Tăng trưởng xanh - con đường phát triển công nghiệp của Bà Rịa - Vũng Tàu

Theo ông Lê Xá, Phó Trưởng ban phụ trách Ban quản lý các khu công nghiệp của Bà Rịa - Vũng Tàu, phát triển sản xuất xanh và công nghiệp xanh là xu thế tất yếu và là nhiệm vụ phải làm.

Đến nay, tỉnh đã có 17 khu công nghiệp được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch; Ủy ban Nhân dân tỉnh đã ban hành quyết định thành lập được 15 khu công nghiệp với tổng diện tích 8.510ha. Trong 15 KCN này, 13 khu đang hoạt động đã có nhà máy xử lý nước thải tập trung hoạt động ổn định và lắp đặt hệ thống quan trắc tự động nước thải theo quy định.

Đây là thông tin từ tham luận của ông Lê Xá tại Diễn đàn Khu công nghiệp Việt Nam 2023 diễn ra tại TP.HCM ngày 16/11/2023, do tạp chí Nhà đầu tư tổ chức với sự bảo trợ của Bộ Kế hoạch và Đầu tư và Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài tại Việt Nam (VAFIE).

Bà Lã Hồng Hạnh, Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Đầu tư, Bộ Giao thông Vận tải, cho biết dự án Trung tâm Logistics Cái Mép Hạ (thị xã Phú Mỹ, Bà Rịa-Vũng Tàu) mang tầm cỡ khu vực và thế giới, với vốn đầu tư ước tính 6,7 tỷ USD, đang là dự án logistics cảng biển lớn nhất Việt Nam hiện nay.

Theo ông Xá, đến tháng 10/2023, các KCN trong tỉnh có 571 dự án đầu tư trong và ngoài nước còn hiệu lực với tổng vốn đầu tư đăng ký quy đổi là hơn 23,435 tỷ USD. Trong đó có 284 dự án đầu tư nước ngoài (dự án FDI) với tổng vốn đăng ký là 13,738 tỷ USD và 287 dự án trong nước. Tổng diện tích đất đã cho thuê là 3.414ha, đạt tỷ lệ lấp đầy trên 56,23% trên tổng diện tích đất công nghiệp dự kiến cho thuê.

Nhiều tập đoàn, công ty lớn trên thế giới đã chọn Bà Rịa - Vũng Tàu là điểm đến để đầu tư như Wanek, Lock & Lock, Posco, Marubeni, Hyosung, Austal, CJ Cheiljedang, Sojitz, Nitori, Heineken, tập đoàn thép Pomina, Tổng Công ty Viglacera, Tập đoàn Hoa Sen…

Các dự án trên đã đầu tư vào nhiều lĩnh vực, gồm những lĩnh vực trọng điểm như sản xuất điện, sản xuất thép, đóng tàu, vật liệu xây dựng, hóa dầu, dịch vụ dầu khí, công nghiệp hỗ trợ gắn liền với phát triển hệ thống cảng và dịch vụ logistics cảng biển.

"Việc thu hút đầu tư các doanh nghiệp có quy mô sản xuất lớn như Hyosung, Heineken, các tập đoàn sản xuất thép, kết hợp thu hút các dự án logistics, phát triển hệ thống cảng Cái Mép – Thị Vải đã dần hình thành mạng lưới cộng sinh, chuỗi liên kết vùng trong một khu công nghiệp và giữa các khu công nghiệp tại thị xã Phú Mỹ", ông Xá phân tích.

Đặc biệt, các dự án quy mô sản xuất lớn trên đóng vai trò trung tâm, lan tỏa hiệu ứng kéo các dự án vệ tinh trong chuỗi cung ứng cùng đầu tư vào các khu công nghiệp.

