Một HTX ở Hải Dương sản xuất ra loại bột uống mát người, có sản phẩm đạt OCOP 4 sao

Từ phải thồ từng sọt củ sắn dây đi bán ở Hải Phòng

Một ngày cuối tháng 9, phóng viên Dân Việt đã tìm về nhà ông Bùi Văn Thành, 55 tuổi, ở thôn Vũ Xá, xã Thượng Quận, thị xã Kinh Môn, tỉnh Hải Dương để tìm hiểu về quá trình khởi nghiệp và hoạt động của HTX Nông sản sạch Thành Nhàn do ông thành lập và làm Giám đốc.

Tìm hiểu về tập quán sản xuất của địa phương, phóng viên Dân Việt biết xã Thượng Quận nói riêng và nhiều địa phương của thị xã Kinh Môn có thế mạnh trồng cây sắn dây và sản xuất bột sắn dây nguyên chất xuất bán đi khắp nơi. Bột sắn dây nguyên chất trở thành đặc sản của quê hương vùng núi đá Kinh Môn.

Thời điểm này, không phải là mùa thu hoạch củ sắn dây và sản xuất bột sắn dây nên ở đường làng hay trong nhà dân không còn cảnh nhộn nhịp, tất bất xe cải tiến người dân chở sắn thu hoạch từ ngoài ruộng về, hay xe ô tô của khách hàng đến mua sắn chở đi.

Cũng không còn cảnh, các đống củ sắn to tú ụ, chất cao nằm bên đường nội đồng, đường làng. Các nhà xưởng sản xuất bột sắn dây cũng im ắng trong tình trạng "đóng máy" không hoạt động. Vì vậy, khi đến HTX Nông nghiệp sạch Thành Nhàn, phóng viên Dân Việt cũng trong tình trạng tương tự, không có hoạt động sản xuất nào.

Ông Bùi Văn Thành, Giám đốc HTX Nông nghiệp sạch Thành Nhàn chia sẻ với phóng viên Dân Việt về câu chuyện khởi nghiệp làm nông nghiệp sạch của ông.

Ông Thành cho biết, quê ông trồng sắn từ lâu đời. Ngay từ bé ông Thành đã được làm quen với công việc trồng sắn dây của gia đình. Tuy nhiên, hồi đó người dân chủ yếu bán củ sắn, rất ít hộ gia đình chế biến củ sắn dây thành bột, có chăng chỉ chế biến những củ sắn thừa, nhỏ, vụn chế biến thành bột để dùng trong gia đình.

Khi thanh niên, ông Thành đi buôn các mặt hàng nông sản địa phương, trong đó có củ sắn dây.

"Hồi đó, cứ xe đạp thồ, với 2 sọt, tôi chở nông sản và củ sắn dây đi bán khắp nơi, Hải Phòng, Quảng Ninh, Hải Dương. Người dân Hải Phòng tiêu thụ mạnh củ sắn dây nên hồi đó, tôi chở củ sắn dây bán khắp Hải Phòng. Hồi đó, đường xá đi lại khó khăn, không có cầu thuận tiện như bây giờ, phải đi đò, phà rất vất vả.", ông Thành nhớ lại.

Buôn bán, tiết kiệm được tiền, dần dà, ông Thành đầu nâng cấp phương tiện lên xe máy, sau này là ô tô tải để chở được nhiều hàng, lưu thông nhanh chóng nên việc kinh doanh hàng nông sản của ông cũng phát triển hơn.

Đến năm 2016, ông Thành vẫn vừa trồng sắn dây, vừa bán củ sắn dây nhưng lúc này ông nghĩ đến việc đi sâu về việc sản xuất tinh bột sắn dây, vừa để khai thác những giá trị hữu ích của bột sắn dây với sức khoẻ con người và để nâng giá trị sản phẩm của sắn dây.

"Sản phẩm được sản xuất sử dụng 100% nguyên liệu củ sắn dây cùng với nguồn nước được lấy từ mạch nước ngầm trong vắt đã qua kiểm nghiệm của dãy núi An Phụ. Sau khi thực hiện xong các bước làm sạch củ kết hợp với quá trình xử lý bằng công nghệ hiện đại nhất và sử dụng năng lượng thân thiện mới môi trường. Quá trình sản xuất bán tự động đã làm giảm chi phí nhân công, tăng năng suất và chất lượng, giảm giá thành. Tôi đã đưa đến người tiêu dùng sản phẩm bột sắn dây nguyên chất đảm bảo chất lượng tốt, giá cạnh tranh", ông Thành chia sẻ.

