Chuyên gia nói gì về lễ kỷ niệm 990 năm dự chi 104 tỷ đồng ở Thanh Hóa?

Mới đây, Sở VHTTDL tỉnh Thanh Hóa vừa có công văn gửi Sở Tài chính về việc khái toán nguồn kinh phí nhằm chuẩn bị tổ chức các hoạt động dịp lễ kỷ niệm 990 năm danh xưng Thanh Hoá với mức tổng kinh phí là hơn 104 tỷ đồng. Trong đó, hơn 82 tỷ đồng sẽ được lấy từ ngân sách, số còn lại (khoảng 22 tỷ đồng) huy động từ các nguồn xã hội hóa.

Sở VHTTDL dự kiến có nhiều hoạt động, lễ hội liên quan hướng tới lễ kỷ niệm 990 năm danh xưng Thanh Hoá, như: Lễ kỷ niệm 600 năm Khởi nghĩa Lam Sơn; 590 năm vua Lê Thái Tổ đăng quang; tưởng niệm 585 năm ngày mất của Anh hùng dân tộc Lê Lợi và Lễ hội Lam Kinh năm 2018; thi sáng tác ca khúc về Thanh Hóa, in nhân bản đĩa CD, DVD các ca khúc viết về Thanh Hóa; hội nghị xúc tiến đầu tư vào Thanh Hóa năm 2019...Lễ kỷ niệm danh xưng Thanh Hóa dự kiến sẽ được tổ chức từ ngày 1.5 đến 7.5.2019.

Một góc thành phố Thanh Hoá. Ảnh: Lê Hoàng.

Tuy nhiên ngay khi thông tin được báo chí đăng tải, dù chỉ mới là khái toán với mức kinh phí là 104 tỷ đồng cho Lễ kỷ niệm danh xưng Thanh Hoá thì đã vấp phải rất nhiều ý kiến trái chiều, phản đối của dư luận trong đó có cả những ý kiến từ các chuyên gia văn hoá và nhà xã hội học.

Ý kiến của một chuyên gia văn hoá tại Thanh Hoá xin được giấu tên cho hay: "Lễ kỷ niệm 990 năm danh xưng Thanh Hoá là rất xứng đáng, tuy nhiên làm với mức kinh phí bao nhiêu, tuỳ theo tiềm lực kinh tế của tỉnh Thanh Hoá thì cần phải xem xét. Cho dù, đến thời điểm hiện tại, con số mà Sở VHTTDL trình lên Sở Tài chính mới chỉ là con số khái toán chưa phải là con số mức kinh phí cuối cùng thế nhưng chúng ta cũng nên tính toán, xem xét cho hợp lý".

 PGS.TS Trịnh Hòa Bình - Nhà xã hội học - Giám đốc Trung tâm Điều tra Dư luận xã hội (Viện Xã hội học) cho biết: “Theo tôi được biết, đây mới chỉ là con số khái toán mà Sở VHTTDL Thanh Hoá trình lên Sở Tài chính. Trong khi khái toán với con số cuối cùng vẫn còn là khoảng cách khá xa. Thời gian gần đây, việc khái toán đôi khi bị nói vống lên, nhưng khi kết quả cuối cùng lại thấp. Tôi nghĩ, Sở VHTTDL Thanh Hoá đưa ra con số khái toán  mới chỉ là "rậm rạp" cho các đơn vị, cơ quan liên quan tới lễ kỷ niệm 990 năm để chuẩn bị, lên kế hoạch mà thôi. Đây không phải là con số cuối cùng. Nếu nhìn nhận một cách khách quan thì lễ kỷ niệm 990 năm của một tỉnh so với chi phí 1.000 năm Thăng Long thì con số đó chưa là gì.

Tuy nhiên chi phí 104 tỷ đồng trong bối cảnh như hiện nay, khi mà nợ công đang còn đó là một con số cần cân nhắc. Cộng với những thách thức khó khăn khác như thiên tai, lũ lụt khiến nhiều gia đình ly tán, mất người thân, mất hết nhà cửa…thì dự toán với mức kinh phí 104 tỷ đồng cho lễ kỷ niệm 990 năm trong bối cảnh hiện nay thì có cần thiết hay không. Hay chúng ta nên tính toán, cân đối lại chi phí cho hợp lý để làm sao vẫn đạt được ý nghĩa của lễ kỷ niệm mà lại tiết kiệm được tiền ngân sách”.

Nhấn mạnh về việc chi phí gây lãng phí, theo PGS.TS Trịnh Hòa Bình, cho đến thời điểm hiện tại, có những công trình trong dự án của 1.000 năm Thăng Long vẫn chưa được nghiệm thu, đi vào hoạt động không hiệu quả hay công trình xuống cấp như Công viên Hoà Bình. Còn Bảo tàng Hà Nội thì không có gì để trưng bày, trong khi để vận hành được bảo tàng là cả một vấn đề…

Theo góp ý của một chuyên gia xã hội học khác, tổ chức một lễ kỷ niệm gần 1.000 năm của một tỉnh thì con số 104 tỷ đồng thực ra không lớn. Bởi đã có những tỉnh, lễ kỷ niệm con số kinh phí còn lớn hơn, ví dụ như Fesstival đờn ca tài tử ở Bạc Liêu năm 2014 cũng lên tới hàng trăm tỷ đồng. Trong khi một lễ hội tổ chức với những hoạt động như: Lễ hội Lam Kinh năm 2018; Lễ kỷ niệm 600 năm Khởi nghĩa Lam Sơn…cũng sẽ mời rất nhiều đại biểu, đón đưa, ăn ở…thì không thể nói là không tốn kém.

Vì vậy theo vị chuyên gia này thì không nên võ đoán nói rằng với mức kinh phí 104 tỷ đồng là nhiều hay ít, bởi chưa biết cụ thể các hoạt động của họ là như thế nào, chỉ có điều những hoạt động nào rườm rà, tốn kém thì cần gạt bỏ.

Nhà thơ Lưu Trọng Văn viết trên trang cá nhân: "Vừa đọc tin Thanh Hoá đề xuất hơn 100 tỷ để làm lễ kỷ niệm Danh xưng Thanh Hoá, giật cả mình. Những đứa trẻ vùng cao của Thanh Hoá biết bao đứa cơm chan nước lã. Các lãnh đạo tỉnh Thanh biết không? 100 tỷ là bao nhiêu? Nếu lãnh đạo Thanh Hoá kỷ niệm Danh xưng của mình mà đề xuất 100 tỷ ấy xây trường tử tế, lo ăn tử tế có thịt cho trẻ Thanh Hoá thì sao nhỉ?".