Công ty "bẻ kèo", nông dân Nghệ An nhìn 2.000 tấn đu đủ chín rục, thối rữa: Chanh leo Nafoods vô trách nhiệm với dân?

Ứa nước mắt nhìn vườn đu đủ trĩu quả thối rữa, rụng vàng gốc

Dự án liên kết về cung cấp giống đu đủ và bao tiêu sản phẩm giữa hợp tác xã nông nghiệp xã Tây Hiếu ở thị xã Thái Hòa, Nghệ An với Công ty cổ phần Chanh leo Nafoods, Nghệ An được ký kết. Các thành viên hợp tác xã triển khai trồng đu đủ kỳ vọng sẽ được công ty này sẽ thu mua toàn bộ sản phẩm quả.

Các thành viên hợp tác xã Tây Hiếu yên tâm đầu tư cải tạo đất, bắt đầu trồng cây đu đủ trên tổng diện tích là 14ha. Nhờ chăm sóc tốt, đúng kỹ thuật, cây đu đủ phát triển tốt cho trái nhiều. Những vườn đu đủ xanh tốt, trĩu quả, người dân rất phấn khởi hi vọng vào một vụ mùa bội thu.

Đến nay, khi cây đu đủ của hợp tác xã nông nghiệp Tây Hiếu đã vào vụ thu hoạch, sản lượng gần 2.000 tấn quả, nhưng không được công ty thu mua. Những vườn đu đủ quả đã chín và thối rữa rụng vàng cả gốc, người dân nguy cơ mất trắng hơn 7 tỷ đồng.

Anh Nguyễn Thế Dương (trú xóm Phú Tân, xã Tây Hiếu, thị xã Thái Hòa, tỉnh Nghệ An) là một trong 16 thành viên hợp tác xã nông nghiệp Tây Hiếu, thị xã Thái Hòa tham gia dự án trồng cây đu đủ cho biết: Gia đình trồng 0,5 ha đu đủ, đầu tư hơn 175 triệu đồng để cải tạo đất, lắp đặt hệ thống tưới nước tự động và mua khoảng 1.000 cây giống đu đủ Đài Loan của dự án về trồng.

Vườn đu đủ của gia đình anh Dương phát triển rất tốt, sản lượng đạt khoảng 80 tấn quả. Thế nhưng, đến thời điểm hiện tại, phần lớn quả đu đủ đã chín rụng đầy gốc nhưng vẫn chưa được công ty về thu mua cho người dân.

Cũng theo anh Dương, gần 1 năm chăm sóc, bao nhiêu vốn liếng của gia đình đầu tư vào vườn cây, giờ nhìn thấy cảnh quả đu đủ rụng đầy gốc không bán được anh rất xót xa. Anh Dương cũng như các thành viên của hợp tác xã mong công ty phải có giải pháp để giải quyết thỏa đáng.

Ông Nguyễn Hồng Lĩnh, thành viên hợp tác xã nông nghiệp Tây Hiếu cho biết, đến ngày thu hoạch, ai cũng phấn khởi thế mà đùng cái công ty không thu mua. Bao nhiêu mồ hôi công sức bỏ ra, các thành viên hợp tác xã nông nghiệp Tây Hiếu ứa nước mắt nhìn hàng ngàn tấn quả thối rữa ngay tại vườn.

Công ty đưa ra phương án đền bù cho người dân

Theo tính toán của người dân, bình quân 1ha cây đu đủ cho sản lượng từ 140-150 tấn. Với giá cam kết thu mua là 3.500 đồng/kg thì người dân thu về trên 500 triệu đồng/ha. Theo tính toán, bình quân 1ha đu đủ người dân đầu tư hết 340 triệu đồng.

Đến ngày 19/7, phía công ty lại có thông báo chấm dứt hợp đồng kinh tế (về việc cung cấp cây giống đu đủ và bao tiêu sản phẩm quả đu đủ), lý do là thị trường xuất khẩu hàng hóa chịu tác động tiêu cực từ xung đột của Nga - Ukraine.

Ngay sau khi nhận được thông báo, hợp tác xã nông nghiệp Tây Hiếu đã có buổi làm việc trực tiếp với Công ty cổ phần Chanh leo Nafoods. Tại đây, đại diện công ty cho biết, sẽ đưa ra phương án giải quyết vào ngày 3/8/2023. Tuy nhiên, cho đến ngày 17/8 công ty vẫn chưa có bất kỳ giải pháp nào được đưa ra.

Thời gian trôi qua, đã có 4 đến 5 lứa đu đủ chín và rụng vàng cả gốc, bốc mùi hôi.

Ngày 18/8, ông Nguyễn Quang Trung - Giám đốc hợp tác xã nông nghiệp Tây Hiếu, thị xã Thái Hòa cho biết, trong buổi làm việc sáng ngày 19/8, công ty Công ty cổ phần Chanh leo Nafoods đã thống nhất đền bù cho người dân ở mức 225 triệu đồng. Bên cạnh đó, người dân có thể thu hoạch quả để bán. Phương án này cũng được hợp tác xã đồng thuận.

Trong khi đó, trao đổi với phóng viên Nguyễn Thứ Trung – Trưởng phòng Kinh tế thị xã Thái Hòa, tỉnh Nghệ An cho biết, thời điểm người dân ký kết hợp đồng với công ty để triển khai trồng cây đu đủ thì không thông qua địa phương. Đến khi sự việc xảy ra, địa phương đã nắm được tình hình. Hiện tại, phía công ty và hợp tác xã đã làm việc với nhau thống nhất phương án giải quyết.

Cũng theo ông Nguyễn Thứ Trung, trong thời gian qua chính quyền địa phương cũng đã đẩy mạnh tuyên truyền cho người dân, các hợp tác xã trên địa bàn về vấn đề triển khai trồng các loại cây, ký kết các hợp đồng bao tiêu sản phẩm. Trong thời gian tới, địa phương sẽ đẩy mạnh tuyên truyền để tránh những trường hợp tương tự như thế xảy ra.