Tuy nhiên, ông Thành cũng chia sẻ về những khó khăn trong thời gian đầu, đó là bài toán đưa sản phẩm ra thị trường tiêu thụ. Bài toán này, khiến ông Thành "đau đầu" tìm lời giải.

Ông Thành cho biết, việc đem sản phẩm ký gửi các đại lý, cửa hàng tiêu dùng không được các chủ đại lý, cửa hàng tiêu dùng chấp nhận. Bởi họ cho rằng, sản phẩm chưa có uy tín trên thị trường, nhận hoặc lấy về bán không biết liệu có bán được không?

Vì vậy, chúng tôi lựa chọn cách tham gia các hoạt động hội chợ thương mại, xúc tiến thương mại do các cấp, các ngành, các địa phương trong tỉnh Hải Dương cũng như nhiều tỉnh ngoài từ trong Nam ngoài Bắc tổ chức. Lập các gian hàng trên các trang, sàn thương mại điện tử để bán hàng, lan toả sản phẩm, thương hiệu sản phẩm.

Nhờ vậy, sản phẩm Bột sắn dây nguyên chất Thành Nhàn dần được nhiều người tiêu dùng biết tới. Sản phẩm Bột sắn dây nguyên chất của cơ sở sản xuất bột sắn dây nguyên chất Thành Nhàn đã bán được nhiều hơn, được người tiêu dùng và thị trường ưa thích.

Đến HTX Tiêu biểu toàn quốc 2024, có sản phẩm OCOP 4 sao

Năm 2020, ông Bùi Văn Thành thành lập HTX Nông sản sạch Thành Nhàn, với 8 thành viên. HTX đã quy hoạch vùng sản xuất tập trung với quy mô 10 ha, áp dụng biện pháp canh tác theo hướng hữu cơ, đáp ứng tiêu chuẩn nông sản sạch an toàn; quy mô sản xuất nhà xưởng rộng 1.500 m2, với ngành nghề sản xuất, kinh doanh bột sắn dây nguyên chất.

HTX đã chú trọng áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, thực hành sản xuất theo VietGap, nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp sạch. Bên cạnh đó, HTX cũng mở rộng nhà xưởng, cơ sở chế biến; thay đổi tư duy từ sản xuất nông nghiệp sang tư duy kinh tế nông nghiệp. Nhờ đó, HTX đã tạo ra những sản phẩm có chất lượng cao, tạo sự liên kết trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, đem lại lợi nhuận cao.

Người nông dân vốn có thói quen sản xuất với quy mô nhỏ lẻ, manh mún, chất lượng không đồng đều, thiếu sự kết nối giữa người sản xuất và doanh nghiệp trong tiêu thụ, chưa bắt kịp thông tin của thị trường dẫn đến tình trạng được mùa mất giá, hiệu quả kinh tế không cao.

Nhận thấy điều đó, ông Thành và HTX đã tích cực vận động các hộ thành viên tích tụ ruộng đất, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ cao vào sản xuất; khuyến khích sản xuất nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ; tham gia thực hiện chương trình "Mỗi xã một sản phẩm".

HTX không ngừng đầu tư công nghệ, để nâng cao chất lượng sản phẩm, tăng quy mô sản xuất cho phù hợp với từng giai đoạn phát triển của HTX. Chẳng hạn, năm 2023, HTX đầu tư mua 2 tổ hợp máy sây đa năng, trị giá 1 tỷ đồng. Mỗi mẻ sấy được 1 tấn bột. Việc đưa máy sấy hiện đại này vào sản xuất bột sắn dây, đã giúp cho quá trình sản xuất bột sắn dây nhanh hơn, chất lượng hơn, hiệu quả hơn.

Mặt khác, hàng năm, HTX tăng cường liên kết với các doanh nghiệp trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, nâng cao giá trị hàng hóa cho nông dân. Tổ chức liên kết với một số doanh nghiệp, cửa hàng nông sản sạch để sản xuất, tiêu thụ sản phẩm.

