“Lão khổ” Trần Hạnh: Đời thực đắng cay và buồn khổ hơn phim
Trên phim ảnh, NSND Trần Hạnh để lại nhiều dấu ấn với những vai hiền lành, khắc khổ, vất vả... Ngoài đời thực, lão nghệ sĩ cũng trải qua những đoạn trường đắng cay, buồn khổ... khó nói thành lời.
Nghệ sĩ Trần Hạnh thời trẻ.
Từ thợ đóng giày thành nghệ sĩ nổi tiếng
Nghệ sĩ Trần Hạnh sinh ra, lớn lên ở Hà Nội. Ông mồ côi cha từ năm 8 tuổi. Để giúp mẹ nuôi sống gia đình, ông làm nghề đóng giày thuê ở phố Tràng Tiền. Vừa đóng giày, ông vừa sinh hoạt cùng đội kịch ở CLB Thanh niên (Thành đoàn Hà Nội).
Trong câu lạc bộ có nhiều người bạn sau này đã trở thành những tên tuổi gạo cội trong làng kịch nghệ Việt Nam như: NSND Doãn Hoàng Giang, NSND Trọng Khôi, NSND Đoàn Dũng...
Năm 23 tuổi, bà nội ông sắp xếp cho ông nên duyên với một mậu dịch viên ở cùng ngõ Phát Lộc, phố Hàng Bạc, Hà Nội. Dù đã có vợ con nhưng ông vẫn không sao bỏ được những buổi "chơi" kịch cùng bạn bè. Ông say mê môn nghệ thuật này như bị "bỏ bùa mê".
Chia sẻ với phóng viên Dân Việt, "lão khổ" Trần Hạnh từng cho biết: "Nhà tôi vốn không có ai hoạt động nghệ thuật cả. Ngày đó, tôi đang mưu sinh bằng nghề khâu giày và đã có một vợ ba con. Thời điểm đó, việc đóng giày vất vả mà thu nhập ít ỏi lắm. Nhiều khi thu nhập không đủ nuôi sống gia đình.
Nghệ sĩ Trần Hạnh trong vai ông Khiển phim "Người cầu may" của đạo diễn Từ Huy.
Những năm 60, tôi may gặp giám đốc Sở Văn hóa Thông tin Hà Nội, thấy tôi làm công việc khâu giày cực nhọc quá nên anh ấy viết cho tôi mấy chữ bảo tôi qua gặp trưởng Đoàn kịch Hà Nội. Tôi còn nhớ lúc đó ông ấy viết thư vào tờ lịch cũ. Khi chuyển qua đóng kịch, lương bậc 2 của tôi mỗi tháng cũng được 40 đồng, đong được mấy yến gạo, đủ để nuôi cả nhà mấy miệng ăn.
Mặc dù tôi không được đào tạo chính quy nghề diễn xuất mà chỉ là dân nghiệp dư bước qua nhưng tôi rất yêu thích công việc này vì được đóng nhiều dạng vai khác nhau nhau, được trải nghiệm nhiều cung bậc cảm xúc. Lúc vui tươi, lúc buồn bã, lúc hạnh phúc, lúc đắng cay…
Trong những năm đầu đến với sân khấu, vai sang nhất và cũng là vai tôi thích nhất là Nguyễn Trãi trong vở "Lam Sơn tụ nghĩa". Trong tập sách "Người Hà Nội", anh Lưu Quang Vũ có viết: "Bốn, năm người đóng vai Nguyễn Trãi, riêng Trần Hạnh có phong thái hào hoa của người Hà Nội".
Thời đó, vở kịch này đắt khách lắm, dù đang chiến tranh nhưng chúng tôi vẫn phải diễn ngày 3 suất: sáng, chiều, tối. Nhiều khi diễn xong suất cuối mà mệt không nói ra hơi, chỉ biết cúi đầu cảm ơn khán giả. Đưa vở về diễn ở các vùng nông thôn cũng được khán giả chào đón và yêu mến lắm".
