Biện pháp chống rét cho mạ xuân

Đây là ngưỡng nhiệt độ ảnh hưởng xấu đến sự sinh trưởng của các trà mạ xuân sớm ngoài đồng cũng như việc ngâm ủ thóc giống để làm mạ nền cứng. Nông dân cần khẩn trương có những biện pháp thiết yếu để chống rét cho mạ nhằm giảm thiểu lượng mạ chết rét và giúp lô thóc giống nảy mầm thuận lợi.

Nông dân Hải Dương che úm cho mạ khi gặp rét.

- Đối với các chân mạ dược ngoài đồng: Dùng tre, nứa cật vót mỏng 1 cm, rộng 2 cm, dài 2 - 2,2 m đủ làm khung cho luống mạ rộng 1,2 m, cao 0,4 - 0,7 m, cứ 1,5 - 1,7 m chiều dài luống cắm 1 thanh làm vòm khung.

Sau đó, lấy 1 thanh tre dài buộc liên kết các vòm ở phần đỉnh, hai bên hông khung cũng được buộc liên kết bằng thanh dài hoặc nối dây mềm làm toàn bộ khung có kết cấu vững chắc, gặp gió bấc mạnh cũng không bị gẫy đổ.

Dùng nilon màu trắng, mỏng, dai, không bị rách thủng trùm kín luống mạ trên khung vòm, đỉnh khung cách mặt luống mạ 0,4 – 0,7 m. Nilon được kéo lợp kín cả hai đầu vòm, hai bên mép nilon được đè chèn bằng bùn ở hai bên rãnh luống tạo thành một buồng kín trong vòng 1 tuần đầu. *

Chú ý:

+ Trong thời gian che nilon cho mạ, nếu nhiệt độ ngoài trời tăng dần > 15 độ C và có nắng vào buổi trưa, cần phải mở hai đầu nilon vào ban ngày để thoát hơi nước và giúp cây quang hợp tốt hơn. Nếu đêm giá lạnh lại tiếp tục đậy nilon lại.

+ Cần bổ sung cho mạ một lượng phân chuồng mục

+ tro bếp hoặc lượng nhỏ kali và lân để giúp mạ ấm chân và cứng cáp, chống rét tốt hơn đồng thời, ruộng mạ cũng cần được cho nước ở mức 2cm để giữ ấm. Tuyệt đối nông dân không được bón đạm urê hoặc phân bón lá giàu đạm cho mạ trong những ngày này.

+ Hàng ngày cần kiểm tra ruộng mạ cũng như xem kĩ càng các luống mạ được phủ nilon để chèn, phủ kín lại những chỗ nilon bị tốc hoặc bị thủng để mạ luôn được giữ ấm. Bổ sung nước kịp thời khi ruộng mạ bị cạn nước.

+ Che nilon đúng cách không những giúp cho mạ chống rét mà còn chống được chim, chuột và gia cầm phá hại. Những ngày rét đậm, rét hại nếu che được nilon, nhiệt độ bên trong luống mạ sẽ luôn cao hơn nhiệt độ bên ngoài khoảng 3 - 4 độ C, giúp cho cây mạ có điều kiện thuận lợi để sinh trưởng.

+ Nếu che nilon dạng “bệt” như trải chiếu trên bề mặt luống mạ, gặp rét đậm, rét hại đọng sương trên bề mặt nilon bị trũng, nước sương giá lạnh sẽ làm mạ bị héo chết loang lổ, lá mạ sinh trưởng lướt, yếu. Vì vậy nhất thiết phải làm khung vòm như trên để che chắn mạ sẽ tốt hơn. +

Trước khi cấy 2 - 3 ngày nên mở dần nilon cho mạ làm quen với nhiệt độ môi trường bên ngoài, hạn chế mạ bị sốc nhiệt khi cấy ngay ra ruộng vì ruộng cấy có điều kiện khác hẳn môi trường mạ che nilon.

+ Cần loại bỏ mạ đã bị già (có trên 6 lá) không cấy ra ruộng sản xuất.

- Đối với lô thóc giống đem ngâm ủ trong những ngày rét đậm: Nông dân cần tuân thủ nghiêm ngặt các biện pháp kĩ thuật tác động nhằm giảm thiểu rủi ro như: Dùng nước ấm 3 sôi 2 lạnh và dùng thùng giữ nhiệt hoặc hoặc hộp xốp có nắp đậy để ngâm thóc, thay nước ấm khi nước đã lạnh. Đảm bảo hạt thóc ngâm phải đủ nước mới đưa vào ủ(hạt thóc căng mọng, hơi sưng mép, vỏ trấu vàng trong và nhìn rõ nội nhũ).

Dùng vải cotton hoặc chăn bông thấm nước vắt kiệt rồi bọc thóc. Đào hố dưới đất hoặc vùi vào đống rơm to để thúc hạt nảy mầm. Sau ủ khoảng 24h cần kiểm tra nếu lô thóc bị khô cần xử lý bằng cách tải nhanh ra nong, lia rồi vẩy nước ấm và đảo đều thật nhanh rồi đưa thóc vào ủ tiếp.

Nếu rét đậm kéo dài cần tiến hành gieo hạt thóc khi còn nứt nanh để hạt thóc không bị mất sức nảy mầm (hạt gạo không bị thôi chua ra ngoài nhiều tinh bột).

Cần làm khung nilon để che úm mạ mới gieo nếu thời tiết giá rét dưới 15 độ C. Rắc tro bếp và tưới nước bùn loãng, ấm để bảo vệ rễ và giữ ấm chân cây mạ. Không nên gieo mạ trên nền sân xi măng hoặc sân gạch. Tốt nhất nên gieo trên nền đất cứng hoặc nền đất 2cm phủ trên sân gạch.