Thiếu người giỏi Toán, Mỹ báo động khả năng cạnh tranh kinh tế và nguy cơ an ninh

Jim Stigler, giáo sư tâm lý học tại Đại học California ở Los Angeles, cho biết: “Những tiến bộ về công nghệ sẽ thúc đẩy thế giới  trong 50 năm tới sẽ đến từ các quốc gia khác, bởi vì họ có vốn trí tuệ còn chúng ta thì không”. Stinger là người nghiên cứu quá trình dạy và học các môn trong đó có môn toán.

Bộ Quốc phòng đã kêu gọi thực hiện một sáng kiến lớn nhằm hỗ trợ giáo dục về khoa học, công nghệ, giáo dục và toán học, hay còn gọi là STEM. Báo cáo cho biết số lượng sinh viên tốt nghiệp đại học trong các ngành này ở Trung Quốc cao gấp 8 lần và số kỹ sư ở Nga nhiều gấp 4 lần so với ở Mỹ.

Josh Wyner, phó chủ tịch Viện nghiên cứu Aspen cho biết: “Đây không chỉ là một câu hỏi mang tính giáo dục:. Vào tháng 7, tổ chức cố vấn này đã cảnh báo rằng các quốc gia khác, đặc biệt là Trung Quốc, đang thách thức sự thống trị về công nghệ của Mỹ. “Việc giải quyết những thách thức cơ bản mà thời đại chúng ta đang phải đối mặt đòi hỏi phải có toán học".

Trong khi đó, số lượng việc làm trong ngành toán — những vị trí “sử dụng số học và áp dụng các kỹ thuật tiên tiến để tính toán, phân tích dữ liệu và giải quyết vấn đề” — sẽ tăng hơn 30.000 việc làm mỗi năm cho đến cuối thập kỷ này, theo số liệu của Cục Thống kê Lao động. Điều đó nhanh hơn nhiều so với hầu hết các loại công việc khác.

Michael Allen, trưởng khoa toán tại Đại học Công nghệ Tennessee, cho biết: “Toán học ngày càng trở thành một phần của hầu hết mọi nghề nghiệp’.

Các công việc liên quan đến máy tính - từ an ninh mạng, phát triển phần mềm đến sản xuất chất bán dẫn - cũng yêu cầu toán học. Các nhà phân tích cho rằng những lĩnh vực đó đang hoặc sẽ phát triển tình trạng thiếu lao động.

Nhưng hầu hết sinh viên Mỹ đều chưa chuẩn bị sẵn sàng cho những công việc đó. Trong Chương trình kiểm tra đánh giá học sinh quốc tế gần đây nhất về môn toán hay PISA, học sinh Mỹ đạt điểm thấp hơn so với các học sinh cùng lứa trong 36 hệ thống giáo dục khác trên toàn thế giới. Học sinh Trung Quốc đạt điểm cao nhất. Theo Hội đồng Khoa học và Công nghệ Quốc gia, chỉ 1/5 học sinh trung học Mỹ chuẩn bị vào đại học được chuẩn bị cho các khóa học cấp đại học về STEM.

Kết quả là, sinh viên từ các nước khác đang chuẩn bị dẫn đầu các lĩnh vực này. Theo báo cáo của Quỹ Quốc gia về Chính sách Hoa Kỳ, chỉ 1/5 số sinh viên tốt nghiệp các môn toán chuyên sâu bao gồm khoa học máy tính và kỹ thuật điện tại các trường đại học Mỹ  là người Mỹ. Phần còn lại đến từ nước ngoài. Hầu hết sẽ rời Mỹ khi họ hoàn thành chương trình học của mình.

Ở Mỹ, kỹ năng toán kém có thể đồng nghĩa với việc trẻ em ngày nay sẽ nhận được mức lương thấp hơn. Một nhà kinh tế học Stanford đã ước tính rằng, nếu sự suy giảm về môn toán sau đại dịch ở Mỹ không bị đảo ngược, thì học sinh hiện từ mẫu giáo đến lớp 12 sẽ kiếm được ít hơn từ 2% đến 9% trong nghề nghiệp của mình, tùy thuộc vào tiểu bang họ sống, so với những học sinh đi trước được đào tạo ngay trước khi đại dịch bắt đầu 

Nhưng điều đó cũng có nghĩa là năng suất và khả năng cạnh tranh của đất nước có thể sụt giảm.

Megan Schrauben, giám đốc điều hành sáng kiến MiSTEM của Bộ Lao động và Cơ hội Kinh tế bang Michigan, cho biết: “Toán học chỉ là nền tảng cho mọi thứ. Điều này cực kỳ quan trọng đối với sự thịnh vượng trong tương lai của học sinh và cộng đồng cũng như của toàn bộ tiểu bang của chúng ta.”

Ở Massachusetts, các nhà tuyển dụng dự đoán rằng trong 5 năm tới sẽ thiếu 11.000 công nhân chỉ riêng trong lĩnh vực khoa học đời sống.

Edward Lambert Jr., giám đốc điều hành của Liên minh Doanh nghiệp Giáo dục Massachusetts cho biết: “Đó không phải là một vấn đề nhỏ”.

Để giải quyết vấn đề, một số trường đại học đã có các chương trình khuyến khích học sinh theo đuổi toán. Chẳng hạn 

Chương trình Cầu nối Giải tích tại Đại học Northeastern ở Boston. 113 học sinh trung học tham gia sẽ học toán 5 tiếng mỗi ngày,  được trả 15 đô la một giờ, hầu hết từ Boston và các trường công lập ở đây. Trường đại học cung cấp không gian lớp học và một số giáo viên. Học sinh đã học cách áp dụng kiến thức đó vào các lớp học mã hóa, phân tích dữ liệu, robot và kỹ thuật điện cơ bản.

 Một số sinh viên học xong chương trình Cầu nối Giải tích tiếp tục theo học các chương trình kỹ thuật và khoa học máy tính được xếp hạng cao, những chương trình này - giống như các chương trình tại các trường đại học khác của Hoa Kỳ - gặp khó khăn trong việc thu hút nhân tài trong nước.

Nhưng không phải ai cũng tin rằng việc thiếu kỹ năng toán học đang cản trở nước Mỹ.

Todd Thibodeaux, chủ tịch và giám đốc điều hành của CompTIA, một hiệp hội thương mại công nghệ thông tin, cho biết điều mà các nhà tuyển dụng thực sự mong muốn “là khả năng đào tạo, năng khiếu của những người có thể tìm hiểu hệ thống và giải quyết vấn đề”. Ông nói, các quốc gia khác “đang khao khát cách học sáng tạo của trẻ em chúng ta”.