Mặc dù tôi không được đào tạo chính quy nghề diễn xuất mà chỉ là dân nghiệp dư bước qua nhưng tôi rất yêu thích công việc này vì được đóng nhiều dạng vai khác nhau nhau, được trải nghiệm nhiều cung bậc cảm xúc. Lúc vui tươi, lúc buồn bã, lúc hạnh phúc, lúc đắng cay…
Nghệ sĩ Trần Hạnh trong phim "Chớp mắt cùng số phận"
Mê sân khấu hơn mê phim ảnh
"Lão khổ" Trần Hạnh về nghỉ hưu theo chế độ năm 1989. Thời điểm này ông mới đóng phim truyền hình nhiều. Những vai diễn mà đạo diễn nhắm cho ông đa phần vai ông bố, lão nông... hiền lành, chất phác, khắc khổ, cam chịu... Lạ cái là vai nào ông cũng để lại ấn tượng về sự khắc khổ của mình trên màn ảnh dẫu ông là trai Hà Nội gốc.
Lão nghệ sĩ từng chia sẻ, lúc bấy giờ ông mới 60 tuổi nên trông vẫn "khang trang". Anh em quý mến ông bảo nhau: "Có vai nào thì gọi thằng Hạnh, cho nó đi làm để nuôi vợ con". Vai ông nhớ nhất trong lĩnh vực phim truyền hình là vai ông Khiển trong phim "Người cầu may". Những năm sau này, ngay cả khi đã vào tuổi 90, ông vẫn được các đạo diễn gọi điện mời đóng cả phim truyền hình lẫn phim điện ảnh nhưng chỉ những vai nho nhỏ".
Nghệ sĩ Trần Hạnh cùng Chiều Xuân trong phim "Người yêu đi lấy chồng"; cùng Mai Thu Huyền trong phim "Tiếng sáo ly hương".
Đạo diễn Phạm Nhuệ Giang cũng kể, lúc bà vừa về Hãng Phim truyện Việt Nam thì được cử đi làm Phó đạo diễn cho phim "Người cầu may". Phim dựng kịch bản dựa trên truyện ngắn "Thần hoàng làng sổ xố" của nhà văn Đoàn Lê, đạo diễn Tự Huy "cầm trịch". Tác phẩm vẽ nên một bi kịch thực sự ám ảnh, rất đúng với nhiều người Việt mê đề đóm thời bấy giờ. "Thời điểm tôi tìm đến nhà chú Trần Hạnh để mời chú tham gia phim ở sau khu B ga Trần Quý Cáp (Hà Nội) là năm 1988. Nhìn thấy nhà chú đúng như nhân vật trong phim, trống rỗng và nghèo khổ. Vai ông Khiển trong phim có lẽ là vai hợp nhất và hay nhất của chú Trần Hạnh. Chú hiền lành, khắc khổ, chân chất... đóng làm mọi người vừa thương, vừa trách. Và phim đó thực sự bi hài, như một phim của thời kỳ tân hiện thực Ý. Một nhà phê bình Pháp đánh giá cao phim đó nhưng vì phim ra đời trong thời kỳ đổi mới, nhiều giá trị bị đảo lộn nên không được phổ biến nhiều. Về sau, cứ mỗi lần gặp tôi, chú Trần Hạnh lại nhắc: "Sao không có vai nào cho bố đóng với". Thương chú lắm! Say mê đóng phim và cũng là nguồn sống nữa, mà tiền đóng phim chắc ráo mồ hôi là hết tiền. Chú luôn đóng những vai vất vả nhưng hiền hậu như con người thật ngoài đời của chú vậy".
Dẫu nổi tiếng nhờ hàng loạt vai trên phim ảnh nhưng trong thẳm sâu đáy lòng, ông vẫn thích kịch nói hơn. Ông bảo rằng: "Có lần đạo diễn Quốc Trọng hỏi tôi: "Sao bố cứ đi làm mãi thế?", tôi trả lời: "Đói thì phải đi làm, chứ thực sự không mê nghề đóng phim truyền hình đâu, tôi chỉ mê sân khấu thôi". Ông Trọng nói vui: "Với sân khấu, ông già thế này thì quỷ nó mời ông". Đúng thế thật. Phải xa ánh đèn sân khấu tôi rất buồn. Hồi mới về hưu, ngày nào tôi cũng đến nhà hát ngồi, xin vai nhỏ... nhưng không mấy khi có vai".
Niềm vui của lão nghệ sĩ Trần Hạnh trong những năm tháng về già là vẫn luôn được lớp con cháu nhớ tới, vẫn được mời đóng phim. Cứ mỗi lần đến phim trường, các con, các cháu... "túa" lại gọi bố, trêu chọc là ông thấy sung sướng không gì bằng.
Nghệ sĩ Tùng Dương, Quốc Quân... và rất nhiều nghệ sĩ đều trìu mến gọi Trần Hạnh là "bố".
