NYT: Nga đào cả 'thành phố ngầm' bên ngoài Kharkiv để né đòn phản công của Ukraine

Một nhóm binh sĩ Ukraine đang ngồi trên băng ghế dưới tán cây cười đùa. Một người nhảy lên xe đạp và lao xuống con đường vắng. Đây là nơi an toàn nhất ở Kharkiv - làng Prudyanka - ở phía bắc thành phố, chỉ huy của nhóm binh sĩ Ukraine nói với phóng viên New York Times và cười sảng khoái.

Những người lính Ukraine đang có trạng thái tinh thần thoải mái ở thành phố đông bắc Ukraine này. Họ thuộc lực lượng phản công vừa đẩy lùi thành công quân đội Nga khỏi Kharkiv hai tuần trước, chấm dứt nhiều tháng pháo kích vào thành phố lớn thứ hai của Ukraine.

Phấn khích vì chiến thắng này, có tin đồn rằng, quân đội Ukraine đã tiến quân tới tận biên giới Nga cách Kharkiv khoảng 40km. Nhưng điều đó với quân đội Ukraine lúc này vẫn còn quá sớm. Một số đơn vị quân đội Nga ở phía bắc Kharkiv đang cố thủ ở các vị trí của họ bằng cách đào chiến hào sâu rộng hơn để đối phó với các cuộc phản công của quân đội Ukraine và bao vây thành phố.

Mặc dù quân đội Nga đã rút khỏi vùng ngoại ô Kharkiv, nhưng họ vẫn ở đủ gần để bao vây thành phố và các cuộc giao tranh ác liệt vẫn tiếp tục diễn ra gần các ngôi làng ở phía đông mà họ mới rút đi, quân đội Ukraine và người dân địa phương cho biết trong cuộc phỏng vấn với New York Times.

Trong những ngày gần đây, cả hai bên tham chiến đều nã pháo xuyên qua những ngọn đồi rợp bóng cây vào các vị trí của nhau ở phía bắc và phía đông Kharkiv. Hôm thứ Năm, khói đen bốc lên ở một số địa điểm trên lãnh thổ do Nga kiểm soát.

Không có gì ngạc nhiên khi các lực lượng Ukraine tự tin rằng cuối cùng họ sẽ đánh bại người Nga.

Vitaliy Chorny, một thành viên của lữ đoàn tình nguyện làm nhiệm vụ trinh sát, điều khiển máy bay không người lái để xác định mục tiêu cho các đơn vị pháo binh Ukraine cho biết: “Họ sẽ mất khả năng chiến đấu. Các chàng trai của chúng tôi không cảm thấy mệt mỏi còn họ thì ngược lại".

Nhưng người Ukraine cũng thừa nhận, họ đang vấp phải sự kháng cự quyết liệt từ các đơn vị Nga đã xây dựng các vị trí phòng thủ rộng lớn ở ngoài Kharkiv.

“Có cả một thành phố ngầm ở đó”, một sĩ quan tên là Tikhi, 31 tuổi nói với phóng viên New York Times về hệ thống chiến hào rộng lớn của quân Nga và chỉ tay về phía bắc.

“Họ có các chiến hào, boongke, mọi thứ đều hoạt động dưới lòng đất. Chúng tôi đã thử một lần để chiếm lấy nó. Khá là đáng sợ", Tikhi cho biết.

Thành phố Kharkiv đang hồi sinh trở lại với 2.000 người trở lại hàng ngày bằng tàu hỏa, các quán cà phê mở cửa và xe buýt công cộng hoạt động trở lại lần đầu tiên kể từ tháng Hai.

“Chúng tôi cho rằng chúng tôi đã thành công và họ đã thua trên thực tế", ông Oleh Synyehubov, Thống đốc của Kharkiv cho biết. Ông Synyehubov đã trả lời phỏng vấn trên đường phố dưới tán cây vì văn phòng của ông trên quảng trường trung tâm Kharkiv đã bị phá hủy bởi hai tên lửa hành trình vào tháng Ba.

Các nhà phân tích cho biết, lực lượng Nga đã gặp trở ngại vì hậu cần kém, chiến lược sai lầm và các kênh liên lạc mở để lọt các thông tin quan trọng về các hoạt động di chuyển của họ cho người Ukraine. Ngược lại, người Ukraine cũng tận dụng được lợi thế của riêng họ như biến người dân địa phương trở thành đôi mắt và đôi tai của họ.

Theo các chuyên gia, quân đội Nga hiếm khi phải đối đầu với một quốc gia có nhiều sư đoàn pháo binh, xe tăng và tên lửa mạnh như Ukraine. 

Vì thế, "họ bị tấn công hàng ngày. Mỗi ngày chúng tôi đều tiêu diệt họ bằng cách bắn hàng trăm quả đạn pháo cỡ lớn vào họ", Vitaliy Chorny, một thành viên của lữ đoàn tình nguyện làm nhiệm vụ trinh sát, điều khiển máy bay không người lái cho pháo binh Ukraine tuyên bố.

Chorny cho biết thêm rằng, khi quay lại khảo sát chiến trường vào tuần trước, anh đã bị choáng váng trước mức độ tàn phá mà pháo binh Ukraine gây ra cho các vị trí của quân đội Nga. “Tôi thậm chí không thể tin được rằng họ đã bị thiệt hại như thế. Họ không thể trụ được nữa", Chorny cho biết.

Quân đội Ukraine đã chủ yếu dựa vào sự nhanh nhẹn của các xạ thủ và khả năng phản ứng nhanh cũng như hiệu quả của các đơn vị pháo binh của họ.

Đáp lại lời kêu gọi khẩn cấp từ Kiev, một số quốc gia châu Âu gần đây đã tăng cường gửi xe tăng và pháo hạng nặng tới Ukraine. Đặc biệt Mỹ đã vận chuyển 90 lựu pháo M777 tầm xa được mệnh danh là "vua pháo binh" cho Ukraine và các cỗ pháo này đang hoạt động dọc theo chiến tuyến dài 500km ở phía Đông Ukraine.

Tuy nhiên, vẫn chưa rõ các lô pháo tầm xa và vũ khí hạng nặng khác của phương Tây đóng vai trò gì trong các cuộc phản công thành công của quân đội Ukraine ở Kharkiv.