Những cụm, tuyến dân cư ổn định cho người dân vùng sạt lở bờ sông, bờ biển (Kỳ 3)

Kỳ 3: Di dời gần 1.200 hộ dân vào các cụm, tuyến dân cư an toàn

An Giang là tỉnh ở đầu nguồn của đồng bằng sông Cửu Long, có rất nhiều sông, kênh, rạch, trong đó có hai con sông chính là sông Tiền và sông Hậu bắt nguồn từ sông Mê Kông chảy vào Việt Nam với rất nhiều đoạn cong, có địa hình tương đối cao.

Hàng năm chịu tác động của dòng chảy lũ thượng nguồn đổ về từ tháng 6 đến tháng 11, với nền đất yếu, rất dễ bị xâm thực, bào mòn nhanh gây sạt lở hết sức phức tạp, tốc độ sạt lở mạnh, diễn ra trên diện rộng ở hầu hết các địa phương có sông Tiền, sông Hậu đi qua. 

Xây dựng những cụm, tuyến dân cư mới

Trong năm 2023, trên địa bàn tỉnh An Giang đã xảy ra 90 điểm sạt lở với chiều dài khoảng 4.000m, ảnh hưởng trực tiếp tới 95 căn nhà, phải di dời người dân đến nơi ở mới an toàn.

Trước tình hình trên, UBND tỉnh An Giang đã chỉ đạo các sở, ngành và các địa phương triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để ứng phó phòng, chống thiên tai. Tranh thủ sự quan tâm hỗ trợ của Trung ương, tỉnh An Giang đã và đang triển khai thực hiện 2 dự án kè và 5 cụm, tuyến dân cư với quy mô thiết kế, bố trí cho 1.689 hộ.

Dự án Bố trí ổn định dân cư di dân tự do, thiên tai khu vực ấp Thạnh Phú, xã Khánh An, huyện An Phú quy mô bố trí 407 hộ với tổng mức đầu tư hơn 114 tỷ đồng đã hoàn thành cơ sở hạ tầng và chuẩn bị bố trí dân cư vào ở. Ảnh: Khương Lực

Tổng kinh phí để triển khai, thực hiện 5 cụm, tuyến dân cư này là 314 tỷ đồng. Theo đó, dự án Cụm dân cư ấp Mỹ Hòa, xã Mỹ Hội Đông, huyện Chợ Mới có quy mô bố trí 277 nền, tổng mức đầu tư hơn 53 tỷ đồng. Đến nay, dự án đã hoàn thành và bố trí cho các hộ dân bị ảnh hưởng thiên tai, sạt lở nghiêm trọng.

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh An Giang có 3 cụm, tuyến dân cư đã hoàn thành cơ sở hạ tầng và đang chuẩn bị bố trí dân cư vào ở, đó là: Dự án Tuyến dân cư Phú Hiệp – Hòa Lạc, huyện Tân Phú quy mô bố trí 125 nền, tổng mức đầu tư hơn 17 tỷ đồng; Cụm dân cư xã An Thạch Trung, huyện Chợ Mới quy mô bố trí 125 hộ dân với tổng mức đầu tư hơn 17 tỷ đồng; Dự án Bố trí ổn định dân cư di dân tự do, thiên tai khu vực ấp Thạnh Phú, xã Khánh An, huyện An Phú quy mô bố trí 407 hộ với tổng mức đầu tư hơn 114 tỷ đồng.

Cùng với đó, tỉnh An Giang đang thực hiện công tác bồi hoàn giải phóng mặt bằng để thực hiện Dự án đầu tư xây dựng tuyến dân cư di dời khẩn cấp vùng sạt lở bờ sông Hậu xã Châu Phong, thị xã Tân Châu với quy mô bố trí 221 nền với tổng mức đầu tư hơn 92 tỷ đồng.

