Dừa xiêm Tam Quan Bình Định ngon nhất Việt Nam, "rộng đường" sang thị trường Trung Quốc

"Nếu không thay đổi… thì sẽ tụt hậu"

Bình Định có nền nông nghiệp phát triển, sản phẩm nông nghiệp và các làng nghề truyền thống của tỉnh rất đa dạng và nổi tiếng, song phần lớn vẫn phát triển theo mô hình nhỏ lẻ, chưa tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn rộng rãi. Điều này gây khó khăn cho nông dân trong việc nâng cao thu nhập từ nông nghiệp.

Theo ông Phạm Anh Tuấn - Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định, từ vị trí địa lý đến điều kiện tự nhiên đã đem lại cho địa phương có nhiều sản phẩm nông nghiệp phong phú, nổi tiếng. Tuy nhiên, hiện giờ việc phát triển vẫn còn theo mô hình nhỏ lẻ, khó có thể làm giàu được trên chính mảnh đất của mình.

"Ngành nông nghiệp Bình Định nếu không thay đổi căn bản từ khâu sản xuất đến khâu tiêu thụ, chế biến thì sẽ tụt hậu rất nhanh so với các địa phương trong nước có ngành nông nghiệp như tỉnh", ông Phạm Anh Tuấn nói.

9 tháng đầu năm 2024, Bình Định có diện tích trồng rau các loại (chủ yếu là ớt) đạt 10.745ha; diện tích trồng bưởi đạt 725ha; diện tích trồng dừa đạt 9.258ha; diện tích trồng xoài đạt 992ha. Về chăn nuôi với các sản phẩm chủ lực là heo, bò, gà (sản lượng 9 tháng đầu năm 2024 lần lượt là 104.053 tấn, 28.830 tấn, 18.787 tấn).

Toàn tỉnh Bình Định hiện có 382 sản phẩm được công nhận đạt tiêu chuẩn OCOP, trong đó 44 sản phẩm đạt hạng 4 sao, 338 sản phẩm đạt hạng 3 sao.

Thời gian qua, việc sản xuất, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp của tỉnh Bình Định có nhiều chuyển biến tích cực. Thế nhưng, vẫn còn thiếu tính bền vững, còn tình trạng được mùa mất giá, chi phí đầu vào sản xuất có lúc còn cao, chưa hình thành nhiều chuỗi giá trị từ sản xuất đến người tiêu dùng cuối.

"Bà con nông dân đừng mãi chạy theo con ngựa, mà hãy trồng một đồng cỏ tốt"

Để tháo gỡ những vướng mắc, UBND tỉnh Bình Định vừa tổ chức hội nghị triển khai giải pháp ổn định sản xuất kinh doanh, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp trên địa bàn, thu hút hơn 250 đại biểu gồm các thương nhân, doanh nghiệp (DN), hợp tác xã (HTX), hộ kinh doanh và nông dân, cùng các đơn vị sản xuất, kinh doanh và thu mua sản phẩm nông nghiệp.

Tại đây, bà Nguyễn Thị Diễm Hằng - Tổng Giám đốc Công ty CP Vinanutrifood Bình Định cho rằng, Bình Định chưa xác định được cây chủ đạo của địa phương. Theo bà Hằng, Việt Nam là đất nước nông nghiệp, 63 tỉnh, thành đều làm nông nghiệp. Vì vậy, nếu không có sự khác biệt sẽ không thu hút được nhà đầu tư, không thu hút được đối tác thu mua.

Đối với Bình Định, dừa là loại nông sản mà địa phương nên tập trung. "Trung Quốc đang thiếu đâu đó khoảng 21 triệu tỷ quả dừa. Trong khi đó, Trung Quốc chỉ trồng dừa duy nhất ở đảo Hải Nam nhưng sản lượng rất nhỏ, còn dừa Bình Định rất ngon và có vùng trồng rộng", bà Hằng nói và cho biết, tháng 10/2023, bà đưa nhiều chuyên gia đến Bình Định và họ đánh giá, dừa xiêm Tam Quan Bình Định là ngon nhất Việt Nam.

Hiện, Công ty CP Vinanutrifood Bình Định đã đầu tư dự án Khu sản xuất, chế biến nông, lâm sản tập trung (tại huyện Tây Sơn) với diện tích dự kiến 10ha, tổng vốn đầu tư gần 500 tỷ đồng.

Với cây dừa, doanh nghiệp này đã có những trao đổi với Sở NN&PTNT tỉnh Bình Định, đặt vấn đề phát triển vùng nguyên liệu dừa cho doanh nghiệp, kết hợp các mô hình xen canh dưới tán dừa để nâng cao giá trị kinh tế cho cùng một đơn vị sản xuất như dừa kết hợp xen rau má, tía tô...

"Chúng tôi kỳ vọng, cùng thời gian này năm tới, Vinanutrifood Bình Định sản xuất từ nguyên liệu của nông dân Bình Định, cho những đơn hàng đầu tay. Từ bây giờ, bà con nông dân nên thay đổi, đừng mãi chạy theo con ngựa mà hãy trồng một đồng cỏ tốt, khi đó có những con ngựa tốt tìm đến", bà Hằng nói.

Ông Phạm Anh Tuấn – Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định yêu cầu chính quyền các địa phương cần xác định rõ các sản phẩm chủ lực dựa trên điều kiện tự nhiên, thổ nhưỡng của từng vùng và tập trung tổ chức sản xuất theo vùng nguyên liệu lớn, đảm bảo đủ tiêu chuẩn, để từ đó có quy mô sản lượng lớn cung cấp cho các nhà máy chế biến.

Đồng thời, lưu ý người dân và doanh nghiệp tham gia sản xuất phải thay đổi căn bản cách làm, tuân thủ các quy trình và tiêu chuẩn kỹ thuật, đặc biệt là vấn đề sử dụng thuốc bảo vệ thực vật.

"Chính quyền tỉnh sẽ tập trung mời gọi các doanh nghiệp đầu tư vào các nhà máy chế biến, hỗ trợ về chính sách và nguồn lực cho sản xuất", ông Tuấn nói và cam kết, hỗ trợ thương nhân, doanh nghiệp và nông dân trong việc thúc đẩy sản xuất, tiêu thụ nông sản.