Tổng thống Nga Putin: Các mối đe dọa chung đã đưa Nga - Trung Quốc xích lại gần hơn

Mối đe dọa chung

Phát biểu trong một cuộc họp báo sau cuộc gặp, ông Putin nói: “Chúng tôi đã thảo luận chi tiết về tình hình ở Trung Đông”, ông Putin nói trong cuộc họp báo. “Tôi đã thông báo cho Chủ tịch (Tập) về tình hình đang phát triển trên con đường Ukraine, cũng khá chi tiết”.

Ông Putin nói thêm: “Tất cả những yếu tố bên ngoài này là những mối đe dọa chung và chúng tăng cường sự tương tác giữa Nga và Trung Quốc”.

Báo chí Trung Quốc cũng cho biết ông Tập đã tiến hành “trao đổi quan điểm sâu sắc” về tình hình của Israel và Palestine với người đồng cấp Nga, nhưng không cung cấp thêm  chi tiết về cuộc thảo luận. Bắc Kinh vẫn chưa nêu tên hay lên án Hamas trong các tuyên bố của mình.

Nhưng cuộc xung đột, bắt đầu sau khi Hamas phát động cuộc tấn công khủng bố vào Israel hồi đầu tháng này, đã cho thấy rõ sự chia rẽ ngày càng sâu sắc giữa các cường quốc thế giới.

Trung Quốc và Nga đều kêu gọi ngừng bắn trong cuộc xung đột đang gia tăng và từ chối lên án rõ ràng Hamas - trái ngược hoàn toàn với sự ủng hộ dành cho Israel từ Mỹ và các nhà lãnh đạo trên khắp châu Âu.

Tối 18/10, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã tới Tel Aviv để thể hiện sự ủng hộ nhiệt thành đối với Israel, quốc gia đã tuyên bố sẽ loại bỏ Hamas sau cuộc tấn công tàn bạo của nhóm phiến quân Hồi giáo vào nước này hồi đầu tháng này.

Phát biểu tại Diễn đàn Vành đai và Con đường, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres là nhà lãnh đạo duy nhất đề cập đến cuộc xung đột trong lễ khai mạc, nơi ông kêu gọi ngừng bắn nhân đạo ngay lập tức.

“Tôi hoàn toàn nhận thức được những bất bình sâu sắc của người dân Palestine sau 56 năm bị chiếm đóng, tuy nhiên, dù những bất bình này nghiêm trọng đến mức nào, chúng cũng không thể biện minh cho hành động khủng bố chống lại thường dân do Hamas gây ra vào ngày 7 tháng 10 (mà) tôi đã ngay lập tức lên án,” ông nói.

“Nhưng những sự kiện đó không thể biện minh cho sự trừng phạt tập thể đối với người dân Palestine.”

‘Một thế giới đa cực, công bằng hơn’

Các sự kiện trong ngày cũng nhấn mạnh sự tin cậy chính trị ngày càng sâu sắc giữa ông Tập và ông Putin, khách mời danh dự của cuộc họp. Ông Putin ngồi cạnh nhà lãnh đạo Trung Quốc và phát biểu trực tiếp sau ông tại lễ khai mạc, sau đó là cuộc gặp song phương 3 tiếng  giữa hai người.

Trong bài phát biểu tại lễ khai mạc, ông Putin ca ngợi Sáng kiến Vành đai và Con đường về chính sách đối ngoại hàng đầu của Tập Cận Bình là “nhằm mục đích hình thành một thế giới công bằng hơn, đa cực”, đồng thời ca ngợi sự liên kết sâu sắc của đất nước ông với Trung Quốc.

Nga và Trung Quốc chia sẻ “khát vọng hợp tác bình đẳng và cùng có lợi”, bao gồm “tôn trọng sự đa dạng của nền văn minh và quyền của mọi quốc gia đối với mô hình phát triển của riêng họ” – ông nói thêm.

Chuyến thăm Bắc Kinh là chuyến công du nước ngoài đặc biệt hiếm hoi của Tổng thống Putin, sau các lệnh trừng phạt của phương Tây 2 năm qua và việc Tòa án Hình sự Quốc tế truy nã ông. 

