Thanh tra bộ hỏi một đằng, địa phương trả lời một nẻo
Ngày 30/6/2023, ông Nguyễn Công Vinh - phó Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu - ký văn bản số 8354/UBND-VP trả lời Thanh tra Bộ xây dựng rằng: "Đến tháng 2/2019 Công ty cổ phần đầu tư bất động sản Đông Dương có hồ sơ "đề nghị chấp thuận chủ trương đầu tư" gửi Sở Xây dựng.
Và trên cơ sở tờ trình số 52/SXD ngày 15/5/2019 của Sở Xây dựng và Luât đầu tư, Luật nhà ở 2014 thì "UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đã ban hành Quyết định số 1238/QĐ-UBND ngày 17/5/2019 chấp nhận nhà đầu tư là Công ty cổ phần đầu tư bất động sản Đông Dương để thực hiện dự án…".
Với trả lời này sẽ dẫn tới cách một cách hiểu rằng, tới tận năm 2019 Công ty cổ phần đầu tư bất động sản Đông Dương mới là chủ đầu tư, tức phải dành 20% quỹ đất để làm nhà ở xã hội theo Nghị định số 100/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ về phát triển và quản lý nhà ở xã hội đang có hiệu lực thi hành.
Ngày 4/7/2023, Công ty đầu tư bất động sản Đông Dương có đơn kiến nghị "khẩn" gửi UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, kèm các văn bản của chính mình và của Sở Xây dựng được tỉnh này trích dẫn.
Theo đó, văn bản của công ty có tên chính xác là "đề nghị thực hiện dự án đầu tư" chứ không phải "đề nghị chấp thuận chủ trương đầu tư" như ghi nhận của UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu.
Với trích dẫn của UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu: "đề nghị chấp thuận chủ trương đầu tư gửi Sở Xây dựng", dễ gây hiểu nhầm về việc công ty thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư vào thời điểm này; mặc dù trên thực tế, công ty đã được chấp thuận chủ trương đầu tư tại Văn bản số 6370 của UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu từ năm 2010.
Với báo cáo của UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu có nội dung "UBND tỉnh ban hành Quyết định số 1238/QĐ-UBND ngày 17/5/219 chấp thuận nhà đầu tư là Công ty cồ phần đầu tư bất động sản Đông Dương...", doanh nghiệp cũng cho rằng, cũng gây hiểu lầm về thời điểm công ty được lựa chọn là chủ đầu tư theo pháp luật nhà ở, mâu thuẫn với nội dung văn bản đề xuất của Sở Xây dựng.
Bởi tại văn bản số 3034/SXD-QLN ngày 22/6/2023, Sở Xây dựng đề nghị UBND tỉnh xác định "Văn bản 6370/UBND-VP ngày 17/9/2010 của UBND tỉnh là văn bản chấp thuận chủ trương, trong đó giao công ty là chủ đầu tư dự án ".
Còn Quyết định chủ trương đầu tư số 1238/QĐ-UBND ngày 17/5/2019, Sở Xây dựng cho rằng,chỉ là để "công ty triển khai các thủ tục đầu tư theo quy định " (Văn bản số 3160/SXD-QLN ngày 29/6/2023 của Sở Xây dựng).
Từ đó Công ty cổ phần đầu tư bất động sản Đông Dương đề nghị UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đính chính lại, bởi văn số 8354/UBND-VP trả lời Thanh tra Bộ xây dựng "không chính xác, có thể gây hiểu lầm cho Thanh tra Bộ Xây dựng, dẫn đến những hệ quả pháp lý bất thường làm ảnh hưởng đến uy tín, trách nhiệm của UBND tỉnh và các Sở, ngành liên quan, cũng như quyền, lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp và của người dân mua nhà trong dự án".
10 ngày sau, UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu ra văn bản số 9170/UBND gửi Thanh tra Bộ Xây dựng để "bổ sung làm rõ" văn bản gửi trước đó. Theo UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, văn bản số 6370/UBND-VP ngày 17/9/2010 "là thủ tục đầu tiên làm cơ sở để chủ đầu tư triển khai các thủ tục đầu tư tiếp theo của dự án".
UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu cũng sửa văn bản của Công ty cổ phần đầu tư bất động sản Đông Dương năm 2019 từ "đề nghị chấp thuận chủ trương đầu tư" thành "đề nghị thực hiện dự án đầu tư".
Nhưng kể cả ở văn bản bổ sung làm rõ này, UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu cũng không trả lời thẳng câu hỏi của Thanh tra Bộ Xây dựng " Công ty cổ phần đầu tư bất động sản làm chủ đầu tư dự án tại văn bản nào?".
Tới ngày 22/9/2023, Thanh tra Bộ xây dựng thực hiện chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ này, đề nghị UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu có văn bản về 2 nội dung: Lựa chọn chủ đầu tư dự án tại văn bản nào và cung cấp toàn bộ hồ sơ liên quan việc lựa chọn chủ đầu tư, việc dự án chưa bố trí quỹ đất 20% dành xây dựng nhà ở xã hội.
