Dự kiến Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp kết dư hơn 62.400 tỷ đồng trong năm 2023

Kiến nghị giảm tiền đóng BHTN, tăng trợ cấp thất nghiệp 

Báo cáo của Bộ LĐTBXH cho thấy, tới hết tháng 6, cả nước đã giải quyết các chế độ hưởng bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) cho hơn 500 nghìn lao động. Trong đó có 368 nghìn người nhận trợ cấp thất nghiệp.

Chính phủ cũng vừa có báo cáo gửi Quốc hội về tình hình thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội (BHXH), quản lý và sử dụng quỹ năm 2022. Theo đó, cả nước có hơn 14,3 triệu người tham gia bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), tăng gần 930.000 người so với cùng kỳ. Tổng số tiền thu giảm gần 2.600 tỷ đồng (khoảng 15%), đạt 14.420 tỷ trong khi số chi khoảng 19.700 tỷ đồng.

Trước đó năm 2022, lao động nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp tăng gần 23% so với cùng kỳ, khoảng 983.000 người. Phần lớn lao động chọn nhận tiền trợ cấp, trong khi số được hỗ trợ học nghề chỉ khoảng 21.800 người. Hà Nội, TP HCM, Đồng Nai, Bình Dương, Cần Thơ, Vĩnh Long là địa phương hỗ trợ học nghề đông nhất, đạt từ 1.000 đến 3.000 người.

Trong tháng 8/2023, Sở LĐTBXH Hà Nội cũng đã tiếp nhận hơn 8.000 hồ sơ đề nghị hưởng trợ cấp bảo hiểm thất nghiệp; thẩm định, ra quyết định hưởng bảo hiểm thất nghiệp cho 7.805 người với số tiền hơn 212 tỷ đồng.

Tiền lương bình quân làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc năm 2022 của người lao động khoảng 5,7 triệu đồng/tháng, tăng khoảng 0,55% so với năm 2021. 

Góp ý cho Dự thảo Luật BHXH sửa đổi, nhiều lao động và chuyên gia kiến nghị Quốc hội sửa luật theo hướng tăng tiền trợ cấp, giảm mức đóng dưới 1% cho người lao động, bởi nguồn quỹ kết dư lớn trong khi mức trợ cấp còn hạn chế. Lao động cho rằng tiền trợ cấp bằng 60% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp của sáu tháng liền kề trước khi nghỉ việc là mức thấp, nên nâng mức tiền này.

Hơn 500 nghìn lao động làm hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp 

6 tháng đầu năm, Bộ LĐTBXH ghi nhận hơn 500.000 lao động làm hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp. Lao động đông nhất thuộc năm lĩnh vực thợ may thêu, lắp ráp, nhân viên bán hàng, kỹ thuật viên điện tử và kế toán. Người nhận trợ cấp chủ yếu ở các thành phố lớn, đông khu công nghiệp.

Cơ quan quản lý dự báo tình trạng này còn gia tăng trong bối cảnh cắt giảm việc làm kéo dài tới đầu năm 2024. Một số ngành tiếp tục biến động nhân lực, như dệt may có thể cắt giảm 123.000 người; nông nghiệp và dịch vụ giảm 78.000 người; bán lẻ giảm 32.000 người.

Luật Việc làm quy định bảo hiểm thất nghiệp là chế độ bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi mất việc làm, hỗ trợ người lao động học nghề, tìm việc làm trên cơ sở đóng vào Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp. Trong 3 tháng tính từ ngày chấm dứt hợp đồng lao động, người lao động nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp tại Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh thành để làm thủ tục.

Hiện nay, ngoài chi trả tiền trợ cấp thất nghiệp, quỹ BHTN còn chi trả tiền học nghề, tiền tư vấn, giới thiệu kết nối việc làm (miễn phí), tiền hỗ trợ đột xuất cho lao động (như gói hỗ trợ lao động bị ảnh hưởng bởi Covid-19).

Theo quy định, mức hưởng trợ cấp thất nghiệp hàng tháng bằng 60% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHTN của 6 tháng liền kề trước khi nghỉ việc, tối đa không quá 5 lần mức lương cơ sở hoặc lương tối thiểu vùng. Thời gian hưởng tính theo số tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp, đóng đủ 12-36 tháng được hưởng 3 tháng trợ cấp thất nghiệp; đóng thêm đủ 12 tháng được hưởng thêm một tháng trợ cấp, tối đa không quá 12 tháng.