Từ một động thái của Trung Quốc, hàng chục nghìn tấn nông sản được xuất khẩu qua cửa khẩu Lạng Sơn

Hàng chục nghìn tấn nông sản được xuất khẩu sang Trung Quốc

Thông tin tại Hội nghị "Thúc đẩy giao thương nông sản, thủy sản Việt - Trung trong bối cảnh mới", ngày 14/2, ông Hồ Tiến Thiệu, Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn cho biết, trong tháng 1/2023, nhiều loại trái cây Việt Nam xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc qua các cửa khẩu tỉnh Lạng Sơn đạt số lượng hàng chục ngàn tấn, trong đó dẫn đầu là mít, xoài, dưa hấu...

Theo ông Thiệu, từ 8/1/2023, phía Trung Quốc đã nới lỏng các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19, các hoạt động xuất nhập cảnh, xuất nhập khẩu tại một số cửa khẩu được điều chỉnh, khôi phục. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh duy trì thông quan hàng hóa tại 5 cửa khẩu (Hữu Nghị, Tân Thanh, Chi Ma, Cốc Nam, ga Đồng Đăng), các cửa khẩu phụ còn lại chưa được khôi phục hoạt động. Hàng hóa vận chuyển lên các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh cơ bản được thông quan trong ngày. 

Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu qua địa bàn tỉnh Lạng Sơn tháng 1/2023 đạt 250 triệu USD, đạt 6,6% kế hoạch, tăng 108,3% so với cùng kỳ; cụ thể, xuất khẩu đạt 100 triệu USD, nhập khẩu đạt 150 triệu USD. Lượng xe thông quan xuất nhập khẩu trong tháng 1/2023 trung bình đạt 900 - 1.000 xe/ngày, trong đó có 400 - 450 xe xuất/ngày và 500 - 550 xe nhập/ngày.

Cũng theo ông Thiệu, trong tháng 1/2023, kim ngạch xuất khẩu nông sản qua địa bàn tỉnh đạt 37,5 triệu USD. Một số mặt hàng chủ lực như thanh long đạt 20.000 tấn (trị giá 6,5 triệu USD); mít đạt 30.000 tấn (12 triệu USD); xoài đạt 12.000 tấn (5,3 triệu USD); dưa hấu đạt 10.000 tấn (3,5 triệu USD); tinh bột sắn đạt 30.000 tấn (10,2 triệu USD)...

Tuy nhiên, theo ông Thiệu, tình hình xuất khẩu vẫn gặp một số vướng mắc như: số lượng sản phẩm trái cây nhiệt đới của Việt Nam xuất khẩu còn hạn chế so với tiềm năng sản xuất; một số loại sản phẩm nông sản, thủy sản của Việt Nam đang phải chịu sự cạnh tranh gay gắt về chất lượng, giá cả, thương hiệu, hình thức phân phối từ các nước khác có nguồn cung tương tự.

Ngoài ra, công tác xây dựng, đăng ký thương hiệu tại Trung Quốc cho các sản phẩm nông sản, thủy sản của Việt Nam chưa đạt hiệu quả như kỳ vọng. Hình thức phân phối các sản phẩm nông, thủy sản của Việt Nam tại thị trường Trung Quốc vẫn chủ yếu thông qua kênh thương mại truyền thống, chưa tận dụng và phát huy được kênh thương mại điện tử.

Ông Thiệu cũng chỉ ra khó khăn về cơ sở hạ tầng tại các khu vực cửa khẩu, các dịch vụ logistics nói chung và Lạng Sơn nói riêng còn hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển. Một số quy định về phương thức giao nhận hàng hóa với Trung Quốc như cắt nối moóc, xét nghiệm Covid-19… còn ảnh hưởng đến năng lực, chi phí thông quan.