Hai sở "chọi" nhau, doanh nghiệp… khóc ròng
Thay vì đáp ứng yêu cầu trên, liên tiếp tháng 9 và 10/2023, UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu lại yêu cầu hàng loạt cơ quan chuyên môn rà soát trả lời câu hỏi quá cũ từ nhiều năm nay: Văn bản số 6370/UBND-VP ngày 17/9/2010 có phải văn bản chấp thuận chủ trương đầu tư hay không? Có đủ điều kiện để công nhận chủ đầu tư?
Sở Xây dựng tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu có văn bản số 5155/XD-QLN ngày 14/10/2023, khẳng định: Văn số 6370/UBND-VP ngày 17/9/2010 là văn bản chấp thuận chủ trương đầu tư và lựa chọn Công ty cổ phần đầu tư bất động sản Đông Dương làm chủ đầu tư dự án.
Sở Xây dựng cho rằng, việc đại diện Sở Kế hoạch và Đầu tư nêu văn bản 6370/UBND-VP ngày 17/9/2010, UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu chỉ là "văn bản cho phép nghiên cứu, khảo sát" là không có cơ sở đối chứng; không căn cứ vào quy trình thủ tục theo Quyết định 23/2007/QĐ-UBND; không căn cứ vào các quy định của tỉnh tại thời điểm. Đồng thời, phủ nhận các văn bản khác do Sở Kế hoạch và Đầu tư có ý kiến tham mưu UBND tỉnh và gửi Sở Xây dựng về dự án này.
Bởi, việc Sở Kế hoạch và Đầu tư tham mưu UBND tỉnh ký ban hành văn bản Văn bản 6370/UBND-VP ngày 17/9/2010 được thực hiện đúng theo quy trình quy định tại Quyết định 23/2007/QĐ-UBND. Quyết định này lại văn bản quy phạm pháp luật, là cơ sở pháp lý quy định cụ thể về trình tự, thủ tục để các cơ quan tham mưu và các nhà đầu tư căn cứ vào để triển khai thủ tục đầu tư dự án nói chung và dự án nhà ở nói riêng trên địa bàn tỉnh.
Thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư là thủ tục đầu tiên trong 8 thủ tục quy định tại Quyết định 23/2007/QĐ-UBND, là kết quả của quá trình thực hiện các thủ tục pháp lý đầy đủ để ban hành ra một thủ tục chấp thuận đầu tư cho dự án, chứ không phải là văn bản thông thường.
Như vậy, có cơ sở khẳng định văn bản 6370/UBND-VP ngày 17/9/2010 trước đây là văn bản chấp thuận chủ trương đầu tư.
Về cơ sở đã chọn Chủ đầu tư dự án từ năm 2010, Sở xây dựng cũng phân tích, không chỉ tại văn bản 6370/UBND-VP ngày 17/9/2010, UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đã xác nhận chủ đầu tư dự án khi nêu "Chấp thuận chủ trương đầu tư để Công ty cổ phần bất động sản Đông Dương nghiên cứu khảo sát, lập các thủ tục đầu tư xây dựng …Chủ đầu tư phải thực hiện…".
Hơn thế nữa, theo quy định của Luật Xây dựng năm 2004 thì trước khi lập dự án đầu tư xây dựng, chủ đầu tư phải lập quy hoạch chi tiết 1/500 . Mặt khác, theo Điều 19 Luật Quy hoạch đô thị cũng yêu cầu " Chủ đầu tư tổ chức lập quy hoạch chi tiết 1/500 khu vực được giao thực hiện dự án".
"Nếu không là chủ đầu tư thì không có căn cứ để lập quy hoạch chi tiết 1/500. Nội dung này đồng chí Bộ trưởng Bộ Xây dựng đã khẳng định tại cuộc họp làm việc với Lãnh đạo ƯBND tỉnh về xác minh vụ việc tại Bộ Xây dựng", văn bản Sở Xây dựng nêu rõ.
Mặc dù vậy, tới đầu tháng 11/2023, UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu vẫn chưa đưa ra kết luận nào cho vụ việc này. Trái lại, lãnh đạo tỉnh tiếp tục mở các cuộc họp với các sở, ban, ngành chuyên môn để lấy ý kiến trả lời cho câu hỏi "chủ đầu tư" tại dự án Vườn Xuân.
Trong khi đó, về phía doanh nghiệp, sau cái buổi "khóc ròng" trước lãnh đạo tỉnh ngày 7/11, ông Nguyễn Thanh Toàn - Giám đốc điều hành Công ty cổ phần đầu tư bất động sản Đông Dương - bức xúc phát biểu:
"Tình hình trên khiến việc thực hiện dự án bị tắc nghẽn, dẫn đến nhiều ý kiến phản ánh gay gắt từ khách hàng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động bàn giao sản phẩm dự án theo như cam kết.
Nếu tình trạng này vẫn tiếp diễn có thể đẩy công ty chúng tôi vào tình huống nguy hiểm, không thể hoạt động sản xuất kinh doanh bình thường. Tiến độ thực hiện dự án bị chậm trễ còn gây ra áp lực về tài chính cho công ty chúng tôi".