Sự thật về nguyên nhân cái chết của Tần Thủy Hoàng

Tần Thủy Hoàng là Hoàng đế đầu tiên thống nhất Trung Hoa sau khi tiêu diệt sáu nước chư hầu, chấm dứt thời kỳ Chiến Quốc vào năm 221 TCN. Tài năng là vậy, tuy nhiên cái chết của ông vẫn còn rất nhiều điểm nghi vấn.

Tần Thủy Hoàng (18 tháng 2 năm 259 TCN – 11 tháng 7 năm 210 TCN), tên huý là Chính, tính Doanh, là vị vua thứ 36 của nước Tần, đồng thời là Hoàng đế đầu tiên thống nhất Trung Hoa sau khi tiêu diệt sáu nước chư hầu, chấm dứt thời kỳ Chiến Quốc vào năm 221 TCN. Ông lên ngôi Tần vương năm 13 tuổi và trở thành Hoàng đế năm 38 tuổi. Thay vì tiếp tục xưng vương như các vị vua thời nhà Thương và nhà Chu, để đánh dấu mốc cho việc thống nhất Trung Hoa và chứng tỏ nhà Tần còn vĩ đại hơn các triều đại trước, ông tự tạo ra một danh hiệu mới là "Hoàng đế" và tự gọi mình là Thủy Hoàng đế.

Tần Thủy Hoàng là người đã đánh dấu sự khởi đầu của đế quốc phong kiến tập quyền Trung Hoa kéo dài mãi đến khi nhà Thanh sụp đổ vào năm 1912. Sau khi thống nhất Trung Hoa, ông và thừa tướng Lý Tư đã thông qua một loạt cải cách lớn về kinh tế và chính trị, bao gồm thiết lập hệ thống quan lại nắm quyền ở địa phương do triều đình chỉ định thay vì phân chia ban tước cho các quý tộc như trước kia, cho phép nông dân sở hữu đất, thống nhất hệ thống đo lường, tiền tệ, đi lại, đồng thời xây dựng hệ thống luật pháp chặt chẽ.

Ông tiến hành nhiều dự án lớn, bao gồm việc xây dựng trường thành ở phương bắc, đặt nền móng cho Vạn Lý Trường Thành, kênh Linh Cừ, cung A Phòng, lăng mộ Tần Thủy Hoàng được bảo vệ bởi đội quân đất nung, chinh phạt phương Nam để mở rộng lãnh thổ. Những chính sách này đặt nền móng thống nhất lâu dài cho nước Trung Hoa rộng lớn sau gần 500 năm chia cắt và chiến tranh liên miên, nhưng với cái giá phải trả là rất nhiều mạng người và sự lao dịch mệt nhọc, nỗi oán hận của người dân. Để dập tắt những ý kiến trái chiều và áp đặt tư tưởng theo trường phái Pháp gia, ông đã cho đốt cháy nhiều cuốn sách và chôn sống nhiều học giả.

Ông trị vì 37 năm, trong đó xưng vương 25 năm, xưng đế 12 năm, qua đời vì bệnh vào năm 210 TCN ở tuổi 49. Đế chế Đại Tần do một tay ông xây dựng cũng sụp đổ và tan thành mây khói chưa đầy ba năm sau khi ông qua đời. Một số người nói rằng nếu Tần Thủy Hoàng không chết sớm như vậy, thì Đế quốc Đại Tần có thể đã tồn tại thêm nhiều năm.

Vậy, điều gì đã giết chết Tần Thủy Hoàng?

Tất cả mọi sự bắt đầu với một chuyến đi tới phương Đông của Tần Thủy Hoàng.

Năm 230 TCN, Tần tiêu diệt Hàn. Trương Lương là sĩ tộc của Hàn thề trả thù hoàng đế Tần. Năm 218 TCN, Lương bán hết gia sản, thuê sát thủ và cho làm chiếc chùy sắt một trăm hai mươi cân (khoảng 97 kg) lập mưu ám sát Tần Thủy Hoàng. Lương và sát thủ mai phục trong bụi cây dọc theo tuyến đường Thủy Hoàng du ngoạn và khi đoàn xa giá đến gần ném chùy làm vỡ tan chiếc xe đi đầu. Tuy nhiên, Tần Thủy Hoàng khi đó đang ở trong chiếc xe thứ hai, trông giống hệt chiếc xe thứ nhất, nên thoát chết. Vụ ám sát khiến ông cảm thấy rất bất an, ngay lập tức hạ lệnh truy lùng sát thủ.

Sau đó, vào năm 211 TCN, một thiên thạch được cho là rơi xuống Đông Quận ở vùng hạ lưu của sông Hoàng Hà. Trên đó có người ghi dòng chữ "Thủy Hoàng sẽ chết và đất nước sẽ bị chia cắt". Khi Tần Thủy Hoàng biết được, ông đã phái người đi điều tra. Không ai nhận là người đã viết dòng chữ nên tất cả những người sống gần đó đều bị giết.

Sau những sự kiện trên, Tần Thủy Hoàng cảm thấy vô cùng lo lắng, ông quyết định tìm thuốc trường sinh bất lão càng sớm càng tốt. Vì vậy, nghe lời mách bảo, Tần Thủy Hoàng quyết định du ngoạn phương đông để tìm thuốc trường sinh bất lão.

Tuy nhiên, vị hoàng đế đã không bao giờ trở lại Cung điện Hàm Dương nữa. Trên đường về kinh, ông phát bệnh mà chết.

