạt động hiệu quả và người lao động quay lại thị trường nhanh nhất cũng như đảm bảo để gắn bó chặt chẽ với các chính sách an sinh xã hội.

Do đó, mọi rào cản, thủ tục làm cho người lao động phải rời xa chính sách, khó khăn trong việc tiếp cận hay người lao động có thể lạm dụng chính sách thì cần phải xem xét, điều chỉnh.