Cùng với các cụm, tuyến dân cư tập trung bố trí ổn định cho các hộ dân vùng thiên tai, sạt lở, tỉnh An Giang còn triển khai chính sách hỗ trợ trực tiếp di dời cho 1.628 hộ sống ở vùng thiên tai sạt lở đến nơi an toàn, góp phần hạn chế thiệt hại về người và tài sản do thiên tai gây ra.

Sớm bố trí, ổn định nơi ở an toàn cho người dân

Theo kết quả quan trắc và cảnh báo sạt lở của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh An Giang, hiện nay có rất nhiều nơi cần phải thực hiện công tác bố trí ổn định dân cư. Căn nhà của ông Đỗ Thành Nghiệp, 73 tuổi ở phường Long Châu, thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang nằm chênh vênh ngay sát mép sông Mê Kông, nằm trong khu vực sạt lở nguy hiểm.

Trong ngôi nhà chỉ có ông và người con trai sinh năm 1990 bị não sinh sống. Do tuổi cao, sức yếu ông thường xuyên ở nhà cùng con trai nhưng trong lòng lúc nào cũng thấp thỏm, lo âu, không biết khi nào thì Hà Bá nuốt chửng ngôi nhà mà hai cha con đang ở và sinh sống.

"Sinh hoạt rất là hồi hộp, rất là lo sợ, không biết nó lở, sụp giờ nào. Nhà đất sạt lở xuống sông thì cuộc sống của người dân gặp nhiều khó khăn, nhất là đối với các hộ dân ở gần khu vực sạt lở. Vì thế, các cấp chính quyền địa phương hoặc Trung ương cứu xét làm sao cho chúng tôi có chỗ ở, tuy nó không nhiều lắm nhưng nó an tâm hơn, tức là chỗ ở an tâm để chúng tôi sống" – ông Nghiệp mong muốn.

Triển khai thực hiện Quyết định 590/QĐ-TTg ngày 18/5/2022 của Thủ tướng Chính phủ, ngày 13/7/2023, Hội đồng nhân dân tỉnh An Giang đã ban hành Nghị quyết số 10/2023/NQ-HDND quy định cơ chế chính sách hỗ trợ trực tiếp cho hộ gia đình, cá nhân thuộc Chương trình bố trí dân cư các vùng thiên tai, đặc biệt khó khăn, biên giới, hải đảo, di cư tự do, rừng đặc dụng giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 590/QĐ-TTg ngày 18/5/2022, trên địa bàn tỉnh An Giang. Đây là một trong những cơ sở hỗ trợ một phần nào đấy ban đầu cho các hộ bị ảnh hưởng tạm ổn định cuộc sống, sau khi di dời khi có sạt lở xảy ra.

Ông Nguyễn Văn Toàn – Phó Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn tỉnh An Giang cho biết, hiện nay, tỉnh An Giang đang đối mặt với nhiều khó khăn. Thứ nhất, tình hình sạt lở diễn biến rất phức tạp hàng năm. Thứ hai, tập quán sinh sống của người dân vẫn còn ở dọc các tuyến sông, kênh rạch nhiều.

"Đặc biệt khó khăn vướng mắc của địa phương là trong công tác bố trí dân cư ngoài các dự án đã triển khai, thực hiện thì hiện nay các địa phương không còn các khu dân cư, bố trí dân cư cho các hộ sạt lở" – ông Toàn nói và cho biết nhu cầu bố trí, hỗ trợ trực tiếp cho các hộ dân di dời đến nơi an toàn khá nhiều, nhưng xét về mức độ ưu tiên đối với khu vực cảnh báo sạt lở cao vào khoảng 150-200 hộ/năm. 

 Theo ông Toàn, hiện nay tỉnh An Giang đang tiếp tục rà soát đề nghị Bộ NN&PTNT quan tâm, phối hợp cùng các Bộ, ngành liên quan tham mưu Thủ tướng Chính phủ hỗ trợ kinh phí cho tỉnh để tiếp tục đầu tư xây dựng các dự án bố trí dân cư cấp thiết, cấp bách trên địa bàn để bố trí tái định cư cho các hộ dân phải di dời do sạt lở.