"Vui lắm, được làm việc mà đồng nghiệp quý, gọi là bác, là anh, là bố là mừng lắm. Mà tôi mê diễn nên dù vất vả nhưng chưa bao giờ chán. Kiếp sau... còn được làm người, tôi vẫn muốn làm nghề này. Vì nghề này được sống nhiều nhân vật, nay ông này mai ông kia, nay tích cực, mai lại tiêu cực, thú vị lắm!
Ngày xưa, cứ ai mời đóng phim tôi nhận hết. Theo đoàn phim cả năm cũng không ngại. Ngày nào cũng "phi ngựa chiến" (cách Trần Hạnh gọi chiếc xe cúp 82) đến phim trường, chẳng hề hấn gì hết. Sau này, có tuổi rồi nên nếu người ta mời vai ngăn ngắn mà có xe đến chở thì tôi có thể tham gia được chứ vai dài là tôi không kham nổi", Trần Hạnh từng kể.
Nụ cười hiền lành và đôn hậu của "lão khổ" Trần Hạnh là điều bất biến trong mắt những thế hệ nghệ sĩ trẻ.
Đời thực đắng cay và buồn khổ hơn phim ảnh của "lão khổ" Trần Hạnh
Vợ chồng nghệ sĩ Trần Hạnh có tất cả 7 người con, 2 trai, 5 gái... nhưng giờ chỉ còn 4. Trước kia, ngôi nhà hơn chục mét vuông của ông nằm trong khu Trần Quý Cáp chật chội, dột nát quanh năm với 9 nhân khẩu. Gần chục năm trời, ông phải tự tay cơm nước, chợ búa, giặt giũ, chăm sóc cho người vợ bị liệt nửa người sau một lần bị tai biến mạch máu não.
Năm 2011, vợ qua đời, ông lại phải chăm cậu con trai út bị ngớ ngẩn vì di chứng của một vụ tai nạn giao thông, chấn thương sọ não năm 1993. Thân gà trống nuôi con, hàng ngày, ông phải chợ búa, cơm nước, rau cháo, giặt giũ… Đi đâu, làm gì thì đúng giờ cơm ông phải về nhà để lo cho con.
Sau này, khi vợ chồng con trai lớn qua ở cùng, ông được san sẻ gánh nặng. Việc chăm lo nhà cửa, cơm nước… có cô con dâu tên Hồng một tay quán xuyến nên ông cũng nhẹ nhõm hơn để đi đóng phim.
Những năm tháng về già, nghệ sĩ Trần Hạnh vẫn thường ra tiệm tạp hóa của con dâu để ngắm xe cộ và trò chuyện cho nguôi ngoai nỗi buồn.
Con dâu ông tiết lộ, ngoài đời, lão nghệ sĩ sống bình dị, sạch sẽ và yêu thương con cháu. Thỉnh thoảng ông cho tiền các con để trang trải cuộc sống. Những năm tháng tuổi già, mắt bên trái của ông kém hẳn nên không đọc được kịch bản. Mỗi khi nhận lời đóng phim, ông toàn phải nhờ con dâu đọc cho nghe rồi tự ngồi nhẩm thoại. Ngoài ra, ông cũng bị một số bệnh về tim mạch và bệnh tuổi già.
Niềm vui tuổi già của lão nghệ sĩ trước khi qua đời là hàng ngày ngồi bán hàng phụ con dâu ở đầu phố Trần Quý Cáp. Mang tiếng ra phụ con dâu nhưng kỳ thực ông ra ngồi ngắm xe cộ qua lại và trò chuyện với con dâu cho đỡ buồn vì ở nhà một mình cũng cô quạnh. Một ngày ông thường ra cửa hàng con dâu hai lần, buổi sáng sớm và buổi chiều muộn. Nhiều hôm mưa ông cũng mặc áo mưa đi ra quán.
Gần chục năm trời, ông phải tự tay cơm nước, chợ búa, giặt giũ, chăm sóc cho người vợ bị liệt nửa người sau một lần bị tai biến mạch máu não. Năm 2011, vợ qua đời, ông lại phải chăm cậu con trai út bị ngớ ngẩn vì di chứng của một vụ tai nạn giao thông, chấn thương sọ não năm 1993.