HTX nông sản sạch Thành Nhàn đã liên kết sản xuất và cung ứng Bột sắn dây nguyên chất với Công ty cổ phần Thương mại dịch vụ xuất nhập khẩu ATC Việt Nam sản lượng 10 tấn/năm; liên kết với Công ty TNHH Công nghệ thực phẩm Tương lai sản lượng 10 tấn/ năm; sản phẩm được doanh nghiệp bao tiêu với giá cao hơn giá thị trường, mang lại lợi nhuận lớn cho HTX và nông dân.

Đặc biệt, HTX được chuyên gia giúp đỡ xây dựng thương hiệu bột sắn dây nguyên chất sản xuất theo quy trình hữu cơ; đăng ký chất lượng, quyền sở hữu trí tuệ, làm bao bì nhãn mác. Do đó, sản phẩm bột sắn dây nguyên chất đã tạo được thương hiệu trên thị trường, được UBND tỉnh Hải Dương cấp chứng nhận sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP 3 sao năm 2020 và được nâng cấp đạt tiêu chuẩn OCOP 4 sao năm 2023.

Đến nay, sản phẩm bột sắn dây nguyên chất Thành Nhàn đã được đưa vào các hệ thống siêu thị, các cửa hàng tiện lợi của tỉnh Hải Dương, các tỉnh lân cận và xuất sang một số quốc gia như: Nhật Bản, Đài Loan, Trung Quốc….

Hiện nay, HTX sản xuất ổn định với mức trên dưới 100 tấn bột sắn dây nguyên chất/năm. Hằng năm, doanh thu của HTX không ngừng tăng lên: Năm 2022, HTX đạt tổng doanh thu 10 tỷ đồng, trừ chi phí thu lãi trên 1,8 tỷ đồng; năm 2023 tổng doanh thu đạt 12,5 tỷ đồng, trừ chi phí thu lãi 2,4 tỷ đồng; dự kiến năm 2024 tổng doanh thu đạt gần 15 tỷ đồng, trừ chi phí cho thu lãi trên 3 tỷ đồng.

Hàng năm, HTX tạo việc làm ổn định cho 10 - 15 lao động với mức thu nhập từ 9 triệu -15 triệu đồng/người/tháng. Mỗi năm, HTX còn giúp được từ 12 - 20 lượt hộ khó khăn, hộ nghèo về vốn, vật tư, khoa học kỹ thuật, kinh nghiệm… để phát triển sản xuất kinh doanh. Hướng dẫn phố biến kiến thức về khoa học kỹ thuật, kinh nghiệm về cách bảo quản, chế biến bột sắn dây cho hàng trăm lao động trong và ngoài địa phương.

Ông Hoàng Minh Côi, Chủ tịch Hội Nông dân thị xã Kinh Môn cho biết: HTX Nông sản sạch Thành Nhàn chuyên sản xuất chế biến bột sắn dây nguyên chất những năm qua hoạt động hiệu quả. Doanh thu, lãi năm sau luôn cao hơn năm trước. Sản phẩm Bột sắn dây nguyên chất Thành Nhàn luôn bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm, giữ được các dinh dưỡng của sắn dây, được cơ quan chức năng đánh giá, công nhận sản phẩm OCOP 3 sao, tiếp đó được công nhận sản phẩm OCOP 4 sao.

Ngoài việc sản xuất kinh doanh, ông còn giúp đỡ các hội viên về bầu, giống; hỗ trợ bao tiêu sản phẩm, đồng thời tạo việc làm cho nhiều lao động địa phương. Với những kết quả nổi bật, HTX Nông sản sạch Thành Nhàn được Hội Nông dân các cấp tỉnh Hải Dương đề nghị Hội Nông dân Việt Nam công nhận HTX tiêu biểu. Cá nhân ông Bùi Văn Thành được đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh tặng Bằng khen về sản xuất kinh doanh giỏi.

Tuy nhiên, do ảnh hưởng của bão số 3 vừa qua, HTX Nông sản sạch Thành Nhàn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là các vùng trồng sắn dây bị ảnh hưởng nặng nề. Rất mong các cấp chính quyền quan tâm có cơ chế chính sách hỗ trợ các HTX sớm vực dậy, khôi phục và phát triển.