Độc đáo nét kiến trúc những ngôi nhà cổ thời Pháp thuộc ở xứ Lạng

Từ Quốc lộ 1A, rẽ theo đường 4B đi Cao Bằng sẽ đi qua huyện Tràng Định, tỉnh Lạng Sơn, nơi này hiện nay vẫn còn nhiều nếp nhà xưa cũ có tuổi đời gần trăm năm. Con đường làng quê càng trở nên thanh bình khi đi một đoạn lại bắt gặp hình ảnh những ngôi nhà xưa cũ có kiến trúc theo kiểu Pháp được xây dựng từ những năm 1930, 1935, 1941...Những ngôi nhà cổ này, khá bề thế với kiểu kiến trúc nhà 1 tầng, thấp, nhà xây 3 gian, rộng rãi có cửa sổ và cửa ra vào hẹp nhưng kiên cố, nhiều ngôi nhà được xây có bờ tường dày 3 lớp bằng gạch đỏ, bên ngoài được trát bằng vôi trộn cát, nhà lợp ngói âm dương mát vào mùa hè, ấm vào mùa đông.

Ngôi nhà được xây từ thời Pháp thuộc mang kiểu kiến trúc phương Tây.

Nhìn từ bên ngoài vào nổi bật và đặc trưng là kiểu hiên vòm độc đáo, cột xây chắc chắn, được sơn màu trắng nhưng giờ đây nó đều được phủ lên một lớp màu của thời gian. Phía trước của ngôi nhà được trang trí bởi nhiều họa tiết đặc sắc. Khi bước vào trong nhà ấn tượng đầu tiên đó là những chiếc lò sưởi xưa cũ được trang trí bởi những hoa văn mang đậm lối kiến trúc phương Tây.

Chiếc lò sưởi do không còn nhu cầu sử dụng nên chủ nhân đã xây gạch bịt lại cửa lò.

Nhiều hoa văn, họa tiết trang trí đặc sắc ở lò sưởi hiện nay vẫn còn được lưu giữ.

Chủ nhân của một ngôi nhà cổ tại đây là ông Nguyễn Văn Bảng (SN 1932) thôn Nà Cạn cho biết: “Ngôi nhà này do bố thân sinh ra tôi xây dựng từ thời Pháp thuộc mang kiểu kiến trúc phương Tây. Thời Pháp thuộc, quân Pháp chiếm đóng tại đây và từng ở ngôi nhà này. Nhà này rộng 3 gian, trước đây có 2 lò sưởi ở hai góc nhà nhưng do không sử dụng nữa nên tôi đã dùng gạch xây bịt cửa lò lại. Nhiều người trẻ và du khách nước ngoài cũng ghé vào tham quan, chụp ảnh. Đây là lịch sử, là kỉ niệm nên tôi luôn dặn con cháu phải giữ gìn, không được phá bỏ”.

Ông Bảng cùng vợ hiện nay vẫn sống trong ngôi nhà cổ này.

Ông Nguyễn Ngọc Minh (86 tuổi) trú tại thôn Nà Cạn chủ một trong những ngôi nhà cổ ở đây cũng cho biết: “Trong làng hiện nay vẫn còn vài ngôi nhà cổ còn bảo lưu được nét độc đáo xa xưa để lại. Tuy nhiên những ngôi nhà sẽ không ai trông coi khi chúng tôi tuổi già sức yếu. Nhà có 3 đứa con, chúng nó lập gia đình rồi cũng ra ở riêng, chẳng đứa nào chịu ở nhà này cả. Ngôi nhà này, qua thời gian cũng đang dần bị hư hỏng và xuống cấp”, ông Minh tâm sự.

Những ngôi nhà xưa cũ như khiến làng quê này trở nên thanh bình hơn.

Dù nếp sống hiện đại đang dần len lỏi về các vùng quê, nhiều ngôi nhà khang trang mọc lên nhưng những ngôi nhà cổ này vẫn được các ông, các bà dặn dò con cháu phải giữ lại vì nó mang những nét đẹp độc đáo, mang hồn cốt của lịch sử và kỉ niệm đã nhuốm màu thời gian.

Rêu xanh phủ kín lối vào những ngôi nhà cổ.

Trao đổi với Dân Việt, ông Đặng Minh Tâm, Phó trưởng Phòng Văn hóa – Thông tin huyện Tràng Định cho biết: Trên địa bàn huyện Tràng Định hiện nay còn có gần 20 ngôi nhà cổ được xây dựng từ thời Pháp thuộc rải rác ở các thôn Hang Đông, Nà Cạn... Những ngôi nhà này có lối kiến trúc theo kiểu phương Tây rất độc đáo. Theo thời gian, nhiều ngôi nhà cũng dang dần hư hỏng, xuống cấp. Sắp tới Phòng Văn hóa sẽ thống kê cụ thể và xây dựng kế hoạch trình UBND huyện về công tác bảo tồn đối với những ngôi nhà này.

Một số hình ảnh những ngôi nhà cổ: 

Nhiều chỗ hỏng hóc, xuống cấp nên nhiều ngôi nhà hiện nay đã được sửa sang lại đôi chút vẫn giữ được nét xưa cũ.

Lan can ngoài hiên được xây bằng chỉ đỏ kiên cố, bên ngoài  trát vôi và cát.

Cụ gà ngồi tước rơm làm chổi bên hiên nhà cổ...

...cùng với những sinh hoạt đời thường khiến làng quê trở nên xưa cũ, thanh bình và yên ả hơn.

Nhiều người trẻ cũng ghé qua đây để được tham quan và chụp ảnh kỷ niệm với những ngôi nhà đặc biệt này.