Bọn quan họ

Miếng trầu cũng là nơi gửi gắm tâm tình và thể hiện sự khéo léo của người phụ nữ Việt Nam. Đặc biệt, trong sinh hoạt văn hóa Quan họ (Bắc Ninh), miếng trầu được tiếp nhận và nâng lên thành một nét đẹp văn hóa, trở thành mỹ tục với phong cách mời trầu lề lối, lịch lãm và tinh tế của người Quan họ.

Vào một canh hát Quan họ Bắc Ninh-Kinh Bắc theo cách cổ truyền phải qua một đoạn khá là khó khăn, đó là hát lề lối. Hát lề lối có thể coi là hát dọn giọng cho thuần mới vào ca các giọng của canh hát.

Tương truyền, bà là công chúa con gái vua Hùng được trời giáng xuống Chắp trang (nay là khu Hữu Chắp, phường Hòa Long, thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh). Ở đây bà cho khai phá đất hoang, dạy dân làm ruộng, trồng dâu nuôi tằm, dạy nam thanh nữ tú hát huan họ...

Đối với quan họ ở Bắc Ninh, các thủ tục kết bạn thường diễn ra như sau: Một bọn Quan họ nam làng này mới thành lập, sắm cơi trầu đi dự hội xuân tại một làng nào đó, tới hội gặp một bọn quan họ nữ, đoán là chưa có bạn kết, đem trầu ra mời, rồi ca hát đối đáp với nhau...

Ở Bắc Ninh, người Quan họ không gọi là đi “hát Quan họ” mà gọi là đi “chơi Quan họ”. Chơi Quan họ ngoài mục đích ca hát còn để giao lưu tình cảm lâu dài và duy trì các mối quan hệ mật thiết khác trong cuộc sống...