Bảng nhãn

Bảng nhãn Nguyễn Mẫn Đốc (1497-1522) người họ Tam Sơn - Tiết Nghĩa, quê quán tại Làng Dòng (xã Xuân Lũng, huyện Sơn Vi, nay là huyện Lâm Thao, Phú Thọ). Ngài được nhà Lê Trung Hưng truy phong Tiết Nghĩa Đại Vương - Thụy Nhã Lượng - Thượng đẳng Phúc thần. Năm 1667, vua Lê Huyền Tông cho xây Lăng miếu, lập "Tiết Nghĩa từ" ở quê hương ngài.

Ở xứ Kinh Bắc, mỗi ngôi làng đều gắn với những giai thoại độc đáo, nhưng có lẽ làng Chọi bên dòng Ngũ Huyện Khê đặc sắc từ con người đến di sản.

Năm ấy, triều Lê không lấy Trạng nguyên, Bảng nhãn nên Phan Kính được vua phê chuẩn Đình nguyên Thám hoa. Mến tài, vua Càn Long nhà Thanh phong ông là “Lưỡng quốc Đình nguyên Thám hoa”.

Trạng nguyên, bảng nhãn, thám hoa là 3 danh hiệu cao quý nhất mà sĩ tử xưa có thể đạt được thông qua con đường khoa cử do triều đại phong kiến tổ chức.

Vào thời phong kiến, những thư đồng không chỉ giúp chạy việc vặt, giúp dọn thư phòng cho các thư sinh mà còn đáp ứng những nhu cầu cá nhân.

Đất Thái Bình là một trong những vùng quê hiếu học. Đội ngũ trí thức đại khoa thời phong kiến quê ở Thái Bình có khoảng 120 người, đỗ từ Trạng nguyên đến Phó bảng. Khoa thi năm Nhâm Thân 1752 có 2/3 tiến sỹ là người Thái Bình.

Người Bắc Ninh chiếm lĩnh bảng vàng, đạt đầy đủ các học vị: Trạng nguyên 15 vị; Bảng nhãn 9 vị; Thám hoa 19 vị; 76 vị đỗ đệ nhị giáp tiến sĩ xuất thân; 241 vị đỗ đệ tam giáp tiến sĩ xuất thân; 8 vị đỗ phó bảng. Khoa thi Mậu Thìn (1508), đỗ ba học vị Trạng nguyên, Bảng nhãn, Thám hoa đều là người Bắc Ninh...

Bảng nhãn Lương Đắc Bằng là nhân vật nổi tiếng trong lịch sử, ông là vị quan thanh liêm, chính trực, là người thầy mẫu mực tạo ra nhân tài phụng sự cho Giang Sơn Xã Tắc.

Những kiến nghị của Vũ Duy Thanh đều bị vua Tự Đức xếp lại, không thảo luận, không thực hiện. Trước cảnh nước mất nhà tan, Vũ Duy Thanh đau buồn lâm bệnh nặng và rồi qua đời...

Tính từ năm 1088 đến 1901, Bắc Giang có 58 vị nho sinh ưu tú đỗ Đại khoa. Trong đó có 4 vị thi đỗ Đình nguyên, 2 vị Trạng nguyên, 1 Bảng nhãn, 3 Thám hoa còn lại đều đỗ Đệ nhị giáp, Đệ tam giáp Tiến sĩ.