Tôi sinh ra lớn lên ở vùng sông nước Nam bộ, nơi mà con cá rô đồng rất phổ biến. Rô đồng thường sống ở kinh rạch, ruộng cỏ ngập nước. Cá rô đồng tận hưởng nguồn thức ăn phong phú trong thiên nhiên, nên thịt có vị ngọt béo, dai và thơm mùi đặc trưng.
Ngon nhất là con cá rô mề vào mùa nước nổi, con nào con nấy mập ú béo ngậy, chế biến món nào cũng tuyệt vời.
Cá rô chiên xù dằm nước mắm tỏi ớt, kho tộ, nướng chấm mắm me; cá rô dùng để nấu các loại canh ngọt với rau cải, bầu bí hoặc các loại canh chua…món nào cũng hút hồn người thưởng thức, bởi vị ngon quyến rũ của nó. Hơn thế, theo y học cổ truyền loài cá rô này có thịt mát, lành tính nên càng được nhiều người ưa chuộng.
Từ nhỏ đến lớn tôi ăn các món làm từ con cá rô muốn "mòn răng" nhưng thiệt tình mà nói cái món "cá rô mề kho với khổ qua" hoàn toàn xa lạ đối với tôi.
Lần tiên tôi được biết đến món này là nhờ má chồng tôi. Khi đó tôi ở cữ đứa con đầu, do thiếu kinh nghiệm nên ăn uống có phần kiêng khem, hậu quả người bị nhiệt táo bón, mất sữa, da dẻ sần sùi.
Má chồng tôi ở Vĩnh Long tức tốc bắt xe đò lên Sài Gòn xách theo lủ khủ, nào đu đủ xanh, đọt rau lang, đọt rau dền, khổ qua đèo, chuối xiêm, giò heo, cá lóc đồng, cá rô mề… để bồi bổ con dâu.
Cá khô kho khổ qua, beo béo, nhân nhẫn rất bắt cơm
Đến giờ làm, cơm má tôi lấy mấy trái khổ qua và vài ba con cá rô ra, má nói sẽ làm món cá rô kho khổ qua cho tôi ăn giải nhiệt. Nghe món ăn có vẻ lạ lạ nên tôi tò mò để ý cách má chồng tôi chế biến.
Đầu tiên má làm sạch cá rô để cho ráo rồi cho vào tô ướp với đầu hành băm nhuyễn, chút nước màu dừa, muối, đường và nước mắm ngon để chừng 15 phút cho cá thấm.
Má kêu tôi lấy mấy trái khổ qua ngâm vào thau nước muối pha loãng ít phút rồi xả lại vài lần với nước cho sạch, sau đó lấy dao bén chẽ ra làm đôi, moi bỏ hạt, cắt thành từng miếng vừa vừa hình chữ nhật.
Khi cá thấm gia vị, má tôi bắc một cái nồi lên bếp, cho chừng 1 muỗng canh nước mắm, đường, một ít bột nêm và một chén nước lọc, nấu sôi thì trút tô cá rô đã ướp vào, hạ lửa liu riu kho đến khi da cá nứt ra rồi bỏ khổ qua vào. Tiếp tục kho cho đến khi khổ qua vừa chín tới, nêm nếm lại vừa miệng rồi cho hành lá cắt cọng dài vào, nhắc nồi cá xuống.
Má múc cá với khổ qua ra dĩa, rắc chút tiêu xay và vài lát ớt lên trên, trông rất hấp dẫn. Tôi háo hức lấy đũa gắp ngay một miếng cá, kẹp với miếng khổ qua cho vào miệng ăn thử.
Chu choa, mùi thơm, vị ngọt beo béo đậm đà và dai của cá rô mề hòa quyện cái giòn giòn nhân nhẫn hương vị đặc trưng của khổ qua lan tỏa vào vị giác, và thêm một miếng cơm nóng, ngon không thể tả!
Cá rô đồng, nhất là cá rô mề vừa ngon vừa bổ dưỡng, chế biến với món nào cũng ngon
Món cá rô mề kho khổ qua dân dã hương vị miền quê của má chồng đã làm tôi mê tít từ ngày đó, giờ đây món này đã trở nên quen thuộc, thường có mặt trên mâm cơm gia đình tôi vào những ngày trời oi bức.