Trong bối cảnh người dân đô thị ngày càng quan tâm đến thực phẩm sạch, an toàn cho sức khỏe, mô hình nông trại thẳng đứng của anh Phạm Thành Lộc (huyện Củ Chi, TPHCM) đang mở ra hướng đi mới cho nông nghiệp đô thị.
Công nghệ mới nhất nhân giống dừa sáp-đặc sản của tỉnh Vĩnh Long (sau sáp nhập tỉnh Trà Vinh) thời gian qua được xem là bước tiến nổi bật của ngành dừa. Do đặc tính di truyền, trái dừa sáp không thể nảy mầm tự nhiên, khiến việc nhân giống truyền thống chỉ đạt tỷ lệ trái sáp 20-25 %/buồng.
Phó Thủ tướng Nga Alexander Novak cho biết Nga đã xây dựng kế hoạch đáp trả việc có thể bị tịch thu các tài sản bị đóng băng ở phương Tây, kế hoạch này sẽ được thực hiện nếu cần thiết.
Radio online Nhịp sống nông thôn mới hôm nay có nội dung: Tổng kết chương trình phối hợp về an toàn thực phẩm, thúc đẩy nông nghiệp xanh và chuyển đổi số; chùm tin Đại hội Hội Nông dân tại Thừa Thiên Huế, Điện Biên, Lâm Đồng; các mô hình hỗ trợ sinh kế cho nông dân ở Hà Tĩnh, Lào Cai…
Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Duy Ngọc vừa đi kiểm tra và có chỉ đạo về tuyến Vành đai 1 đoạn Hoàng Cầu - Voi Phục, Công viên Chu Văn An, Quốc lộ 1A khu vực Ngọc Hồi - Văn Điển đến các dự án thuộc Vành đai 2,5.
Hung thủ đâm người phụ nữ ở giữa đường Đà Nẵng là chồng, do ghen tuông; đề nghị truy tố con rể trộm hơn 600 triệu đồng của mẹ vợ; Đặng Chí Thành đánh phụ nữ tại sảnh thang máy chung cư Sky Central (Hà Nội) bị xét xử về tội gây rối trật tự công cộng... là những tin nóng 24 giờ qua.
Sau hơn 20 năm gắn bó và giữ vai trò điều hành cao nhất trong giai đoạn Vinpearl tái cấu trúc, ông Đặng Thanh Thủy bất ngờ nộp đơn từ nhiệm Tổng giám đốc, trong bối cảnh doanh nghiệp vừa niêm yết và cổ phiếu họ Vingroup biến động mạnh.
Công ty CP Địa ốc Sài Gòn (Saigonres, SGR) là doanh nghiệp bất động sản đầu tiên công bố kết quả kinh doanh năm 2025, với doanh thu và lợi nhuận đều tăng gấp đôi so với năm trước, dù vẫn chưa chạm mục tiêu đã đề ra.
Bắc Ninh đang đồng loạt mời gọi đầu tư ba dự án khu đô thị quy mô lớn với tổng vốn gần 19.000 tỷ đồng, trong bối cảnh địa phương này ngày càng trở thành điểm đến của các “ông lớn” bất động sản và hạ tầng.
Trương Tác Lâm không phải là người theo chủ nghĩa quân chủ. Ông ta chỉ là kẻ muốn quyền lực bằng mọi giá, giống như hầu hết các quân phiệt khác. Rất ít người có niềm tin chính trị thực sự, vì đa số là những lãnh đạo quân sự chẳng quan tâm mấy đến việc cai trị Trung Quốc, mà chỉ chú trọng đến quyền kiểm soát cá nhân của họ đối với đất nước...
Đường Huyền Tông là một trong những hoàng đế được ghi nhớ sâu sắc nhất trong lịch sử Trung Hoa: vừa là một nhà lãnh đạo lỗi lạc với những đóng góp quan trọng cho văn hoá và chính trị, đồng thời cũng là biểu tượng của bi kịch quyền lực và sự suy tàn mà nó có thể mang lại.
Khi năm 2025 khép lại, Ukraine một lần nữa đứng trước ngã rẽ mang tính sống còn. Áp lực dồn dập từ bên ngoài lẫn bên trong - từ sức ép của Mỹ về một thỏa thuận hòa bình, các vụ bê bối tham nhũng quy mô lớn, cho đến những bước tiến quân sự không ngừng của Nga ở phía đông, bắc và nam - khiến 2026 được dự báo sẽ là một năm đầy sóng gió đối với Kiev.
