Hà Văn Thắm đã chiếm đoạt 138 tỷ đồng của OceanBank như thế nào?
Mới đây, Cơ quan cảnh sát điều tra đã kết thúc điều tra và đề nghị truy tố Hà Văn Thắm, nguyên Chủ tịch HĐQT Ngân hàng TMCP Đại Dương (Oceanbank) và các đồng phạm về các tội danh “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng; Cố ý làm trái quy định của Nhà nước gây hậu quả nghiêm trọng, Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ xảy ra tại Oceanbank và các đơn vị liên quan”.
Trong quá trình điều tra, Cơ quan cảnh sát điều tra đã phát hiện ra nhiều khoản cho vay khác tại Oceanbank “có dấu hiệu vi phạm pháp luật”. Trong đó là khoản vay có liên quan đến CTCP VipTour – Togi.
Tháng 5.2014, để có tiền sử dụng vào mục đích cá nhân, Hà Văn Thắm đã chỉ đạo Nguyễn Thị Lan Hương, thư ký HĐQT lập khống 24 hợp đồng chuyển nhượng căn hộ của Dự án StarCity Westlake giữa 9 cá nhân do Hà Văn Thắm chỉ định với Công ty Viptour – Togi làm chủ đầu tư (Hà Văn Thắm Chủ tịch HĐQT OceanBank kiêm Chủ tịch HĐQT CTCP Khách sạn và Dịch vụ Đại Dương (OCH) là cổ đông lớn).
Hà Văn Thắm đã chỉ đạo nhân viên lập khống 24 hợp đồng chuyển nhượng căn hộ của Dự án StarCity Westlake và 9 hồ sơ vay vốn để chiếm đoạt 138 tỷ đồng tại OceanBank
Sau đó Thắm chỉ đạo Nguyễn Thị Dung là người được Thắm thuê làm Phó tổng giám đốc CTCP Viptour – Togi ký vào các hồ sơ khống này. Đồng thời chỉ đạo Nguyễn Việt Hà, Giám đốc PGD Đào Duy Anh thực hiện thẩm định cho vay.
Ngày 29.5.2014, theo chỉ đạo của Thắm, Nguyễn Việt Hà giao Trần Trung Kiên – Trưởng Phòng và cán bộ tín dụng Nguyễn Anh Tuấn lập báo cáo thẩm định đề nghị duyệt cho vay.
Trong quá trình thẩm định hồ sơ cho vay, Nguyễn Anh Tuấn không liên hệ với khách hàng, không thẩm định khả năng tài chính, không định giá tài sản đảm bảo khoản vay mà đã lập 9 tờ trình thẩm định đề xuất duyệt cho vay. Bất chấp hồ sơ bị Phòng thẩm định cá nhân của OceanBank trả lại do không đủ điều kiện, Hà Văn Thắm và Nguyễn Văn Hoàn vẫn đồng ý cho vay.
Cùng ngày, PGD Đào Duy Anh đã ký 9 hợp đồng tín dụng và giải ngân 137,89 tỷ đồng vào tài khoản của Viptour – Togi. Thông qua công ty này, Hà Văn Thắm đã nhận và sử dụng toàn bộ số tiền để trả nợ cho các khoản vay khác của Thắm.
Hiện tại, OceanBank đã thu hồi hơn 26 tỷ đồng tiền gốc và 1,53 tỷ đồng tiền lãi phạt do 2 cá nhân đã tự thanh lý, chuyển trả. Cơ quan điều tra đồng thời đã thu giữ 111,84 tỷ đồng tiền gốc vào tài khoản tạm giữ của Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế và tham nhũng.
Theo kết luận của Cảnh sát điều tra, hành vi của Hà Văn Thắm và các đối tượng liên quan là vi phạm pháp luật, tội phạm đã hoàn thành khi OceanBank giải ngân gần 138 tỷ đồng. Hà Văn Thắm với vai trò Chủ tịch HĐQT không được vay vốn OceanBank nhưng vì “lợi dụng chức vụ quyền hạn”, quyền của Chủ tịch Ủy ban Tín dụng và đầu tư tài chính quyết định cho vay để chiếm đoạt số tiền này.
Về số tiền Cơ quan điều tra đã thu giữ 111,84 tỷ đồng là do Viptour – Togi đã huy động bằng các nguồn tiền thu nợ từ Công ty của Thắm như OGC, OCH và nộp lại số tiền này, còn lại hơn 17 tỷ đồng không có khả năng thu hồi. Đây được coi là tình tiết xem xét giảm nhẹ cho bị can và đối tượng liên quan.
Tài liệu điều tra cũng xác định, ngoài sai phạm đối với khoản vay 500 tỷ đồng của công ty Trung Dung, Hà Văn Thắm và các đối tượng tại OceanBank có các sai phạm trong thẩm định, phê duyệt, giải ngân, kiểm tra sau cho vay đối với nhiều doanh nghiệp. Đến nay, nợ nhóm 5 (nợ có khả năng mất vốn) khoảng 4.935,6 tỷ đồng và nợ khó có khả năng thu hồi là 9.048,5 tỷ đồng. Tài sản đảm bảo không đủ điều kiện pháp lý để định giá, công ty hoạt động thua lỗ hoặc không có nguồn thu, OceanBank xác định khó có khả năng thu hồi.
Đoàn giám định của Ngân hàng Nhà nước cũng đánh giá và xác định hậu quả đối với 8 hồ sơ của 8 khách hàng đến 31.3.2016 là 2.652 tỷ đồng, trong đó nợ gốc là 1.785 tỷ đồng thuộc nợ nhóm 5, nợ lãi và tiền phát là 866,7 tỷ đồng.