Trung Quốc muốn nhập khẩu chính ngạch

Ông Tô Ngọc Sơn, Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường châu Á - châu Phi (Bộ Công Thương) cho biết, Trung Quốc là thị trường xuất khẩu lớn nhất về hoa quả Việt Nam, chiếm tỷ trọng trên 45%. Trong đó, vải thiều chiếm tỷ trọng 90%, thanh long chiếm tỷ trọng hơn 80%. 

"Trong khoảng 5 năm qua, nhận thức của cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam về thị trường này đã có nhiều thay đổi - từ dễ tính sang khó tính. Tuy nhiên, thực tế vì nhiều lý do khác nhau, một số loại nông sản vẫn còn vào thị trường Trung Quốc bằng đường tiểu ngạch. Thực tế 90% dưa hấu Trung Quốc nhập khẩu có xuất xứ từ Việt Nam", ông Sơn nói.

Theo ông Sơn, trong các cuộc làm việc với phía Trung Quốc, họ cũng cho biết muốn tăng cường nhập khẩu hàng hóa bằng đường chính ngạch để dễ quản lý về chất lượng. Họ là khách hàng lớn, ở góc độ là người bán hàng chúng ta phải phục vụ tốt nhất nhu cầu của họ.

Ông Lê Minh Hoan, Bộ trưởng Bộ NNPTNT cho rằng, Trung Quốc là thị trường tiêu thụ khoảng 70% nông sản của Việt Nam. Trong một số giai đoạn, thương nhân vẫn còn tư duy buôn chuyến để kiếm lời. Tuy nhiên, với một đối tác truyền thống quan trọng như thị trường Trung Quốc, chúng ta - mỗi doanh nghiệp cần xây dựng cho mình một tầm nhìn chiến lược mới phù hợp với bối cảnh hiện tại, từ đó trở thành những đối tác tin cậy, bền vững trong thương mại giữa 2 phía. Mỗi người không chỉ là một thương nhân làm ăn kiếm lời mà còn là một đại diện cho con người và đất nước Việt Nam trong hợp tác giao thương với phía bạn.

Bộ trưởng Lê Minh Hoan bày tỏ mong muốn các hiệp hội ngành hàng, doanh nghiệp sẽ tạo ra sức phát triển cho cộng đồng. Từ hợp tác đó, lợi nhuận sẽ tự được tạo ra. Ông cũng tin rằng kinh doanh không còn là việc tư, mà dần chuyển thành một công việc chung, được cơ quan quản lý, xã hội, người dân ngày càng quan tâm.

Thông qua những vấn đề được thảo luận tại hội nghị sáng 14/2, Bộ trưởng nhận định mỗi thị trường có một văn hóa, mỗi người tiêu dùng có một thói quen. Việc thích ứng với những lệnh như 248, 249 và sắp tới là 259, theo Bộ trưởng, giúp doanh nghiệp Việt Nam sản xuất, xuất khẩu một cách bền vững.

Lãnh đạo Bộ NNPTNT nhắc lại bài tham luận phía trước của một số đơn vị, và đặc biệt lưu ý đến công tác phát triển thương hiệu. Xem “thương hiệu” là cái hiệu để người ta thương, ông cho rằng việc xây dựng thương hiệu không thể là chuyện một sớm một chiều mà là quá trình liên tục qua nhiều giai đoạn, qua nhiều chuyến hàng.

Nhấn mạnh thông điệp “Chính phủ luôn đề cao thị trường Trung Quốc”, Bộ trưởng Lê Minh Hoan kêu gọi sự vào cuộc mạnh mẽ của các hiệp hội ngành hàng, doanh nghiệp. Để làm được, ông đề nghị cơ quan quản lý nhà nước coi đây là những người bạn đồng hành, thay vì là đối tượng quản lý. 

“Doanh nghiệp có bền vững thì đất nước mới bền vững. Thông qua giao thương kinh tế, Việt Nam muốn khẳng định là quốc gia sản xuất có trách nhiệm trên thế giới”, ông chia sẻ.