Sáng 24/4, tại Hà Nội, Hội nghị toàn cầu lần thứ 4 hệ thống lương thực thực phẩm bền vững với chủ đề "Cùng nhau chuyển đổi hệ thống lương thực, thực phẩm lành mạnh, bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu trong bối cảnh khủng hoảng mới" chính thức khai mạc.
Hội nghị diễn ra trong bối cảnh các quốc gia trên thế giới đang lo ngại về nguy cơ mất an ninh lương thực trước những tác động của biến đổi khí hậu, mất đa dạng sinh học, đại dịch mới nổi trong đó có COVID-19, các cuộc xung đột và giá nguyên liệu đầu vào phục vụ sản xuất lương thực, thực phẩm tăng cao.
Hội nghị cấp Bộ trưởng với sự tham dự của trên 300 đại biểu trong đó bao gồm gần 200 đại biểu quốc tế đến từ nhiều quốc gia, các cơ quan của Liên hợp quốc, các Tổ chức quốc tế. Hội nghị gồm chuỗi sự kiện diễn ra liên tục trong 4 ngày từ 24/4 đến 27/4, với 9 phiên họp chính thức và 10 phiên họp kỹ thuật. Xen kẽ là đêm hội "tam nông" được tổ chức vào tối 26/4 và một phiên họp bên lề cấp Bộ trưởng của Diễn đàn kinh tế thế giới cùng một buổi tham quan thực địa.
Phát biểu khai mạc Hội nghị, thay mặt Chính phủ, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang hoan nghênh và đánh giá cao việc lựa chọn chủ đề của Hội nghị toàn cầu lần thứ 4.
Phó Thủ tướng dẫn số liệu của FAO năm 2020, 2021, nạn đói vẫn đang trên đà gia tăng và số người bị ảnh hưởng đã lên tới 828 triệu người vào năm 2021. Khu vực Châu Á - Thái Bình Dương dự kiến chỉ đạt được các Mục tiêu phát triển bền vững (SDG) vào năm 2065, chậm hơn ba thập kỷ rưỡi so với kế hoạch.
Vấn đề đã trở nên cấp bách hơn bao giờ hết, và bây giờ – chứ không phải lúc nào khác - phải hành động ngay để bảo vệ hành tinh – ngôi nhà chung của tất cả chúng ta và thế hệ mai sau.
Từ thực tế đó, ngày 28/3/2023, Chính phủ Việt Nam đã ban hành "Kế hoạch hành động quốc gia chuyển đổi Hệ thống lương thực thực phẩm minh bạch, trách nhiệm và bền vững ở Việt Nam đến năm 2030", để thực thi mục tiêu trở thành quốc gia sản xuất và cung cấp thực phẩm minh bạch - trách nhiệm - bền vững, mà Việt Nam đã khẳng định tại Hội nghị Thượng đỉnh của Liên Hợp quốc về Hệ thống lương thực thực phẩm năm 2021.
"Việt Nam cũng khẳng định sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm và hợp tác với các nước trong phát triển nông nghiệp, nông thôn, đặc biệt thông qua chương trình hợp tác Nam – Nam và hợp tác ba bên về nông nghiệp", Phó Thủ tướng khẳng định.
Chia sẻ tại Hội nghị, bà Estrella Esther Penunia Tổng thư ký Hiệp hội Nông dân châu Á cho biết, thiên tai, biến đổi khí hậu, dịch bệnh, xung đột chính trị đã làm trầm trọng và tác động nghiêm trọng tới cuộc sống của các hộ gia đình. Những tác động này khiến giá thực phẩm tăng gấp 2-3 lần. Dẫn đến người dân, nhất là vùng sâu, vùng xa, khó khăn ít có cơ hội tiếp cận nguồn thực phẩm đủ dinh dưỡng.
Bà Estrella Esther Penunia dẫn chứng thực tế ở một số khu vực, người nông dân thậm chí phải bán đi đất đai, tư liệu sản xuất chính của họ. Những điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết vào việc chuyển đổi hệ thống LTTP nhằm đảm bảo dinh dưỡng, sức khỏe bao trùm cho các bên, nhất là các đối tượng yếu thế. Đảm bảo yếu tố bình đẳng, không bỏ ai lại phía sau, cũng như đảm bảo công bằng cho các bên.
Hiện nay, các quốc gia đã đạt được nhiều kết quả tích cực, nhưng vẫn cần thêm những nỗ lực mới. Tuy nhiên, vẫn thiếu sự gắn kết giữa các ngành, khu vực khác nhau về y tế, giáo dục, làm giảm đi hiệu quả của nỗ lực chung. Cùng với đó, phải gắn phát triển bền vững với xây dựng chính sách, đồng thời, đảm bảo khả năng các vấn đề liên quan tới nông nghiệp như: Giống, công nghệ, hỗ trợ tài chính.
Còn theo ông Qu Dongyu, Tổng Giám đốc Tổ chức Nông - Lương Liên Hợp quốc (FAO), Hội nghị là cơ hội để giải quyết những thách thức đa khía cạnh, mất cân bằng thực phẩm, mất dinh dưỡng, tăng khả năng chống chịu. "FAO cam kết cùng với các bên phát triển sản xuất tốt hơn, môi trường tốt hơn, không bỏ ai lại phía sau".
Ngay sau phần khai mạc, Hội nghị tiến hành ba phiên tọa đàm cấp Bộ trưởng. Phiên 1 có sự tham gia tọa đàm của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Lê Minh Hoan; Bộ trưởng Nông nghiệp Thụy Sĩ - Christian Hofer; Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp Ethiopia - Meles Mekonen.