Quân đội Trung Quốc đã tiến hành một đợt tập trận chiến tranh mới gần Đài Loan ngày 14/10, tuyên bố đây là lời cảnh báo tới "các hành động ly khai của lực lượng đòi độc lập cho Đài Loan", khiến chính quyền Đài Bắc và Mỹ đã lên tiếng chỉ trích.
Bộ Tư lệnh Chiến khu miền Đông của quân đội Trung Quốc cho biết cuộc tập trận "Joint Sword-2024B" đang diễn ra ở eo biển Đài Loan và các khu vực phía bắc, phía nam và phía đông Đài Loan.
"Cuộc tập trận cũng đóng vai trò như một lời cảnh báo nghiêm khắc đối với các hành động ly khai của lực lượng đòi độc lập của Đài Loan. Đây là một hoạt động hợp pháp và cần thiết để bảo vệ chủ quyền nhà nước và sự thống nhất quốc gia" - tuyên bố của Bộ Tư lệnh được đưa ra bằng cả tiếng Trung và tiếng Anh cho biết. Trong một động thái song song vào thứ Hai, Bắc Kinh đã trừng phạt một ông trùm công nghệ nổi tiếng của Đài Loan là Robert Tsao và một nhà lập pháp vì các hoạt động ly khai.
Lệnh không nêu rõ khi nào cuộc tập trận sẽ kết thúc.
Bộ tư lệnh cho biết thêm rằng các đội hình tàu chiến, tàu khu trục và máy bay của Trung Quốc đang tiếp cận Đài Loan "ở khoảng cách gần từ nhiều hướng khác nhau", tập trung vào các cuộc tuần tra sẵn sàng chiến đấu trên không và trên biển, phong tỏa các cảng và khu vực quan trọng, tấn công các mục tiêu trên biển và trên bộ.
Lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc đã bao quanh Đài Loan và tổ chức các cuộc tuần tra "thực thi pháp luật" gần các đảo ngoài khơi Matsu và Dongyin của Đài Loan, lần đầu tiên tiến vào "vùng biển hạn chế" của đảo Matsu để "xé bỏ hoàn toàn" các ranh giới do chính quyền Đài Loan đặt ra, theo đài truyền hình nhà nước CCTV.
CCTV cho biết thêm rằng Trung Quốc "có thể tiến hành tuần tra thực thi pháp luật thường xuyên xung quanh Matsu trong tương lai".
Truyền thông nhà nước Trung Quốc cho biết lực lượng tên lửa đã thực hiện các vụ phóng tên lửa mô phỏng trong khi máy bay chiến đấu "mở hành lang tấn công trên không" và máy bay ném bom thực hiện các nhiệm vụ tầm xa.
Đài Loan, Mỹ lên tiếng
Đài Loan đã công bố một bản đồ hiển thị chín khu vực xung quanh Đài Loan nơi diễn ra các cuộc tập trận - hai khu vực ở bờ biển phía đông của hòn đảo, ba khu vực ở bờ biển phía tây, một khu vực ở phía bắc và ba khu vực xung quanh các đảo do Đài Loan kiểm soát gần bờ biển Trung Quốc.
Cơ quan quân sự và lực lượng bảo vệ bờ biển Đài Loan cho biết cả hai cơ quan đều đã điều động lực lượng của mình trong khi các quan chức cho biết Hội đồng An ninh Đài Loan đã họp ngày 14/10 để thảo luận về tình hình.
Lãnh đạo Đài Loan Lại Thanh Đức lên án các cuộc tập trận.
Tại Washington, các quan chức chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết họ đang theo dõi các cuộc tập trận.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller nói: "Chúng tôi kêu gọi Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa hành động kiềm chế và tránh mọi hành động tiếp theo có thể làm suy yếu hòa bình và ổn định trên eo biển Đài Loan và trong khu vực rộng lớn hơn, đây là điều cần thiết cho hòa bình và thịnh vượng trong khu vực và là vấn đề được quốc tế quan tâm".
Một quan chức an ninh cấp cao của Đài Loan giấu tên nói với Reuters, họ tin rằng Trung Quốc đang thực hiện phong tỏa các cảng của Đài Loan ở phía bắc và phía nam hòn đảo cũng như các tuyến đường vận chuyển quốc tế cũng như đẩy lùi sự xuất hiện của các lực lượng nước ngoài.
Đài Loan hôm 13/10đã đưa tin về một nhóm tàu sân bay Trung Quốc đang di chuyển về phía nam hòn đảo qua Kênh Bashi chiến lược ngăn cách Đài Loan với Philippines và nối Biển Đông với Thái Bình Dương.
Tờ báo Quân đội Giải phóng của PLA viết ngày 14/10 rằng "kẻ chơi với lửa sẽ bị bỏng!": "Chừng nào các hành động khiêu khích 'độc lập cho Đài Loan' còn tiếp diễn, các hành động bảo vệ chủ quyền quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ của PLA sẽ không dừng lại" - tờ báo cho biết.
Cuộc tập trận quân sự diễn ra chỉ vài ngày sau khi Bộ Ngoại giao Trung Quốc lên án luận điệu "Đài Loan độc lập" của nhà lãnh đạo Đài Loan Lại Thanh Đức. Trong bài phát biểu hôm 10/10, ông Lại Thanh Đức nhấn mạnh rằng Bắc Kinh không có thẩm quyền đối với hòn đảo này và "không có quyền đại diện cho Đài Loan". Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh chỉ trích những tuyên bố của lãnh đạo Đài Loan là gây căng thẳng ở Eo biển Đài Loan vì lợi ích chính trị của riêng ông.
Bắc Kinh trước đây đã lên án Lại Thanh Đức vì những tuyên bố ly khai của ông. Vào tháng 5, ba ngày sau lễ nhậm chức của ông Lại, PLA đã công bố cuộc tập trận kết hợp Joint Sword-2024A xung quanh Đài Loan và các đảo xung quanh, nhấn mạnh rằng cuộc tập trận cũng là "hình phạt đối với các lực lượng ly khai".
Bắc Kinh duy trì nguyên tắc Một Trung Quốc, coi Đài Loan là một phần không thể tách rời của lãnh thổ Trung Quốc, và tuyên bố rằng mặc dù họ muốn thống nhất một cách hòa bình, nhưng họ vẫn có quyền sử dụng vũ lực nếu Đài Bắc tìm kiếm sự độc lập với sự hỗ trợ từ bên ngoài.