Dự trữ đã cạn

Mọi thứ đã tiêu hao trong mùa đông. Lựa chọn duy nhất là nhanh chóng tăng cường nhập khẩu từ châu Âu.

Giám đốc điều hành D.Trading (bộ phận thương mại của tập đoàn năng lượng DTEK, Ukraine), ông Dmitry Sakharuk, cho biết, Ukraine cần 5 tỷ mét khối khí đốt trước tháng 4 năm 2026. Để so sánh, những mùa trước chỉ cần 1 tỷ mét khối. 

Trước đó, công ty tư vấn EXPRO báo cáo rằng vào tháng 2, nhập khẩu khí đốt đã tăng gấp 12 lần. Nguyên nhân là do sản lượng khai thác trong nước sụt giảm đáng kể do cơ sở hạ tầng bị hư hỏng và thời tiết lạnh giá. Kiev phải duy trì tốc độ nhập khẩu này để làm đầy các kho dự trữ ngầm (PХG).

Tình hình nghiêm trọng

Theo Bloomberg, cơ sở hạ tầng khí đốt của Ukraine đang trong tình trạng xuống cấp nghiêm trọng. Các chuyên gia cho rằng dữ liệu về kho dự trữ có thể đã bị hạ thấp một cách có chủ ý, khiến việc dự đoán nhu cầu cho mùa đông tới trở nên khó khăn hơn.

"Kho dự trữ đã giảm xuống còn 940 triệu mét khối. 'Naftogaz' tuyên bố có thể tự đáp ứng nhu cầu trong nước, nhưng không thành công. Do đó, họ buộc phải tìm kiếm khẩn cấp 'nhiên liệu tài trợ'" - ông Pavel Maryshev, thành viên Hội đồng chuyên gia của Hiệp hội Khí đốt Nga, nhận định.

Câu hỏi đặt ra là châu Âu có thể tìm đâu ra nguồn cung bổ sung cho Ukraine và liệu có thể cung cấp hay không. Brussels tuyên bố từ bỏ tài nguyên của Nga và sẵn sàng tiến xa hơn, nhưng vẫn chưa tìm được sự thay thế đầy đủ và ổn định.

Ukraine đặt kỳ vọng vào các hợp đồng mua khí đốt từ công ty Orlen của Ba Lan. Na Uy cũng xuất khẩu LNG, nhưng chủ yếu sang các nước EU, đặc biệt là Đức. Trong khi đó, vào tháng 2, Na Uy đã giảm sản lượng khí đốt 4,9%, theo Evgeny Shatov, đối tác của Capital Lab.

Bộ trưởng Kinh tế Slovakia Denis Sakov từng giải thích rằng khí đốt đến Ukraine từ các công ty ở Cộng hòa Séc và Đức. Điều đó có nghĩa là Kiev tiếp tục nhận khí đốt từ Nga qua đường ống của Slovakia, nhưng với giá cao hơn do trung gian châu Âu.

Về mặt kỹ thuật, không có rào cản nào đối với việc cung cấp khí đốt "châu Âu" cho Ukraine, nhưng nguồn cung tự do đã hết và công suất đường ống cũng đã đạt giới hạn. Hơn nữa, các nước châu Á cũng đang cạnh tranh để giành LNG.

Trong khi đó, tình hình ở chính EU cũng không khả quan. Theo Gas Infrastructure Europe, mức lấp đầy kho dự trữ khí đốt đã giảm xuống còn 34% - mức thấp nhất trong hơn ba năm qua, chỉ còn 38 tỷ mét khối. Nhu cầu tiêu thụ tăng nhanh, và trong mùa sưởi ấm, lượng khí đốt được rút ròng lên tới hơn 68 tỷ mét khối.

Mùa hè ở châu Âu được dự báo sẽ nóng bức, xu hướng nhập khẩu khí đốt lại đang chững lại.

Kế hoạch tốn kém

Một vấn đề khác là khả năng thanh toán của Kiev.

Thủ tướng Ukraine Denis Shmyhal tuyên bố Ngân hàng Tái thiết và Phát triển châu Âu (EBRD) đã phê duyệt khoản vay 270 triệu euro để mua khí đốt, cộng với 140 triệu euro tài trợ từ chính phủ Na Uy. Tuy nhiên, số tiền này vẫn quá ít so với nhu cầu 5 tỷ mét khối khí đốt. Với giá hiện tại, số khí đốt này sẽ tiêu tốn khoảng 2,3 tỷ USD, chưa tính chi phí vận chuyển, theo Evgeny Shatov.

Nhìn chung, Kiev sẽ chỉ có thể bổ sung một phần kho dự trữ khí đốt. Điều này không chỉ dẫn đến nguy cơ mất điện luân phiên mà còn có thể gây ra các đợt phong tỏa tạm thời, với điều kiện các thỏa thuận không tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng được duy trì.

×