50 năm khơi nguồn cho nông nghiệp Hà Tĩnh cất cánh

Ông Trần Quốc Hùng- Chủ tịch HĐTV, Giám đốc Công ty TNHH MTV Thủy lợi Bắc Hà Tĩnh đã hóm hỉnh ví như vậy về những người cán bộ thủy lợi âm thầm bới đất dẫn nguồn nước phục vụ cho nông nghiệp Hà Tĩnh trong 50 năm qua. Để hôm nay có những cánh đồng bội thu như huyện Đức Thọ, Can Lộc, thị xã Hồng Lĩnh, Nghi Xuân người nông dân Hà Tĩnh không bao giờ quên ngày 26.3.1963, ngày chính thức khởi công xây dựng công trình hệ thống thủy nông Linh Cảm tiền thân của Công ty TNHH MTV Thủy lợi Bắc Hà Tĩnh hiện nay.

Trạm bơm Linh Cảm hôm nay.

Ông Hùng cho biết thêm, thời điểm đó khởi công xây dựng công trình thủy nông Linh Cảm được coi là lớn nhất khu vực miền trung, được Phó Thủ tướng Phạm Hùng ký giao cho Bộ Thủy lợi và UBND tỉnh Hà Tĩnh thực hiện với khối lượng công việc rất lớn đào đắp trên 3.500.000m3, đá xây lát 14.000m3 và 18.000m3 bê tông các loại. Cùng với hệ thống 6 máy bơm trục đứng của Liên Xô trên 60.000.000m3/giờ. Thời điểm đó cả miền Bắc chỉ có 2 trạm Trịnh Xá (Bắc Ninh) và Linh Cảm (Hà Tĩnh), lần đầu tiên có trạm biến thế 1.800 kW và điện về Hà Tĩnh. Tổng vốn đầu tư là 8,8 triệu đồng.

Công trình hoàn thành đảm bảo tưới cho 20.559ha lúa của 3 huyện Can Lộc, Đức Thọ, Nghi Xuân. Đúng vào năm 1964, tại công trình thủy nông Linh Cảm đang thi công được vinh dự đón Thủ tướng Phạm Văn Đồng vào thăm và cho vận hành 2 tổ máy đầu tiên. Dòng nước sông La lần đầu tiên trong lịch sử Hà Tĩnh đã được máy bơm Linh Cảm chuyển về tưới mát cho cánh đồng ở Tùng Ảnh, Đức long, Đức Lâm, Đức Dũng (Đức Thọ) và Nga Lộc (Can Lộc) ước mơ ngàn đời của nông dân trên cánh đồng khát đã trở thành hiện thực.

Trong thời kỳ 1964 - 1969 chiến tranh nổ ra, trên công trình thủy nông Linh Cảm giặc Mỹ ném bom ác liệt nhưng không khuất phục được các chiến sĩ dân công trên công trường. Vừa khắc phục hậu quả của chiến tranh vừa tu sửa, nâng cấp kéo dài kênh tưới công trình Linh Cảm phục vụ tưới tiêu vào đến hết huyện Thạch Hà với trên 11 kênh tưới cấp 1 và 58 kênh vượt cấp để mở rộng khu tưới của trạm bơm Linh Cảm.

Sau khi đất nước thống nhất từ 1976 - 1989, thực hiện Nghị quyết 115 của Chính phủ, các công trình kênh mương phục vụ cho thủy lợi được tiếp tục xây dựng theo chiều sâu. Chỉ tính riêng hệ thống trạm bơm Linh Cảm đến năm 1982 đã thực hiện một khối lượng đào đắp trên 4.803.393m3, đá xây lát 27.115m3 và 12.575m3 bê tông các loại. Có nhiệm vụ tưới cho 6 huyện Đức Thọ, Can Lộc, Thạch Hà, Hương Sơn, Nghi Xuân và Nam Đàn. Năng suất lúa tăng một cách đột biến từ 22,5 tạ/ha/năm lên 4,6 tấn/ha/năm, cánh đồng lúa Đức Thọ, Can Lộc phủ kín đất hoang hóa.

Đến 1990, máy bơm Linh Cảm đã vận hành khá lâu và xuống cấp, Bộ Thủy lợi và Chính phủ đã cho Ngân hàng Thế giới (WB) thực hiện nghiên cứu cải tạo hệ thống thủy nông Linh Cảm. Sau 9 năm dự án của WB được thực hiện vào năm 1999, máy bơm, động cơ trạm bơm Linh Cảm và hệ thống điện được thay mới hoàn toàn, hiệu quả kinh tế rõ rệt, giảm thời gian bơm tưới, diện tích tưới ngày được mở rộng.

Đến tháng 9.2012, Hà Tĩnh đã hợp nhất 4 công ty thủy lợi: Linh Cảm, Can Lộc, Hồng Lam, Hương Sơn thành Công ty TNHH MTV Thủy lợi Bắc Hà Tĩnh thành một mái nhà chung “Linh Cảm” với địa bàn tưới cho 7 huyện, thị phía bắc tỉnh Hà Tĩnh với diện tích tưới trên 50.329ha, quản lý 28 trạm bơm, 20 hồ chứa, 9 cống ngăn mặn, giữ ngọt. Không chỉ dừng lại ở đó, Công ty còn mở rộng sản xuất kinh doanh phục vụ theo hướng đa ngành nghề, khai thác hiệu quả các nguồn lực, tăng thu nhập và cải thiện đời sống cán bộ, công nhân viên.

Trong niềm vui kỷ niệm 50 năm ngày thành lập, các thế hệ CBCNV của Công ty TNHH MTV Thuỷ lợi Bắc Hà Tĩnh vinh dự được Đảng, Nhà nước trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhất cao quý. 

Lam Khê