Phần Lan sẽ bổ sung cho sức mạnh của NATO như thế nào?

Với sự gia nhập của Phần Lan, NATO sẽ có được một quân đội hiện đại được tổ chức với nhiệm vụ cốt lõi là bảo vệ chống lại nguy cơ từ Nga dọc theo hơn 1.300km đường biên giới chung. 

"Chúng tôi sẽ kéo cao lá cờ Phần Lan lần đầu tiên tại trụ sở NATO", Tổng thư ký liên minh Jens Stoltenberg cho biết tại Brussels. "Đây sẽ là một ngày tốt lành cho an ninh của Phần Lan, cho an ninh của Bắc Âu và cho toàn bộ NATO".

Cuộc đối đầu với Nga

Ngân sách quân sự hàng năm của Phần Lan khoảng 6 tỷ USD hỗ trợ các lực lượng vũ trang thường trực khoảng 23.000 người. Nhưng trên thực tế, Helsinki có thể mở rộng quân đội lên khoảng 280.000 quân nhân trong thời chiến, lấy từ 900.000 quân dự bị thực hiện các bài tập huấn luyện thường xuyên. Quân đội Phần Lan có kinh nghiệm chiến đấu tương đối mới, với một số ít từng phục vụ trong liên minh phương Tây ở Afghanistan.

Phần Lan đã chi hơn 2% GDP cho quốc phòng, đáp ứng mục tiêu NATO đặt ra cho các quốc gia thành viên vào năm 2014. Con số này có thể sớm được điều chỉnh tăng lên trong bối cảnh căng thẳng ngày càng sâu sắc với Moscow.

Đối đầu với Nga là mục tiêu cốt lõi của hệ thống và hệ tư tưởng quân sự Phần Lan. Bảo vệ đường biên giới dài 1.300km đầy rừng và đầm lầy là ưu tiên hàng đầu, với tất cả 5,6 triệu người Phần Lan đều nhận thức rõ những thách thức từ Moscow.

Chỉ số Hỏa lực Toàn cầu xếp quân đội Phần Lan mạnh thứ 51 trên thế giới. Nhưng học thuyết và vị trí độc nhất của Phần Lan có nghĩa là nước này hoàn toàn có thể vượt qua giới hạn, tập trung vào việc sử dụng pháo di động (Phần Lan có nhiều pháo hơn Đức và Pháp cộng lại).

Matti Pesu, một nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Quan hệ Quốc tế Phần Lan, nói với Newsweek: "Sức mạnh của Phần Lan rất đáng gờm. Việc Phần Lan gia nhập NATO sẽ tạo điều kiện bảo vệ tốt hơn cho toàn khu vực".

"Quân đội Phần Lan sẽ tạo thành xương sống cho các lực lượng trên bộ của đồng minh ở Bắc Âu", Pesu nói thêm.

Xe tăng và pháo binh

Phần Lan sở hữu khoảng 239 xe tăng chiến đấu chủ lực, trong đó 179 chiếc được cho là sẵn sàng phục vụ. Trong số này có khoảng 100 chiếc Leopard 2A4 và Leopard 2A6 do Đức sản xuất, tương tự như những chiếc xe tăng được gửi đến Ukraine để giúp Kiev trong cuộc phản công mùa xuân.

Trong số hàng nghìn xe bọc thép bổ sung có hơn 100 xe chiến đấu bộ binh CV-90 do Thụy Điển sản xuất, cũng đang được gửi tới Ukraine và được coi là một trong những IFV mạnh nhất trên thế giới.

Helsinki vượt trội về hỏa lực pháo binh. Phần Lan có hơn 100 khẩu pháo tự hành, trong số đó có 39 khẩu K9 Thunders do Hàn Quốc sản xuất, đây là một trong những loại pháo được ưa chuộng nhất trên thị trường. Phần Lan cũng có 29 Hệ thống tên lửa phóng loạt M270, cùng với người anh em HIMARS, đã giúp tàn phá các lực lượng Nga ở Ukraine.

"Chúng tôi có khả năng phòng thủ đáng kể để tiến hành cuộc xung đột hiện đang diễn ra ở Ukraine", chỉ huy hàng đầu của Phần Lan, Tướng Timo Kivinen cho biết trong một cuộc phỏng vấn tháng 12/2022. "Trên thực tế, chúng tôi có lẽ có hỏa lực mạnh nhất ở châu Âu".