Sau khi ông qua đời, hai người thân tín Triệu Cao, Lý Tư bắt đầu có ý làm phản, giả mạo sắc lệnh của triều đình và đưa Hồ Hợi bất tài lên làm Hoàng đế, đồng thời buộc Phù Tô, con trai cả của vua và danh tướng Mông Điềm phải chết. Ba năm sau, Đại Tần diệt vong.

Tần Thủy Hoàng chết như thế nào?

Sự trùng hợp về thời gian, địa điểm và các nhân vật khiến cái chết của Tần Thủy Hoàng trở nên đáng ngờ, khiến nhiều người đời sau tranh cãi. Trong những tranh chấp về nguyên nhân cái chết của Tần Thủy Hoàng, có hai giả thuyết chính được lưu truyền đến ngày nay.

Tần Thủy Hoàng chết vì bệnh?

Tần Thủy Hoàng Doanh Chính từ nhỏ đã ốm yếu, bị bệnh ngực ức gà bẩm sinh, lâu ngày dẫn đến viêm phế quản.

Tuy nhiên, vị vua này lại không hề nâng niu thân thể của mình, một mặt ham mê nhục dục, mặt khác lại bướng bỉnh và thường xuyên làm việc quá sức. Tần Thủy Hoàng phải giải quyết hàng đống giấy tờ mỗi ngày, sau đó lại lui tới hậu cung mỗi lúc rảnh rỗi, điều này khiến cơ thể của ông nhanh chóng bị kiệt sức, ngày càng mệt mỏi, bệnh tật tự nhiên tìm đến cửa.

Cuối cùng, vào một tháng bảy nóng nực, ông đổ bệnh, gục ngã và không bao giờ dậy được nữa.

Tần Thủy Hoàng bị Triệu Cao, Lý Tư giết chết?

Một số người cho rằng Tần Thủy Hoàng chết quá đáng ngờ, ắt hẳn phải có người đứng sau ra tay. Ông không ốm sớm cũng không ốm muộn, nhưng khi rời xa kinh thành Hàm Dương, một mình cùng với hai người Triệu Cao, Lý Tư sau này sẽ gây rối loạn cho Đại Tần, còn vị tướng trung thành duy nhất là Mông Nghị lại vừa rời khỏi đó, điều này khiến người ta nghĩ về một giả thuyết đen tối hơn – Triệu Cao, Lý Tư đã sát hại Tần Thủy Hoàng.

Thuyết âm mưu này không phải là không khả năng, đặc biệt khi chúng ta quan sát những hành động của Triệu Cao sau đó.

Sau khi Tần Thủy Hoàng qua đời, Triệu Cao và Lý Tư đã giả mạo sắc lệnh của Tần Thủy Hoàng, để Hồ Hợi thừa kế ngai vàng. Đồng thời, dưới sự dụ dỗ của Thiên hoàng, cả hai lên án sự bất hiếu của con trai cả Phù Tô và sự thiếu trung nghĩa của Mông Điềm, ép họ phải chết.

Sau cái chết của hai người này, những rắc rối lớn đã được loại bỏ, Triệu Cao và Lý Tư thở phào nhẹ nhõm, dẫn quân đội quay trở lại Hàm Dương. Sau khi trở về Hàm Dương, thi thể của Tần Thủy Hoàng đã bốc mùi thối rữa.

Sau khi Hồ Hợi lên ngôi, Triệu Cao loại bỏ Lý Tư và tự mình nắm quyền, cuối cùng hủy diệt toàn bộ Đại Tần.

Các học giả ủng hộ thuyết âm mưu này đã mở ra suy nghĩ của riêng họ và suy đoán một câu chuyện như sau:

Triệu Cao là một quý tộc của nước Triệu, và được sử dụng làm thái giám trong cung điện sau khi nước Tần tiêu diệt nước Triệu. Kể từ khi gia đình tan vỡ, Triệu Cao đã chôn chặt mối hận thù đối với Tần Thủy Hoàng trong lòng, ông thề sẽ trả thù vị hoàng đế này.

Sau đó, ông ta chịu đựng tủi nhục, từng bước tiếp cận Tần Thủy Hoàng và trở thành bạn tâm giao của vua, chờ cơ hội trả thù.

Nhiều năm sau, thời cơ chín muồi. Tần Thủy Hoàng vì muốn trẻ mãi không già nên uống thủy ngân lâu ngày khiến cơ thể bị nhiễm độc kim loại nặng, cơ thể suy nhược, quyết định du hành về phía đông để tìm thuốc trường sinh bất lão. Trong quá trình di chuyển, Triệu Cao đã sử dụng đặc tính dễ bay hơi của thủy ngân vào mùa hè để khiến Tần Thủy Hoàng hít phải với liều lượng lớn và cuối cùng chết vì trúng độc.

Triệu Cao, người nước Triệu, cuối cùng đã trả thù được theo cách riêng của mình và tiêu diệt Đại Tần thành công.

Cái chết của Tần Thủy Hoàng thật khó hiểu và vẫn là một bí ẩn. Bản chất ông là người độc tài, kiêu ngạo, sau khi chết được chôn theo ý muốn vào cung điện sang trọng dưới lòng đất, với vàng bạc châu báu nhiều vô kể. Điều đáng thương là vô số binh sĩ cũng như thê thiếp của ông ta cũng bị chôn cùng xuống đất và trở thành một phần trong lăng mộ của Tần Thủy Hoàng.

Điều mà Tần Thủy Hoàng không ngờ tới là Tần quốc mà ông tin rằng sẽ tồn tại vĩnh viễn, chỉ vài năm sau cũng diệt vong. Cung điện A Phòng mà ông tự hào một thời cũng bị Hạng Vũ đốt phá, tất cả chỉ còn lại những tàn tích.

Tổng hợp: Lê Phương