Đơn cử, một số doanh nghiệp còn tập trung phát triển sản phẩm theo định hướng kinh tế tuần hoàn, phát triển xanh, phát triển bền vững như tập đoàn Heineken với chính sách không còn rác thải chôn lấp. Vì vậy, tất cả rác thải và sản phẩm phụ đều được sử dụng lại, tái chế hoặc được biến thành các sản phẩm khác có giá trị cao hơn.

Lợi thế của Bà Rịa - Vũng Tàu

Theo ông Lê Xá, tỉnh có 4 lợi thế và nhiều tiềm năng đáp ứng về phát triển công nghiệp.

Trong đó, lợi thế lớn nhất là sở hữu cảng nước sâu Cái Mép – Thị Vải là cảng nước sâu lớn nhất Việt Nam.

Lợi thế thứ hai là nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú, dồi dào. Nguồn khí gas tự nhiên trong nước được khai thác và cung cấp bằng hệ thống đường ống dẫn khí.

Thứ ba là nguồn nước "mềm" sạch phù hợp phát triển công nghiệp nặng với trữ lượng lớn từ các đập, hồ chứa.

Thứ tư là nguồn điện ổn định từ các tổ hợp nhà máy nhiệt điện khí với sản lượng 4.100MW, cung cấp nguồn điện sản xuất và sinh hoạt ổn định cho cả khu vực miền Nam và tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu.

Với các lợi thế nổi bật này, tỉnh đã thu hút thành công rất nhiều nhà đầu tư trong ngành sản xuất vật liệu cơ bản như các tổ hợp nhà máy thép, hóa dầu, hóa chất, dầu khí, giấy, vật liệu xây dựng...

Để tận dụng phát huy tiềm năng và lợi thế đặc biệt của tỉnh, Chính phủ Nhật Bản thông qua Cơ quan hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) đã tiến hành khảo sát thực trạng phát triển của Bà Rịa - Vũng Tàu vào năm 2017. Từ báo cáo khảo sát này, JICA đề xuất chương trình "Sáng kiến phát triển kinh tế dự trên tiềm năng và lợi thế của tỉnh", gọi tắt là chương trình PBEG.

PBEG được UBND tỉnh phê duyệt tháng 9/2018. Với 3 mục tiêu và 9 chiến lược, trong đó, mục tiêu thứ nhất là tăng gấp đôi GDP sau 15 năm, mục tiêu thứ hai là đưa Bà Rịa - Vũng Tàu thành tỉnh tiên tiến về tăng trưởng xanh của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, và mục tiêu thứ ba là tỉnh sẽ trở thành trung tâm logistics quốc tế.

Ngoài hệ thống cảng nước sâu Cái Mép - Thị Vải, thị xã Phú Mỹ còn có KCN chuyên sâu Phú Mỹ 3 với quy mô diện tích 1.028ha, được quy hoạch đầy đủ các công năng và dịch vụ tiện ích để phục vụ nhà đầu tư, chuyên gia và người lao động trong KCN. Và cũng có công viên thể thao với quy mô gần 100ha, có sân golf 18 lỗ, sân bóng đá, sân tennis, cầu lông, hồ bơi, khu nhà ở cho chuyên gia, khu nhà ở cho công nhân, trung tâm thương mại, dịch vụ, trạm xá, trường mầm non…

KCN chuyên sâu Phú Mỹ 3 cách TP.HCM chỉ 60km, cách hệ thống cảng Cái Mép - Thị Vải chỉ 2km đường bộ, kết nối dễ dàng với hệ thống cảng biển và cảng khô trong bán kính 60km bằng đường thủy, và cách sân bay quốc tế Long Thành (đang xây dựng) 28km.

Đặc biệt, từ KCN Chuyên Sâu Phú Mỹ 3, có thể kết nối với các KCN trong Vùng kinh tế trọng điểm phía nam thông qua các tuyến đường giao thông quốc Lộ 51, cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu (sắp triển khai), cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây, cao tốc Bến Lức – Long Thành (đang thi công) và đường liên cảng trong tỉnh.