Tại diễn đàn, ông Putin đã ca ngợi Sáng kiến Vành đai và Con đường của ông Tập, cho rằng sáng kiến này như một mô hình phát triển thay thế cho thế giới và nói rằng nó “đã thiết lập một khuôn khổ mới cho việc hợp tác quốc tế.

Ông Tập cũng tận dụng cuộc họp này để thể hiện tham vọng của Trung Quốc trong việc định hình lại – và dẫn đầu – trật tự thế giới toàn cầu.

“Trung Quốc đang nỗ lực xây dựng mình thành một quốc gia mạnh hơn và trẻ hóa đất nước Trung Quốc trên mọi mặt bằng cách theo đuổi hiện đại hóa Trung Quốc. Ông nói: “Việc hiện đại hóa mà chúng tôi đang theo đuổi không chỉ dành cho riêng Trung Quốc mà dành cho tất cả các nước đang phát triển thông qua nỗ lực chung”.

Nhà lãnh đạo Trung Quốc cho biết Trung Quốc phản đối các biện pháp trừng phạt đơn phương, ép buộc kinh tế, tách rời và gián đoạn chuỗi cung ứng.

Ông nói: “Đối đầu về ý thức hệ, sự cạnh tranh địa chính trị và chính trị khối không phải là sự lựa chọn của chúng tôi”.

“Xem sự phát triển của người khác như một mối đe dọa hoặc coi sự phụ thuộc lẫn nhau về kinh tế là một rủi ro sẽ không làm cho cuộc sống của một người tốt hơn hoặc đẩy nhanh sự phát triển của mình”.

Nguyện vọng hợp tác

Việc đón tiếp các nhà lãnh đạo ở Bắc Kinh – sự kiện quốc tế lớn đầu tiên của Trung Quốc kể từ khi đại dịch Covid-19 kết thúc – là một phần quan trọng trong nỗ lực của ông Tập Cận Bình nhằm đưa ra tầm nhìn đó tới các quốc gia mà Trung Quốc đã xây dựng mối quan hệ chặt chẽ trong thập kỷ qua khi ông Tập Cận Bình muốn mở rộng đáng kể tầm nhìn của mình và ảnh hưởng toàn cầu của quốc gia.

Trung Quốc đã nhấn mạnh những đóng góp của họ cho sự phát triển toàn cầu như một ví dụ điển hình về khả năng lãnh đạo vượt trội của mình. 

Tại Bắc Kinh hôm thứ Tư, các quốc gia đã bày tỏ nguyện vọng hợp tác nhiều hơn trong sáng kiến Vảnh đai và Con đường. Hơn 150 quốc gia đã hợp tác trong sáng kiến này, và Bắc Kinh cho biết đã huy động được “hàng nghìn tỷ đô la đầu tư” xây dựng cảng, đường sắt, đường bộ,  thúc đẩy tăng trưởng ở các quốc gia đang phát triển.

Nhưng công cuộc này phải đối mặt với những trở ngại khi động cơ tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc chậm lại trong bối cảnh môi trường tài chính đang thay đổi trên toàn thế giới và các câu hỏi về chi phí cao mà các quốc gia phải gánh chịu - từ nợ đến tác động môi trường.

Các nhà phân tích cho biết, cơn sốt xây dựng cơ sở hạ tầng của Trung Quốc hiện đã khiến nước này trở thành quốc gia đòi nợ lớn nhất thế giới.

Trong bài phát biểu hôm thứ 18/10, ông Tập gạt bỏ những lời chỉ trích và nhắc lại cam kết của mình với sáng kiến này.

“Những gì đạt được trong 10 năm qua chứng tỏ hợp tác Vành đai và Con đường là đúng đắn của lịch sử. Nó đại diện cho sự tiến bộ của thời đại chúng ta và đó là con đường đúng đắn phía trước”, ông nói.

Ông Tập cũng đề xuất kế hoạch hành động gồm 8 phần về sáng kiến Vành đai và Con đường, bao gồm việc dỡ bỏ hoàn toàn các hạn chế đối với đầu tư nước ngoài vào ngành sản xuất của Trung Quốc và sáng kiến về quản trị trí tuệ nhân tạo toàn cầu.