Nam bệnh nhân 78 tuổi mắc ung thư thực quản được gia đình đưa đến Bệnh viện Đa khoa Quốc tế (BV ĐKQT) Vinmec Đà Nẵng trong tình trạng suy kiệt, tìm kiếm cơ hội sống cuối cùng. Nhờ năng lực chuyên môn của đội ngũ bác sĩ, ca phẫu thuật nội soi cắt thực quản toàn phần phức tạp đã được thực hiện thành công, mở ra hy vọng sống mới cho người bệnh.
Công ty TNHH MTV Sen Vàng Việt Nam (Sevago) vừa công bố nhận diện thương hiệu mới tại lễ kỷ niệm 16 năm thành lập (25/12/2009 – 25/12/2025). Sự kiện nằm trong kế hoạch chuyển đổi mô hình kinh doanh của doanh nghiệp, hướng đến nâng tầm vị thế và phát triển bền vững trong lĩnh vực chế tác, sản xuất và kinh doanh trang sức.
Tại hội nghị toàn quốc về tổng kết việc thực hiện Nghị quyết 36-NQ/TW, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ các phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm để thúc đẩy “3 đột phá” trong công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài thời gian tới.
Tại buổi tiếp xúc cử tri các phường Hòa Khánh, Liên Chiểu và Hải Vân, nhiều ý kiến bày tỏ lo ngại mưa lũ kéo dài đang bộc lộ hàng loạt bất cập tại các công trình giao thông lớn như cao tốc La Sơn – Túy Loan và đường vành đai 2 phía Tây, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống người dân.
Giáng sinh vốn là thời khắc của sum họp, nghỉ ngơi và bình yên. Tuy nhiên, trên các chiến hào miền đông Ukraine, đó thường là khoảng thời gian tăng cường hỏa lực, giao tranh dữ dội hơn bởi lệnh ngừng bắn Giáng sinh đã bị bác bỏ, pháo, tên lửa, máy bay lẫn những người lính sẽ không được “nghỉ lễ”, theo INews.
Thay vì nghỉ ngơi như những đồn đoán và chia sẻ trước đó, HLV Mai Đức Chung đã quyết định tiếp tục dẫn dắt ĐT nữ Việt Nam. Mục tiêu trước mắt sẽ là VCK nữ châu Á 2026.
Chân sút số 1 V.League rời CLB CAHN, sang “đại gia” Thai League thi đấu? cảnh sát Malaysia điều tra vụ 7 cầu thủ nhập tịch; Giggs chỉ ra cầu thủ M.U giỏi hơn Ronaldo; 2 CLB quan tâm tới Sancho; Rooney chia sẻ ảnh Giáng sinh bên gia đình.
Dưới khu Hạ Manhattan, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ tại New York đang vận hành kho vàng lớn nhất thế giới. Kho vàng này nằm sâu khoảng 24 mét dưới mặt đường và đang lưu trữ hơn 6.300 tấn vàng, chủ yếu thuộc sở hữu của các chính phủ và ngân hàng trung ương nước ngoài. Theo giá thị trường hiện nay, kho vàng này có giá trị ước tính từ 800 đến 850 tỷ USD.
Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu tăng cường giám sát, kiểm soát việc thực thi quyền lực của người có chức vụ, quyền hạn; giám sát, kiểm soát quyền lực các lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.
Những căn nhà mới kiên cố, sáng đèn trước thềm năm mới Tết Dương lịch năm 2026, đã mang lại niềm vui, sự ấm áp cho nhiều hộ dân ở Gia Lai bị mất nhà cửa sau bão lũ. Đó là kết quả từ sự chung tay, hỗ trợ kịp thời của lực lượng Công an và chính quyền địa phương.
Hàng trăm sản phẩm OCOP, công nghiệp nông thôn tiêu biểu của tỉnh Quảng Trị được trưng bày, gây ấn tượng lớn tại Hội nghị tổng kết Chương trình khuyến công tỉnh Quảng Trị giai đoạn 2021–2025, diễn ra ngày 25/12.
Thay mặt Ban Bí thư, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú vừa ký ban hành Chỉ thị số 55-CT/TW ngày 22/12/2025 của Ban Bí thư về việc tổ chức Tết Bính Ngọ năm 2026.
Vụ việc sai phạm liên quan quản lý, khai thác, chế biến, kinh doanh đất hiếm, vonfram, quặng bô-xít được đưa vào diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực theo dõi.