Hàng không và đường biển

Phi đội của Helsinki gồm 55 chiếc F/A-18 Hornet do Mỹ sản xuất, được trang bị vũ khí tiên tiến của Mỹ bao gồm tên lửa không đối không AIM-9 Sidewinder và tên lửa hành trình không đối đất AGM-158 JASSM, sẽ bay phía trên không phận đông bắc của liên minh.

Những chiếc F/A-18 của Phần Lan sẽ bắt đầu được thay thế bằng 64 máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm F-35 của Mỹ vào năm 2026, với kế hoạch hoàn thành việc chuyển giao đầy đủ vào năm 2030. Vùng Lapland của Phần Lan hiện cũng là khu vực huấn luyện không chiến lớn nhất châu Âu của NATO.

Pesu cho biết, lực lượng không quân hiện đại hóa của Helsinki, đặc biệt là khi kết hợp với lực lượng không quân của các nước láng giềng Bắc Âu NATO, sẽ thể hiện "năng lực kết hợp đáng gờm ở phía bắc".

Phần Lan có đường bờ biển dài hơn 4.400km trên Biển Baltic. Với việc Helsinki gia nhập và Thụy Điển đề xuất trở thành thành viên, khu vực này giờ đây có thể được coi là "hồ nước của NATO". Phần Lan có lực lượng hải quân lớn thứ 12 trên thế giới và hạm đội của họ bao gồm 8 tàu tên lửa và 10 tàu quét mìn.

Căn cứ NATO ở Phần Lan

Quân đội Phần Lan giờ đây sẽ phải từ bỏ tính trung lập và tự lực lâu đời.

"Điều quan trọng ngay từ đầu là lôi kéo thêm quân đội đồng minh tham gia vào các cuộc tập trận quốc gia của Phần Lan", Pesu nói. "Học cách chiến đấu trong điều kiện khắc nghiệt của Bắc Âu sẽ rất quan trọng. Và ngay từ ngày đầu tiên, Phần Lan cần diễn tập và huấn luyện cách tiếp nhận các lực lượng đồng minh, cách cung cấp 'hỗ trợ của nước chủ nhà'".

Các chính trị gia ở Helsinki sẽ cần phải quyết định xem họ muốn gì từ liên minh mới.

"Người Phần Lan tự tin nhưng cũng nhận thức được những khoảng trống tiềm ẩn", Pesu nói, đồng thời cho biết thêm rằng Helsinki có thể sẽ tìm kiếm sự hỗ trợ của NATO trong khả năng phòng không và bảo vệ các tuyến đường vận chuyển quan trọng trên Biển Baltic.

Ông nói: "Có một lý do tại sao Phần Lan gia nhập NATO. Ngày càng có nhiều người trong nước hiểu rằng mặc dù Phần Lan có lực lượng toàn diện, nhưng số lượng không phải điểm mạnh của nước này đơn giản vì Phần Lan là một quốc gia nhỏ. Và họ cần thêm hỗ trợ".

Người Phần Lan, mặc dù ủng hộ tư cách thành viên NATO, lại bị chia rẽ về việc thiết lập các căn cứ liên minh lâu dài trong nước. Việc triển khai tạm thời quy mô nhỏ hơn có thể là một giải pháp, tương tự như các đội hình Hiện diện Tiền phương Tăng cường đa quốc gia được triển khai tới các nước vùng Baltic.

Pesu nói: "Tôi nghĩ rằng Phần Lan cần phải suy nghĩ rất kỹ về những ưu tiên trước mắt của họ là gì. Nhưng về lâu dài, rất có thể chúng ta sẽ thấy sự hiện diện nào đó của NATO ở Phần Lan, cho dù là các thiết bị và năng lực quân sự được bố trí sẵn từ Mỹ, hoặc một nước nhỏ hơn, hoặc điều gì đó tương tự".

"Mặc dù vậy, theo tôi, sẽ có rất ít khả năng lực lượng NATO hiện diện đáng kể tại đây trong những năm đầu tiên Phần Lan trở thành thành viên liên minh", ông kết luận.